Denizi geçmek için göğü aldatmak

Çin'in kendine özgü askeri teorisinin temelleri rakip krallıklar arasındaki acımasız savaşların Çin halkını kırıp geçirdiği ayaklanma dönemlerinden gelmektedir. Katliamlara tepki olarak veya katliamlardan en az zararla çıkmaya çalışmak için Çin düşünürleri bir disiplin geliştirdi. Bu disiplin psikolojik üstünlükle sağlanan zafere bir değer yüklemekte ve doğrudan savaşmaktan sakınmayı telkin etmektedir. Bu düşünce savaş hilelerine dayanan stratejilerin gelişmesine neden oldu. Hile ve gizlemeyi temel alan 36 savaş taktiği zamanla atasözüne dönüşerek günümüze kadar ulaştı.

"Denizi geçmek için göğü aldatmak" (瞒天过海) atasözünde gök ifadesi ile Çin tarihinde göğün oğlu olarak anılan Çin imparatoruna atıfta bulunuluyor. Çin'deki Büyük Yaşam'da 36 savaş hilesinin ilki olan "Denizi geçmek için göğü aldatmak" atasözünün nasıl meydana geldiğini anlatan öyküyü ele alıyoruz.

Tang Hanedanlığı'nın ikinci imparatoru Li Shimin (599-649 MS) aynı zamanda büyük bir generaldi. Li Shimin 300 bin askere liderlik ettiği bir seferinde denizin diğer tarafındaki bir alanı fethetmek için harekete geçti. Ancak ordu kıyı şeridine vardığında, denizde kabaran dalgaların büyüklüğünü görünce, imparator geri adım attı.

Bu durum diğer komutanlar tarafından fark edilince ordunun üst kadrolarında soğuk bir hava esti. Yaşananları gören Li'nin yaveri Xue Rengui, imparatorun fetihte terk etmesini istemedi. O dönemin en parlak komutanlarından Xue Rengui imparatorun gözünü boyayacak ve onun denizin diğer tarafına haberi olmadan geçmesini sağlayacak bir hile kullanmaya karar verdi.

Xue ve diğer yetkililer imparatoru görmeye gittiler ve ona yerel zengin bir adamın imparatorluk ordusuna büyük miktarda yemek ve hayvan yemini gönüllü olarak temin edeceğinin haberini verdiler.

Ertesi gün zengin adam denizin kenarında imparatorun onuruna düzenlediği törene katılması için imparatoru davet etti.

İmparator bu duruma çok sevindi ve zengin adamı bizzat görmeye karar verdi. İmparator Li ve birliği deniz kıyısına geldiklerinde binlerce evden oluşan bir manzarayla karşılaştı.

Büyük bir köşke girerken imparatora eşlik eden zengin adam görkemli ziyafetle onu eğlendirmeye başladı.

İmparator leziz yemeklerden ve kaliteli şaraplardan büyük zevk alıyordu. İkramların yanı sıra etkileyici gösteriler de yapılıyordu. Bu keyifli anlar tabakların ve bardakların büyük bir sarsıntıyla masadan yere düşmesiyle son buldu.

Perdeleri kaldırıp dışarıya baktığında imparator kendisini büyük bir gemide binlerce tekne ile birlikte yükselen dalgaların arasında buldu.

Xue ve diğer komutanlar nihayetinde gerçekte neler olduğunu imparatora açıkladı. İmparatorun denizi geçmedeki isteksizliğini gidermek için gemiyi bir köşk gibi, diğer tekneleri de ev gibi kamufle etmişlerdi. İmparator yapılan hileyi fark ettiğinde karşı yakaya geçmek için çok az bir mesafe kalmıştı. Artık geriye dönmek için çok geçti.

"Denizi geçmek için göğü aldatmak" atasözü çoğunlukla zor bir rakibi aldatmanın da mümkün olduğunu anlatmak için Çin'de gündelik hayatta kullanılır.

Peki bir imparator ve aynı zamanda o dönemin en iyi generali nasıl olurda bir hile ile kandırılabildi. Sebep aslında çok basit. Birşeyi hiç bilmemek ile çok iyi bilmek arasındaki benzerlik her iki durumunda insanın gerçeği görmesini perdelemesinde yatar. Denize aşina olmayan imparator, sıradan evleri gayet iyi tanıyordu. Denize açılma konusunda son derece temkinli olan imparator, bilindik evler arasında yürürken çok az kuşkuya sahipti.

Bu nedenle gerçek amacı saklamanın en iyi yolu; hiçbir şüpheyi çekmemek için gerçeği çok yaygın olan birşeyin altına gizlemektir.