Panda, Çin'in "ulusal hazinesi" olarak anılır. Peki Çin, pandaların neslinin korunması için hangi adımları attı?
Her 10 yılda bir panda nüfus sayımı
1970'lerin başından beri Çin, ortalama olarak her 10 yılda bir panda nüfusunun sayımını gerçekleştirdi. Şu ana kadar dört sayım yapıldı. Her sayım 3 yıldan fazla vakit aldı. İlk başlarda yön belirlemede pusula kullanılırken şu an çalışmalarda en gelişmiş uydu navigasyon sistemleri kullanılıyor. Araştırma personelinin ekipmanı sürekli güncellenip geliştiriliyor.
Kapsamlı ve derin bilimsel araştırma
Nüfus sayımı, pandaların korunması ve ilgili bilimsel araştırmalar için bir veri temeli sağlıyor. 8 milyon yıllık evrimsel geçmişe sahip bu hayvan türüyle ilgili pek çok gizem bilimsel çalışmalar sayesinde açıklığa kavuşturuldu. Pandaların evriminde bir çıkmaza ulaşıldığı kanısındaki bazı doğa bilimcileri, pandaların dünyayı terk etmesine izin vermenin daha iyi bir seçenek olduğunu savundu. Çinli bilim insanları ise pandaların morfolojisi, kemikleri, davranışları, genetiği ve bağırsak florası üzerinde yaptıkları araştırmalarla, pandaların otçul beslenmeye ve bu yaşam ortamına yüksek oranda adapte olduklarını, evrimin çıkmaza girmeyip devam etmekte olduğunu gösteren bilimsel kanıtlar buldu.
Pandaların bambuyla beslenme alışkanlıklarına adapte olduğuna dair bilimsel kanıt
Dünya Doğa Fonu ile ortak proje
1980 yılında imzalanan “Panda Projesi”, Çin'deki ilk “Çin-yabancı ortaklığıyla” hayata geçirilen vahşi yaşamı araştırma projesiydi. Dünya Doğa Fonu (WWF) ortaklığıyla gerçekleştirilen projede iki tarafın baş uzmanları olarak Profesör Hu Jinchu ve Dr. George Beals Schaller görev yaptı.
Çinli Prof. Hu Jinchu ve ABD’li Dr. George Beals Schaller, panda dışkısını inceliyor
Pandalara doğaya geri dönme eğitimi
Sayım verilerinde panda nüfusunun gerilediğini tespit eden Çinliler, hızla harekete geçerek pandaları korumak için her yolu denedi. Pandalara, "evlerini taşımada" yardımcı olan Çinliler, onları yaşam için uygun olmayan alanlardan ayrılmaya yönlendirdi.
Pandaların yeni evleri, bambuların bol olmasının yanı sıra, güçlü bilimsel araştırma kapasitesine ve üstün yapay besleme koşullarına sahip koruma üsleri oldu. Bu sayede acil duruma çözüm getirilirken, pandalar başlangıçtaki esaretlerinin ardından doğaya salındı. Esaret altındaki ilk günlerinden itibaren pandalara tabiata yeniden dönme eğitimi verildi.
Nesli tükenmekte olan hayvanların korunaklı bölgelerde yetiştirilmesindeki temel amaç doğadaki yaşama dönmeleri.
Pandaların yeniden doğaya dönmesi için yürütülen proje, "Science" dergisi tarafından "yabani pandaların umudu" olarak değerlendirildi.
27 Aralık 2019, Qinxin adlı panda doğaya dönüyor
Pandaların yaşam alanları Dünya Doğal Miraslar Listesi’nde
Sichuan eyaletinde yer alan panda yaşam alanları 2006 yılında Dünya Doğal Miraslar Listesi’ne alındı. Bunun ardından, Çin’de koruma altındaki panda yaşam alanlarının kapsamının genişletilmesi ve panda ekolojik koridorlarının genişletilmesi gibi daha fazla koruma önlemi uygulanarak, yabani panda popülasyonunun gen değişimi ve üremesi için daha elverişli koşullar yaratıldı.
Pandaların yaşam alanlarının Dünya Doğal Miraslar Listesi’ne alınması kutlanıyor.
Pandalar için ulusal park
Pandalar için kurulan ulusal parkın girişi
Çin’deki ilk panda koruma bölgesi 1963 yılında kuruldu. Koruma bölgelerinin sayısı şu an 70’e yükseldi. Ancak birbirinden bağımsız olan koruma bölgeleri, dağınık panda popülasyonları arasında bağlantı kurulmasına kısıtlı etki getirdi. Bu sorunu birkaç yıl önce pandalar için kurulan ulusal park çözdü. Çin topraklarının yüzde 0,3'ünü oluşturan 27.000 kilometrekarelik bir alanı kaplayan parkta bin 631 panda yaşıyor. Üç eyalete yayılan park, pandaların yaşam alanının yüzde 70'inden fazlasını ve panda popülasyonunun yüzde 80’inden fazlasını kapsayarak daha önce kurulan dağınık koruma alanlarını birbirine bağlıyor.
Haritadaki kırmızı noktalar pandalar için kurulan ulusal parkı gösteriyor
Pandalar dünyanın çeşitli yerlerine gönderildi
Dünyanın dört bir yanında panda hayranları bulunuyor. Çin, en az 17 ülkeye panda ödünç verdi.
24 Haziran 2017’de Alman çocuklar havaalanında Çin'den gelen pandaları bekliyor
Yaz ve Kış Olimpiyat Oyunları’nın maskotları
2008 Olimpiyat Oyunları’nın maskotu
Çinliler pandalara olan sevgilerini 2008 Beijing Yaz Olimpiyatları’nın ve 2022 Kış Olimpiyatları’nın maskotlarını panda olarak seçerek de gösterdi.
2022 Kış Olimpiyat Oyunları’nı maskotlarından Bing Dundun ve Xue Rongrong
Panda film yıldızı oldu
Film yıldızı gibi görünen pandalar sıklıkla hatıra pullarında da yer alır.
Panda konulu hatıra pulları
2016'da Yaya ve Meimei adlarındaki iki panda, Çin-ABD-İngiliz ortak yapımı "Çin’de Doğdu" (Born in China) adlı filmde başrolde yer aldı.
“Çin’de Doğdu” filminin afişi
“Nesli tükenmekte olan”dan “savunmasız” konumuna
"Ulusal hazine" olan panda için pek çok şey yapan Çin hükümeti, Temmuz 2021'de pandaların “nesli tükenmekte olan”dan “savunmasız” seviyesine düşürüldüğünü duyurdu.
Bu, Uluslararası Doğa Koruma Birliği’nin (IUCN) 2016’daki değerlendirmesiyle de uyumlu. “Savunmasız” konumundaki pandalar, Çin yasalarına göre yine birinci sınıf korunan hayvanlar durumunda. Pandalara sağlanan bakım ve koruma gelecekte de azalmadan sürecek.