Yorum: Çin'in önerileri çok taraflılığa verilen kararlı destektir

Xu Yanqing-CRI Haber Merkezi

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, video-konferans yoluyla düzenlenen Asya Altyapı Yatırım Bankası (AAYB) Konseyi'nin 5. yıllık toplantısına katılarak bir konuşma yaptı.

Konuşmasında, AAYB'nin, üyelerinin ortaklaşa gelişerek kader ortaklığı oluşturmasını hızlandıran yeni bir platform haline gelmesi gerektiğine işaret eden Xi, bu konuda dört maddelik öneride bulundu. Xi'nin önerileri şu şekilde:

-AAYB'nin küresel müşterek kalkınmayı hızlandıran yeni tip çok taraflı bir kalkınma bankası haline getirilmesi amacıyla müşterek kalkınmaya odaklanılmalı;

-AAYB'nin çağın adımlarına uyan yeni tip kalkınma pratiği platformu haline getirilmesi amacıyla inovasyon yapılmalı;

-AAYB'nin yüksek standartlı yeni tip bir uluslararası işbirliği organı haline getirilmesi amacıyla en iyi uygulamalar yaratılmalı;

-AAYB'nin uluslararası çok taraflı işbirliği için yeni bir örnek haline getirilmesi amacıyla açıklık ve kapsayıcılıkta ısrar edilmeli.

COVID-19 salgınının yayıldığı ve uluslararsı ekonomik durumun ciddi ve karmaşık bir şekilde ilerlediği bir zeminde Xi'nin söz konusu 4 maddelik önerisi, çok taraflılığa yönelik kararlı desteği dile getirmenin yanı sıra Çin'in cesareti ile sorumluluğunu da yansıttı.

COVID-19 salgınının etkilerinden dolayı küresel ticaret ve yatırımlarda büyük düşüşler yaşanırken, çok taraflılık da daha büyük sınamalarla karşılaştı. Yeni yükselen çok taraflı bir finans kuruluş olarak AAYB de, kurulmasından bu yana geçen 4 yıl içinde sorunları istişare yoluyla çözme ve kalkınma sonuçlarını birlikte paylaşma zihniyetinde ısrar ederek, küresel ekonomik yönetişimi hızlandırmak için çalıştı.

Çin Cumhurbaşkanı Xi'nin konuşmasında söylediği gibi, AAYB, hizmet verdiği 4 yılı aşkın sürede, başlangıçtaki 57 kurucu üyesini 6 kıtadan 102 üyeye genişletti ve altyapı tesislerine yaklaşık 20 milyar ABD doları tutarında yatırım sağladı.

COVID-19 salgınının ortaya çıkmasından dolayı, AAYB krize karşı en kısa süre içinde harekete geçerek, 10 milyar dolar tutarında bir fon kurup, üyelerine destek vermeye başladı. Söz konusu miktar daha sonra 13 milyar dolara yükseltildi. Bu, küresel kamu sağlığı krizi karşısında, AAYB'nin çok taraflı bir kalkınma bankası esnekliği ile verimliliğine sahip olduğunu yansıtmanın yanı sıra, "ilişkileri kesmek" veya tek taraflılık gibi yollarla sorunların çözülemeyeceğini, tam tersine krizle mücadelede karşılıklı destek ve işbirliğinin tek doğru tercih olduğunu kanıtladı.

Xi konuşmasında, AAYB'nin salgınla mücadeledeki hareket gücünü olumlu şekilde değerlendirerek, AAYB'nin üye ülkelerin ortaklaşa kalkınmasını ilerleten ve insanlığın kader ortaklığı inşasını hızlandıran yeni platform olması gerektiğini vurguladı.

Şu an salgının küresel boyutta sürdüğü ve jeopolitik risklerin arttığı bir zeminde, AAYB, uluslararası çok taraflı kalkınma sisteminin önemli bir parçası olarak, küresel tehditleri göğüslemede ve ekonomik büyümeyi hızlandırmada nasıl daha iyi rol oynayabilecek? Çin Cumhurbaşkanı konuyla ilgili olarak, ortak kalkınma, çağa ayak uydurma, yüksek standart edinme, açık ve kapsayıcı ilkelerde ısrar etme gibi öneriler ileri sürdü.

Polonya'nın eski Shanghai Başkonsolosu Sylwester Szafarz, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping'in AAYB'nin gelişimiyle ilgili ortaya koyduğu dört maddelik öneriye tamamen katıldığını belirterek, "Bu öneriler, günümüz dünyasının karşılaştığı küresel sorunların çözülmesine yararlı olacak ve başta Polonya olmak üzere AAYB'nin bütün üyeleri tarafından destek alacaktır." dedi.

Çin, öteden beri çok taraflığı destekleyip uygulamaktadır. Dışa açılma, işbirliği ve ortak kazanç ruhuyla dünyadaki diğer ülkelerle ortak kalkınma arayan Çin, aynı zaman da AAYB'nin bir önemli hissedarı ve bankanın genel merkezine evsahipliği yapıyor.

Çin, AAYB'yi çok taraflılığın yerine getirilmesini sağlayan bir platform haline getirmek, Asya'da hatta tüm dünyada altyapı tesisleri inşasının ve bağlanırlık seviyesinin yükseltilmesini ilerletmek, küresel ekonominin toparlanmasına ve sürdürülebilir gelişimine daha büyük katkı sunmak ve insanlık için kader ortaklığının oluşturulmasına yeni güç katmak için AAYB'nin diğer üyeleriyle ortak çaba harcayacak.