Çinli marangoz dede "YouTuber" oldu

  2020-07-21 19:02:39  cri

Güney Çin'in doğa harikası bir köyünde çektiği 'pastoral' videolarla milyonlara ulaşan Li Ziqi'yi pek çok kişi severek izliyor. Çin'in artık yeni bir internet fenomeni daha var: 63 yaşındaki marangoz Wang Dewen. Yahut milyonların onu tanıdığı ismiyle "Amu Dede".

Marangoz dede, Guangxi eyaletinde yaşıyor. Çivi, vida ve yapıştırıcı kullanmadan, geleneksel teknikleri kullanarak yaptığı oyuncaklar ve ev eşyası büyük ilgi çekiyor.

Ahşap kemer köprü yaptığı popüler videolarından biri 42 milyondan fazla görüntüleme aldı. Amu dede, eski bir Çin gömme ve zıvana tekniğini uyguluyor; bu da kemer köprünün yapım sürecinin tamamında çivi veya yapıştırıcı kullanılmamasını sağlıyor.

Bu tekniğin, Beijing'deki Yasak Şehir'in inşasında da kullanıldığı belirtiliyor. Büyükbaba Amu, aynı tekniği kullanarak torunu için tahtadan oyuncaklar yaptı. 2010 Shanghai Fuarı'ndaki Çin pavyonuna benzeyen katlanabilir bir tabure tasarladı.

Amu dede, engin marangozluk bilgisi sayesinde, Zhou Hanedanı döneminde ünlü bir yapı mühendisi olan Lu Ban'a benzetiliyor.

Usta marangoz YouTube'da 1 milyondan fazla aboneye ulaştı. Amu Dede, bir "internet fenomeni" değil, sadece sıradan bir çiftçi olduğu konusunda ısrar ediyor.

South China Morning Post'a yaptığı açıklamada, bazı teknikleri kendisinin icat ettiğini, bazı teknikleri de internetten öğrendiğini söylüyor.

Amu dedenin en büyük avantajı, bir video yapımcısı olan oğlu. Ailenin de desteğiyle marangoz amca video çekme fikrine tamam diyor ve internet macerası önce Toutiao ve Xigua Video gibi Çin platformlarında başlıyor. Ardından YouTube videolarıyla dünyaya açılıyor.

Geleneksel kültürü modern yaşama uyarlıyorlar

Li Ziqi ve Amu dedenin ortak noktası, doğayla iç içe olan geleneksel Çin kültürünün, bugün bile günlük yaşamın her detayına nasıl sirayet ettiğini göstermeleri. Onlara göre geleneksel bilgi ve teknikler, tarihin silik hatıraları değil; bilakis modern yaşamın pek çok gereksinimine çare olabilecek bir değerler bütünü.

Li Ziqi örneğinde, köy yaşamının doğallığı ve güzelliği, büyük şehirlerin koşuşturmacası ve stresinden bunalan şehirli milyonlara bir "kaçış" imkânı sunuyor. Özellikle korona günlerinde, milyonlarca insanın paket halinde yaşadığı dev metropollerden bunalan pek çok insan, yıllardır hayalini kurdukları "köye bir ev yapma" fikrini artık iyiden iyiye düşünmeye başlamış görünüyor.

Amu dedenin şehirli insana öğrettiğiyse, eldeki kıt kanaat imkânlarla bile bir şeyler yaratılabileceği. Ürün yelpazesi çeşitlenip alım gücü arttıkça tüketimin boyutu da katlanıyor; ancak bu tablo Çin'in büyük şehirlerinde zanaatın her geçen gün azalmasına neden oluyor. Eski saatinin sadece pili bittiği için yeni bir saat alan, kemerine bir delik açtıramadığı için kaldırıp atan, ayakkabısının kırık topuğunu yaptıracak usta bulamayan şehirli milyonlar, artık sahip oldukları bazı şeyleri ellerinde tutmak da istiyor…

Dougong: Geleneksel mimarinin sırrı

Dougong (Çince: 斗拱) geleneksel Çin mimarisinin en önemli unsurlarından biri. Bu teknikte parçalar, marangozluğun hassasiyeti ve kalitesi sayesinde, tutkal veya bağlantı elemanları olmadan birleştirilir.

Yasak Şehir başta olmak üzere pek çok antik Çin yapısının depremlere rağmen ayakta kalmasının sırrı da bu teknik olarak görülüyor. Dougong, yapıya esneklik vererek, sarsıntı anında elementlerin iç içe geçmesini ve baskıyı hafifletmesini sağlıyor. Ahşap yapı sanki dans edercesine depremin etkisinden kaçınıyor. Duvarlar, ağırlığı desteklemek yerine yapıdaki boşlukları tanımlama işlevi görüyor.

Sonuç sadece dayanıklı yapılar değildir. Geleneksel Çin mimarisinin en zarif parçaları da bu teknik sayesinde ortaya çıkar. Bilhassa çatı ve sütun uygulamaları, yapının karakteristiğini belirleyecek kadar öne çıkar.

İlgili haberler:

Master carpenter's ancient Chinese skills are a YouTube sensation

https://www.scmp.com/news/china/society/article/3036915/master-carpenters-ancient-chinese-skills-are-youtube-sensation