Yorum: DSÖ'ye baskı yapan Pompeo tüm dünyaya meydan okuyor

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Dünya Sağlık Örgütü'nü (DSÖ) salgınla mücadelede başarısız olmakla suçladı ve "Amerikan vergi mükelleflerinin parasını iyi kullanmadığı" gerekçesiyle DSÖ'yü soruşturabileceklerini belirtti.

ABD'de vaka sayısı 1 milyonu aşmışken Dışişleri Bakanı Pompeo, vatandaşlarının hayatlarını kurtaracak adımlar üzerinde kafa yormak yerine, salgınla mücadelede sergiledikleri başarısızlığın sorumluluğunu Çin'e yükleme ve DSÖ'ye siyasi baskı yapma yolunu seçti.

Küresel kamu sağlık alanında en önemli çok taraflı mekanizma olan DSÖ, salgının patlak vermesinden sonra profesyonel, somut ve verimli bir şekilde görevini yerine getirip yeri doldurulamaz bir rol oynadı. Bunu, uluslararası toplum takdirle değerlendirdi.

DSÖ, Çin'den resmi rapor aldıktan iki gün sonra, 3 Ocak'ta, bilinmeyen viral pnömoni hakkında uyarı yaptı. 7 Ocak'tan itibaren düzenli olarak yapılan telefon konferansında ABD dahil olmak üzere tüm ülkelerin sağlık yetkililerine salgınla ilgili bilgiler paylaşıldı. DSÖ, Şubat ayında Çin'e iki Amerikalı uzmanı dahil olmak üzere uluslararası uzman heyeti gönderdi.

Öte yandan, Amerikanlı uzmanlar dahil farklı ülkelerden gelen bağımsız uzmanlardan oluşan DSÖ'ye bağlı Acil Durum Komitesi salgınla mücadelede ilgili önerilerin sunulmasında önemli bir rol onaydı. Washington Post gazetesinde yer alan haberde, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'ne bağlı Küresel Göç ve Karantina Dairesi müdürü Martin Setron, DSÖ'nün 30 Ocak'ta salgını uluslararası kamu sağlığı acil durumu ilan etmesine danışma sağladı.

ABD en başından beri DSÖ'den anında bilgi alma erişimine sahipti. O zaman, ABD'nin baş diplomatı olan Pompeo neden gerçekleri hiçe sayarak yalan söylüyor?

Amerikan medyasının eleştirdiği gibi, Pompeo "Görünmez adam" gibi, DSÖ'nun yaptığı uyarılara kulak vermek Çin'in salgınla mücadele çabaları hakkında bilgi edinmek yerine, DSÖ'yü Çin'in tarafını tutmakla suçladı. Pompeo'nun akıl dışı davranışları ve bilim ve teknolojiye aykırı tutumu ciddi sonuçlara yol açtı; ABD'de salgınla mücadele çalışması geç ve yavaş yürütülürken, Çin ve diğer tarafların yarattıkları fırsatları kaçırdı.

Tüm dünya Mike Pompeo'nun dünya ülkelerinin çabalarına ters düşen girişimlerini şiddetle kınadı. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, DSÖ veya diğer insani yardım kuruluşlarının salgınla mücadelede ihtiyaç duydukları kaynakları kesme kararına karşı çıktı. Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell Fontelles, mevcut durumda ABD'nin eylemlerini savunmak için hiçbir gerekçesi bulunmadığına işaret etti.

Gerçekler Amerikan vergi mükelleflerini hayal kırıklığına uğratanların Pompeo gibi ahlaksız politikacılar olduğunu kanıtladı. Pompeo'nun uluslararası salgınla mücadeleyi koordine eden DSÖ'yü hedef almasının sebebi, ülkesindeki kamuoyunu yönlendirmek ve ABD yönetiminin salgınla mücadeledeki başarısızlığının sorumluluğunu başkalarına atmaktır. Pompeo'nun eylemleri, uluslararası örgütleri ve kuralları çiğneyerek tek taraflılığı ve hegemonya hevesini yansıtmaktadır.

Bu aslında uluslararası toplumun sorularını bir ölçüde yanıtlıyor: Neden tek küresel süper güç olan ABD'nin Covid-19 vaka ve ölüm sayısı dünyanın ilk sırasında? ABD'de pek çok masum insanın hayatını kaybederken Pompeo hiç mi utanç duymuyor?