Covid-19'u önlemek için alınabilecek kişisel tedbirler

  2020-05-01 14:10:49  cri

Kış ve bahar mevsimlerinde solunum yolu enfeksiyonlarınıönlemek için aşağıdaki tedbirleri alabilirsiniz.

-Ellerinizi sık sık yıkayın.

Katı ya da sıvı sabun kullanarak ellerinizi bol suyla yıkamalısınız. Herkesin ayrı bir sabun kullanması tavsiye edilir. Ellerinizi kuru tutun vekirli havlu ile silmeyin. Hapşırdıktan sonra ellerinizi hemen yıkamanız lazımdır.

-Sağlıklı solunum alışkanlığı kazanın.

Öksürürkenve hapşırırken peçete veya temiz birhavlu ile ağzınızı ve burnunuzu kapatın. Öksürdükten ve hapşırdıktan sonra ellerinizi yıkayın, gözlerinize, burnunuza ve ağzınızadokunmayın.

-Vücuduve bağışıklığıgüçlendirmek.

Dengeli bir diyet sürdürün. Düzenli egzersiz yapın ve aşırı yorgunluktan uzak durun.

-Ortamın temizliği

Her gün pencereleri açıp evinizi bir süre havalandırın. Odaya taze hava girmesini sağlayın.

-Kalabalık mekânlara gitmeyin.

Solunum enfeksiyonu belirtisi gösteren hastalarla temasta bulunmayın.

-Öksürük, burnu akıntısı ve ateş gibi belirtileri gösteriyorsanız evinizde dinlenin ve bir an önce hastaneye gidin.

Ek olarak

-Hasta hapşırdığında veya öksürdüğünde havaya dağılan damlacıklar ile çokhızlıyayılan Covid-19'u önlemek içinlütfen maskeleri doğru takın.

-Hapşırırken ve öksürürken ağzınızı elleriniz ile değil kolunuz ile kapatın.

-Ellerinizi zamanında ve doğru biçimde yıkayın.

-Bağışıklığınızı güçlendirin. Kalabalık ve kapalı ortamlara girmeyin.

-Bağışıklığınızı artırmak için egzersiz yapınve düzenli çalışın.

Maskelerin türlerini tanıyor musunuz?

Maskeler kâğıt maske, pamuk maske, aktif karbon maske, sünger maske, cerrahi maske, N95 maske veya KN95 maske gibi çeşitlerden oluşur.

Kâğıt maske, pamuk maske, aktif karbon maske ve sünger maske Covid-19'un önlenmesinde etkili değildir.Tek kullanımlık cerrahi maske ile N95 veya KN95 maskelerinin yüzde 95'lik filtre etkisi sayesinde hastadan saçılan damlacıklar etkili bir şekilde önlenebilir. Ayrıca valfsiz maskeler tercih edilmelidir. N95 maskesi bulunmadığı takdirde N90 maskesi de kullanılabilir. Yakınızda solunum yolu hastalığı belirtisi gösteren kişiler varsa, cerrahi maske takmanız tavsiye edilir. Bir de maskelerin ulusal standartlara uyup uymadığına dikkat edilmelidir.

Bu durumlarda maske takmalısınız

Grip gibi bulaşıcı solunum yolu hastalıkları olanlar maske takmalıdır. Bu hastaları ziyaret ederken de maske takılmalıdır.

Öte yandanCovid-19 salgınının yaygın olduğu bölgelerdeki kalabalık yerlere gittiğinizde veya toplu taşıma araçlarına bindiğinizde de maske takmalısınız.

Solunum yolu hastalığına yakalandığınızdan şüpheleniyor ve hastaneye gitmeyi düşünüyorsanızmaske takmayı unutmayın.

Maskeler nasıl takılmalı?

-Gerek tek kullanımlık maske, gerekse cerrahi maske olsun maskelerin iç ve dışyüzü ayırt edilmelidir. Maskenin renkli tarafı dışa bakmalıdır.

-Cerrahi maskelerde burun klipsi (metal şerit) de bulunur. Burun klipsinin maskenin dış cephesinde (dış yüzünde ve üstünde) olması gerekir.

-Maskenin iç ve dış yüzü ile üst ve alt uçları iyi ayırt edildikten sonra, her kullanımdan önce ve sonra yüz veellerintemizlenmesine dikkat edilmelidir. Temiz ellerle maskenin iki ipi tutularak kulaklıklara takılır.

-Son olarak filtreyi düzgün takmak da önemlidir. Her kullanımdan sonra maskeleri düzenli olarak değiştirin.Maskenin burnunuzun üzerine gelen metal şeridini sıkıca bastırarak yüzünüze oturmasını sağlayın. Burnunuz, ağzınız ve yüzünüzün maske ile tamamen kapandığından emin olun.

Bir maske defalarca kullanılabilir mi? Kullanılmış maskeler nasıl değerlendirilmeli?

Maskeler defalarca kullanılamaz. Kullanılmışmaskelerözel maske toplama kutusuna atılmalıdır. Eğer yerel hükümet, kullanılmış maskeler için özel çöp kutularıkoymuyorsa zehirli ve tehlikeli maddeler veya diğer çöpler olarak sınıflandırılıp çöp kutularına atılabilir. Maske ile işiniz bitince yüzde 75 oranında alkol yada başka etkili dezenfektanlarile temizledikten sonra maskeyi kesip çöpe atın. Attıktan sonra da ellerinizi iyice yıkayın.

Eller doğru şekilde yıkanmalı

Su, yemek, kan, havada asılı damlacıklar ve sindirim sistemi gibi virüsün doğrudan ve dolaylı bulaşma kanalları hep ellerimiz ile alakalıdır. Araştırmalara göre ellerimizi doğru bir şekilde yıkamak ishal ve solunum yolu enfeksiyonlarınıönlemek için en etkili yollardan biri.

Birinci adım: Avuçları yıkamak. Ellerinizi su ile ıslatın.Elinizi yıkamaya yetecek miktarda sabun alın.Avuç içlerinizi birbirine sürterek ellerinizi ovalayın.

İkinci adım:Sağ avuç içinizi sol elinizin üst kısmına koyun ve parmaklarınızın arasını temizlemeye dikkat ederek sağ elinizle sol eliniziileri geri ovalayın. Aynı şeyi diğer eliniz altta olacak biçimde tekrar yapın.

Üçüncü adım:Avuç içleriniz birbirine bakacak biçimde parmaklarınızı birbirinin arasından geçirip ileri geri ovuşturun.

Dördüncü adım:Parmaklarınızın arkası. Bir elinizin parmaklarını diğer elinizin avuç içine gelecek biçimde yerleştirip parmak uçlarınızı, tırnak aralarınızı temizleyin.

Beşinci adım:Başparmağınızı diğer elinizin avuç içine sıkıştırıp dairesel hareketler yapın. Aynı şeyi diğer elinizin başparmağı için de tekrarlayın.

Altıncı adım:Tırnakların altınıyıkayın.Bir elin parmak uçlarını diğer elin avuç içine yerleştirip ileri geri ovuşturun.

Yedinci adım: Bileklerinizi ve kollarınızı yıkayın.

Bu durumlarda ellermutlaka yıkanmalı

Aşağıda belirtilen durumlarda ellerinizi mutlaka yıkamalısınız:

Öksürdükten ve hapşırdıktan sonra. Hastaya bakım yaptıktan sonra. Yemekleri hazırlamadan, hazırlarken ve pişirdikten sonra. Yemek yemeden önce. Tuvalete çıkmadan önce. Hayvanlarla temasta bulunduktan sonra. Hayvanların dışkılarını temizledikten sonra.

Ayrıca salgın döneminde dışarıdan eve döndüğünüzde, özellikle toplu taşıma araçlarına bindiyseniz ellerinizi iyice yıkayın. Kamuya açık mekânlardan eve dönünce de eller yıkanmalıdır.

Salgın döneminde nasıl beslenmeli?

Makul diyet yapısı belirlenmeli ve dengeli beslenme sağlanmalı. Yiyeceklerin çeşitli olmasına dikkat edin.Çeşitli gıdaların yanı sıra, et ve sebzeleri dengeli tüketmeye dikkat edin. Daha fazla taze meyve ve sebze yiyin, bol su için.Hastalık belirtilerini gösterirseniz kişisel koruma tedbirlerini alıp hastaneye gidin.

Ev temizliği nasıl yapılır?

Evin temizliği bulaşıcı hastalıklardankorunmak için önemli bir yöntemdir. Evler düzenli olarak temizlenmeli ve çöpler ayrıştırılarak zamanında atılmalıdır. Ayrıca sağlıklı bir diyet alışkanlığı sürdürmek ve odaları sık sık havalandırmak da Covid-19 riskine karşı etkili önlemler arasındadır. Son olarak evde hayvan beslemekten kaçının.

Diğer yandan seyahat ederken salgın bölgelerinden uzak durun. Başka bölgelere giderseniz cerrahi maske takmak, hapşırırken veya öksürürken ağzı ve burnu kolya da peçete ile kapatmak, etrafa dokunduktan sonra göze, ağza ve yüze dokunmamak, sabun ve su ile elleri yıkamak, dezenfektan kullanmak gibi kişisel önlemleralın.

Yaşlı ve çocuklar için ne tür tedbirler alınabilir?

Yaşlılar Covid-19'dan kolayca etkilenen yaş gruplarının başında geliyor. Salgındöneminde yaşlıların kalabalık mekânlara gitmesi ve gereksiz sosyal faaliyetlere katılması önlenmelidir. Yaşlılar dışarıya çıkarken maske takmalıdır. Eve döndükten sonra da ellerini yıkamaları gerekir. Yaşlılarınevi sürekli havalandırılmalı ve dezenfekte edilmelidir.

Çocukların korunmasına da önem verilmelidir. Çocukların ellerini sık sık yıkamalarını sağlamak, evde kalmak,dışarıya çıkarken maske takmakveodaları havalandırmak gibi önlemlerin yanında akraba ve arkadaşların çocuklarla, özellikle bebeklerle yakın temas kurmasını (öpmek ve dokunmak) engellemek gerekir.