Yorum: Çinli işletmeler sınamaların üstesinden gelme gücüne sahip

  2020-02-10 20:47:48  cri

Xu Yanqing-CRI Haber Merkezi

Yeni koronavirüs pnömonisinden (NCP) kaynaklanan salgını önleme ve kontrol çalışmaları yürütülürken, Çinli işletmeler de Bahar Bayramı tatili sonrası işbaşı yaptı. Salgının hâlâ etkisini sürdürdüğü bugünlerde Çinli işletmeler bütün zorlukların karşısında yeni büyüme noktaları geliştirmeye ve yeni kalkınma alanları keşfetmeye çalışıyor.

İşletmeler, ekonominin önemli mikro hususlarından biri. İşletmelerin canlılığının yeterli olup olmaması da ekonominin canlığının bir göstergesi.

Turizm, yeme-içme ve eğlence sektörleri ülkede yaşanan salgından kaçınılmaz olarak ciddi şekilde olumsuz etkilendi. Salgını önlemek ve kontrol etmek amacıyla Bahar Bayramı tatilinin uzatılması da sanayi üretimi üzerine negatif etki yarattı. Salgının işletmelerin üzerindeki etkilerinin en düşük seviyeye indirilmesi ise, Çin ekonomisi için en ciddi sınama oldu.

Çin'de değişik alanlarda pek çok işletme bir yandan salgını önleme ve kontrol etme çalışmaları yürütüyor, diğer yandan da işi ve üretimi yeniden başlatmak için elinden geleni yaparak, güçlü bir kendi kendini onarma kabiliyeti ortaya koyuyor. Mesela, bazı lokantalar müşterilerini kaybetmemek için eve servisleri çoğaltmaya başladı. Bazı işletmeler ise esnek mesai saatleri, nöbet sistemi ve evden mesai gibi yönetmelere başvurarak, salgının kendilerine getirdiği olumsuz etkileri en düşük seviyeye indirmeye çalıştı.

Bu tür önlemlerin dayanakları ise, Çin'in sahip olduğu kuvvetli bilimsel ve teknolojik güç, devasa piyasa ve dijital ekonominin gelişimi. Bütün bunlar işletmelerin "kendi kendini kurtarmasına" güçlü bir dayanak sağladı.

Aynı zamanda Çin hükümeti makro düzenlemeler devreye sokarak, işletmelerin yeniden üretime başlamasına destek veriyor. Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Siyasi Bürosu Daimi Komitesi tarafından kısa bir süre önce düzenlenen toplantıda, salgınla mücadelenin yanı sıra, işletmelerin yeniden üretime başlamasına destek verilmesi kararlaştırıldı. Bu karara göre merkezi hükümet ve yerel yönetimler bir dizi önlem aldı.

Örneğin, salgının önlenmesinde önemli rol oynayan işletmeler için Çin Maliye Bakanlığı, Merkez Bankası ve diğer ilgili kuruluşlarla birlikte, özel krediler ve finansal indirimler uygulayarak, işletmelerin gerçek finansman maliyetini yüzde 1,6'dan daha düşük bir seviyeye indirdi.

Maliye Bakanlığı ayrıca, salgından çok etkilenen bazı endüstriler için katma değer vergisi ile işletmelerin gelir vergisine yönelik tercihli uygulamalar yürütülmesi talimatı verdi. Merkez Bankası da, küçük işletmelere, özel işletmelere ve üretim işletmelerine finansal desteği arttırmaya devam edeceğini vurguladı. Ticaret Bakanlığı, tekstil ve hafif sanayi alanındaki ticaret odalarının işletmelere yasal danışmanlık gibi hizmetleri güçlendirmesini önerdi. Bu önlemler, kuşkusuz işletmelerin karşılaştığı zorlukları etkin bir şekilde hafifletecek ve zorlukların üstesinden gelmelerine yardımcı olacak.  

Beijing ve Shanghai kentleri ile Zhejiang ve Jiangsu eyaletleri, işletmelerin gelişimine destek veren bir dizi tedbir aldı. Örneğin, kiraları azaltmak veya muafiyet uygulamak, istihdam sağlamak, vergi ödemelerini uzatmak, finansman maliyetlerini azaltmak ve benzeri gibi tedbirler, işletmeler üzerindeki yükün azaltılmasına yardım ediyor. Mesela Shanghai Belediyesi'nin önceki gün açıkladığı kapsamlı politika önlemleriyle yerel işletmelerin maliyetinin en az 30 milyar yuan azaltılması bekleniyor.

Çinli şirketler, salgının etkisi altında gelişmeyi sürdürme kapasitesine sahip. Çünkü ekonominin genel olumlu büyüme eğilimi devam edecek. Yerli ve yabancı ekonomi uzmanları, salgının Çin ekonomisinde yarattığı etkilerin geçici olduğu, Çin ekonomisinin uzun vadede olumlu büyüme eğiliminin ve nitelikli büyümenin genel durumunun değişmeyeceği kanısında. Hollanda'daki Asya Araştırmaları Enstitüsü'nden Richard T. Griffiths, Çin ekonomisinin yapısının düzeltilmesiyle birlikte risklere karşı daha güçlü bir kapasite yaratıldığına vurgu yaptı. Griffiths, bu düzenlemelerle daha güçlü bir esnekliğine kavuşulacağına, dolayısıyla Çin ekonomisinin daha büyük bir gelişme potansiyeli açığa çıkaracağına inandığına işaret etti.

1 milyar 400 milyon kişilik pazar, kapsamlı sektör ile tedarik zinciri, gelişmiş altyapı tesisleri ve çok sayıda kalifiye eleman, Çin ekonomisinin gelişmesine büyük bir dayanak ve ülkedeki işletmelerin gelişmesine de iyi koşullar sağladı. Son günlerde, birçok yabancı şirketin Çin'deki temsilcilikleri, ülke ekonomisinin geleceğine tam güven duyduklarını belirtti. Meselâ, bugün yeniden işbaşı yapan Tesla'nın Shanghai ofisi, daha önce oluşturulan üretim planının gerçekleştirilmesi için ellerinden geleni yapacaklarını ifade etti. Starbucks'un CEO'su Kevin Johnson ise, Çin ekonomisinin geleceğine iyimser yaklaştığını, şirketin ülkedeki uzun vadeli gelişimi için çaba harcayacaklarını kaydetti. Nestle'nin Çin'deki temsilciliğinden yapılan açıklamada da, yeni korona virüsünün Çin'e geçici etkiler yapacağı ve uzun vadede bakıldığında Çin'in yine iyi bir pazara sahip olacağı dile getirildi.

Kendi eksikliklerini düzeltme kapasitesine sahip Çinli şirketler, hükümetin desteğiyle, hiç kuşkusuz şu anki zorlukların üstesinden gelecek ve ülke ekonomisinin büyümesine güç katmayı sürdürecek.