Yorum: Çin ve Myanmar, ilişkilerin köklerini geliştirerek geleceğe aktarmalı

Sheng Yuhong-CRI Haber Merkezi

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, dün akşam Myanmar'ın başkenti Naypyidaw'da Çin ile Myanmar arasında diplomatik ilişki kurulmasının 70. yıldönümü kapsamında düzenlenen kutlama etkinliklerine katıldı. Xi etkinlikte yaptığı konuşmada, yeni dönemde Çin ve Myanmar'ın ilişkilerin köklerini geliştirerek geleceğe aktarması gerektiğini vurguladı.

Yakın komşu olan Çin ve Myanmar'ın halkları arasındaki iletişim bin yıldan uzun bir geçmişe sahip. İkili iletişim, özellikle Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasından bu yana, barış içinde bir arada yaşama ve işbirliği yoluyla ortak kazanç elde etme şeklinde bir örnek oluşturdu.

Myanmar'ın iç işlerine hiçbir şekilde karışmayan Çin, Myanmar'da barış ve uzlaşı sorunlarında da yapıcı rol oynadı. Myanmar ise, farklı sosyal sisteme sahip ülkeler arasından Çin'i tanıyan ilk ülke olarak, Taiwan, Tibet ve Xinjiang konularında daima Çin'in yanında yer aldı. Uluslararası işlerde Çin ve Myanmar "barış içinde bir arada yaşamanın 5 ilkesi" ile hareket ederek, çok taraflılığa destek verdi. Ayrıca, serbest ticareti koruma yoluyla adil ve rasyonel bir yeni uluslararası ilişki modeli oluşturulması için önemli katkılarda bulundu.

Konuşmasında, ikili dostluk ilişkilerinin sahip olduğu uzun geçmişe dikkat çeken Xi, bunun ikili ilişkilerin gelişiminin en büyük itici gücü olduğunu kaydetti. Xi, birbirinin kötü gün dostu olan Çin ve Myanmar'ın karşılıklı saygı ve ortak kazanca dayalı işbirliğinde ısrar etmesi durumunda, ikili ilişkilerin zaman sınavından geçerek, parlak bir geleceğe sahip olacağını söyledi.

Hem Çin'in hem de Myanmar'ın bu yıl yeni kalkınma görevleri mevcut. Çin, orta halli refah toplumunu kapsamlı olarak inşa ederken, Çin ulusunun bin yıldır sıkıntı çektiği yoksulluk sorununu tarihe gömecek. Myanmar'da ise genel seçimler yapılacak ve devlet kalkınmasında yeni bir dönem başlayacak. Bu zeminde, Çin ve Myanmar'ın diplomatik ilişkilerin 70. yıldönümü fırsatıyla ikili ilişkilerde yeni bir sayfa açması büyük önem taşıyor.

Xi konuşmasında, Çin-Myanmar ilişkilerinin yeni bir döneme girdiğine ve iki ülkenin yeni dönemde kader ortaklığı oluşturacağına işaret etti. İki ülke arasında bu konuda varılan fikir birliği, şüphesiz ki karşılıklı siyasi güvenin artmasına yardımcı olacak. Öte yandan, kapsamlı işbirliğine daha sağlam bir siyasi temel ve ortak kalkınmaya daha güçlü bir siyasi destek sağlayacak.

Xi aynı zamanda, ikili ilişkilerin yeni döneminde iki ülke halkının temel çıkarlarına öncelik verilmesi gerektiğini vurguladı. İki ülke arasında ekonomik koridor üzerinde fikir birliğine varılması, Çin-Myanmar petrol ve doğal gaz boru hatları dahil bir dizi önemli işbirliği projesinde verimli sonuçlar alınması, elektrik ile ulaşım ve taşımacılık gibi alanlardaki somut işbirliğinin derinleştirilmesi, şüphesiz ki iki ülke halkının yaşam koşullarının iyileşmesine hız verecek.

Bunun yanı sıra, Çin-Myanmar Kültür ve Turizm Yılı etkinliğinin başlatılmasıyla birlikte, iki ülke arasında, din, medya, sinema ve televizyon gibi alanlardaki iletişim ve işbirliği genişletilirken, personel iletişimi de yoğunlaştırılacak.

Günümüz dünyasında büyük değişiklikler meydana geliyor. Bir yandan uluslararası toplum için kader ortaklığı oluşturulurken, diğer yandan tek taraflılık ve ticari korumacılık yükseliyor. Uluslararası ilişkilerde adeletsizlik ve eşitliksizlik artıyor. Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, bu durum karşısında, yani yeni koşullarda "barış içinde bir arada yaşamanın beş ilkesi"nin de yeni anlam ve içerik kazandığını belirtti. Söz konusu ilkeleri ortaya koyan Çin ve Myanmar, bu ilkeler doğrultusunda başta BM ve Doğu Asya çerçevesindeki işbirliği olmak üzere birçok alanda birbirine destek vermeye devam edecek; dünya barışı ve ortak kalkınma için çabalayacak.

70 yıllık gelişim sürecinden geçen Çin-Myanmar ilişkileri, şu an yeni bir tarihi başlangıç noktasında bulunuyor. Birbiriyle iyi komşu, dost ve ortak olan iki ülke, kendi ulusal kalkınmasını ilerletmenin yanı sıra, insanlık için kader ortaklığı inşası ile dünya barışı ve refahına pozitif enerji vermeye devam edecek.