Çin'in dış ticaretindeki istikrarlı artış sürüyor

Çin Genel Gümrük İdaresi, dün 2019 yılına dair dış ticaret verilerini açıkladı. Veriler, Çin'in 2019 yılında gerçekleştirdiği ihracat hacminin 2018 yılına göre yüzde 5 yükselerek 17,23 trilyon yuana (2,51 trilyon dolar) çıktığını gösterdi.

Çin'in ithalatı yüzde 1,6 artışla 14,31 trilyon yuana (2,08 trilyon dolar) yükseldi, ticaret fazlası ise yüzde 25,4 artarak 2,92 trilyon yuan olarak kayıtlara geçti.

Çin Genel Gümrük İdaresi Başkan Yardımcısı Zou Zhiwu, konuyla ilgili açıklamasında, "İlk değerlendirmelerin sonucu, Çin'in 2019 yılında da dünyanın en büyük ticaret ülkesi konumunu koruduğunu gösterdi." diye konuştu.

Zou, Dünya Ticaret Örgütü'nün kısa süre önce yayımladığı 2019 yılının ilk 10 ayına dair verilerde de Çin'in ihracat konusunda dünyanın en büyük 10 ticaret ülkesi arasında en iyi performansı ortaya koyduğunun görüldüğünü söyledi.

Dünya Bankası'nın yayımladığı en son rapora göre, 2019 yılında küresel ticaret yüzde 1,4 oranında arttı. Bu oran, küresel finans krizinin patlak verdiği 2008'den bu yana geçen süre içindeki en düşük seviye olarak kayıtlara geçti.

Dünya Ticaret Örgütü de ticaret savaşı başta olmak üzere farklı gerekçelerle 2019 yılı içinde küresel ticaretin artışına ilişkin tahminlerini birçok kez düşürmüştü.

Hükümetin tedbirleri dinamizmi artırdı

Uzmanlar, küresel ticaretin negatif görünümüne karşın Çin'in dış ticaretinin gösterdiği etkileyici performansın ardındaki nedenleri değerlendirdi.

Çin Uluslararası İşletme ve Ekonomi Üniversitesi (UIBE) Uluslararası Ekonomi Enstitüsü Başkan Yardımcısı Zhuang Rui, Çin'in dış ticarette istikrarı korumak için bir dizi tedbir aldığına dikkat çekerek, bu sayede başlıca aktörlerin dinamizminin zamanında ve etkin şekilde artırdığını vurguladı.

Guangxi Wanjia Trading şirketinin yetkililerinden Lian Guoxin de "Eskiden ithal ettiğimiz malların sınır kapılarına ulaşmasından sonra ancak gümrük işlem başvurularını yapabilirdik. Sadece bu işlem için bile birkaç saat harcıyorduk." diye konuştu.

Artık işlemlerin kolaylaştığını dile getiren Lian, "Mallar henüz yurt dışında iken, biz sınır kapılarında işlem başvurularını yapabiliyoruz. Böylece sınırdan geçiş süresi büyük ölçüde azalırken, geçiş maliyetleri de düşüyor. Bu adım, ticari faaliyetlerimize canlılık kattı." dedi.

Dış ticarette özel işletmelerin payı arttı

Çin Genel Gümrük İdaresi tarafından verilen bilgilere göre, 2019 yılında Çin'de dış ticaret yapan işletmelerin sayısı 499 bine ulaştı. Bunun 406 binini ise özel işletmeler oluşturuyor.

Bu yıl Çin'deki özel işletmelerin dış ticaretinde görülen artış da uzmanların dikkat çektiği gelişmelerden biri oldu. Özel işletmeler tarafından 2019 yılında gerçekleştirilen ithalat ve ihracat hacmi yüzde 11,4 artarak 13,48 trilyon yuana ulaştı.

Özel işletmelerin, Çin'in toplam dış ticaretindeki payı ise 2018 yılına göre 3,1 puan yükselerek yüzde 42,7'ye çıktı.

Böylelikle Çinli özel işletmeler, ülkede faaliyet gösteren yabancı işletmeleri ilk kez geride bırakarak dış ticaretin en büyük girişimcileri hâline geldi.

Çin Uluslararası Ekonomik Temaslar Merkezi (CCIEE) araştırmacılarından Zhang Yansheng, piyasadaki dalgalanmalara karşın, özel işletmelerin "güçlü direnç ve ayarlama kapasitesi" ortaya koyduğunu söyledi.

Diğer yandan, Çin Genel Gümrük İdaresi Başkan Yardımcısı Zou Zhiwu, dün düzenlenen basın toplantısında, 2019 yılında Çin'in orta ve batı kesiminde yer alan Tibet Özerk Bölgesi, Hunan eyaleti, Guangxi Zhuang Özerk Bölgesi ve Anhui eyaletinin, özel işletmelerin dış ticaretteki payının artışı açısından ülke genelinde ilk dört sırada yer aldığı bilgisini verdi.

Çin'in dış ticaretindeki "dost çevresi"nde de küçük değişimler yaşandı. Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN), Avrupa Birliği'nin ardından Çin'in en büyük ticaret ortağı oldu.

2019 yılında Çin'in ASEAN ülkeleriyle gerçekleştirdiği ticaret hacmi yüzde 14,1 oranında artarak 4,43 trilyon yuana ulaştı.

Bunun yanında, Çin'in 2019 yılında Kuşak ve Yol güzergâhında yer alan ülkelerle yaptığı ticaretin hacmi ise yüzde 10,8'lik artışla 9,27 trilyon yuana ulaştı. Söz konusu ülkelerle yapılan ticaretteki artış hızı, dış ticaretin genel artış hızının 7,4 puan üzerinden olmasıyla da dikkat çekti.

"Hükümet-piyasa ilişkisinde uyum önemli"

Çin Uluslararası İşletme ve Ekonomi Üniversitesi (UIBE) Uluslararası Ekonomi Enstitüsü Başkan Yardımcısı Zhuang Rui, "Hükümet, işletmeleri ticari ortaklarını çeşitlendirmeye yönlendirmeye çalıştı. İşletmeler ise dış piyasalara açılmak için var güçleriyle çaba gösterdi." diye konuştu.

Dış ticaret verileri, 2019 yılında Çinli özel işletmelerin geleneksel piyasalardaki avantajlarını koruduğunu, ASEAN, Latin Amerika ve Afrika gibi yeni yükselen piyasalara yönelik ihracatlarının da sırasıyla yüzde 25,6, 11,4 ve 15,6 oranlarında arttığını gösterdi.

Öte yandan, Çin'in 2019 yılında gerçekleştirdiği 31,54 trilyon yuanlık dış ticaret hacminin 18,61 trilyon yuanlık kısmını genel ticaret oluşturdu. Yüzde 5,6'lık artış görülen genel ticaret, ülkenin dış ticaretinin de yüzde 59'unu oluşturdu.

Uzmanlar, endüstriyel zincirin daha uzun ve katma değerin daha yüksek olduğu genel ticareti, işletmelerin kendi gücüne dayanarak gelişme kapasitesinin önemli bir göstergesi olarak değerlendiriyor. Dolayısıyla genel ticaretteki artışın, Çin'in dış ticaretin yapısının iyileştiğini kanıtladığı belirtiliyor.

Zhuang Rui, Çin'in önümüzdeki dönemde dış ticarette nitelikli gelişmeyi hızlandırmak için hükümet-piyasa ilişkisini daha uyumlu hâle getirme yönünde çaba harcamayı sürdüreceğini dile getirdi.

Zhuang, ülkedeki ticari ortamın iyileştirilmesi için çalışılacağını, bu sayede işletmelerin endüstriyel zincir ve değer zincirinin daha yüksek halkalarına tırmanabileceğini sözlerine ekledi.