Yorum: Bu ödül Çin'in bilimsel ve teknolojik ilerlemesinin sırrını ortaya koyuyor

  2020-01-10 20:33:10  cri

CRI: Ren Jie

Çin Ulusal Bilim ve Teknoloji Ödülleri'nin takdim töreni bugün Beijing'de yapıldı. Çin'in birinci nesil nükleer denizaltı projesinin başmühendisliğini yürüten Huang Xuhua ve atmosfer fiziği uzmanı Zeng Qingcun, 2019 yılında ülkenin en üstün bilim ödülüne layık görüldü.

Bu onurun arkasında Çin hükümetinin bilimsel araştırma alanındaki kalifiye elemanlara verdiği büyük saygı yatıyor, Çin'deki bilimsel ve teknolojik ilerlemenin sırrı saklı bulunuyor.

Çin Ulusal Bilim ve Teknoloji Ödülleri 1999 yılından bu yana toplam 33 bilim insanına takdim edildi. Hepsi de çağdaş bilim ve teknoloji alanındaki ilerlemenin ön saflarında büyük atılımlar yapan veya gelişme sürecinde olağanüstü başarılar elde eden bilim neferleridir.

Çin teknolojileriyle yine dünyanın gündeminde

2019 yılındaki ödüllerin sahiplerini bulmasıyla Çin'deki bilimsel ve teknolojik inovasyon bir kez daha dünyanın dikkatini çekti.

Chang'e-4 ile Ay'ın karanlık yüzüne ilk kez erişilmesinden, Changzheng-5 yeni nesil taşıma roketinin başarıyla fırlatılışına ve dünyanın ilk beyin benzeri çipinin başarıyla geliştirilmesine kadar pek çok başarılı proje, Çin'in bilim ve teknolojideki kuvvetini günden güne artırıyor.

Küresel inovasyon uzmanı Rebecca Fannin, "Tech Titans of China" adlı yeni kitabında, Çin'in teknolojik gelişmeleri büyük bir özgüvenle kullanarak ulaşım, ticaret, finans, sağlık ve iletişim alanlarında ekonomisini yeniden şekillendirdiğine ve kalkınmayı yönlendirdiğine işaret etti.

Çin'in başarısının sırrı ne?

Dış dünya, Çin'de hızla meydana gelen bilimsel ve teknolojik gelişmeleri merak ediyor. Çin'in son 70 yıllık bilim ve teknoloji geliştirme tarihine aşinaysanız, Çin'deki karar organlarının ileri görüşlülüğünü ve Çin kültürünün doğurduğu inovasyon ve mücadele ruhunun çok önemli bir rol oynadığını fark etmeniz zor değil.

Bu seneki ödül sahibi akademisyen Huang Xuhua, nükleer denizaltını geliştirmek için 30 yıl kimliğini gizledi. Araştırma koşulları son derece yetersizken Huang ve ekibi, nükleer denizaltıların ağırlık merkezi problemini çözmek için abaküs, hesap cetveli ve hatta platformlu kantar kullandılar. Bu tür bir deneyim muhtemelen Batılı bilim insanlarının hayal bile edemeyeceği türden.

Aslında 60'lı ve 70'li yıllarda Çin'de maddi şartlar sıkıntılıyken, çok sayıda bilim insanı kendi güçlerine dayanarak "nükleer bomba, füze, ve uydu" geliştirdiler, Çin'in dış kaynaklı teknolojik ablukayı kırmasına olağanüstü katkılarda bulundular, ülkenin bilimsel ve teknolojik girişimleri için sağlam bir temel oluşturdular. Vatansever duyguları, savaşçı ruhları ve bağımsız inovasyon nitelikleri Çin toplumunun serveti haline geldi ve bu da sonraki nesillerin bilinmeyeni sürekli keşfetmesi için ilham kaynağı oldu.

Geçtiğimiz 20 yılda, Çin hükümeti en üstün bilim ödülüyle bilim insanlarını inovatif olmaya teşvik etti. Özellikle geçen yılın en üstün bilim ödülünün miktarı büyük ölçüde artırılarak bilim insanlarına saygı ve inovasyon odaklı kalkınmaya daha çok önem atfedildiği sinyalleri verildi.

Şimdi insanlık bilimsel ve teknolojik devrim ile sanayi reformunun yeni turu ile karşı karşıya, dünyanın başlıca ülkeleri bilim ve teknolojide inovatif atılımlar gerçekleştirme arayışı içinde. Çin de bu hususta aktif çaba harcıyor. 2018 yılında Çin'in Ar-Ge çalışmalarına yatırımları 1 trilyon 970 milyar yuanı bularak GYSH'nin yüzde 2,19'una ulaştı. Veriler gösteriyor ki Çin, Ar-Ge yatırımları bakımından dünyada ikinci sırada. Hâlihazırda en eksiksiz disiplin sistemi ve en büyük yetenek sistemi de oluşturuldu. Patent başvuruları ve onaylanan buluşların sayısı açısından ise dünyada ilk sırada yer alan Çin, Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü'nün yayımladığı 2019 Küresel İnovasyon Endeksi sıralamasında 14. basamağa yükseldi.

Daha da önemlisi Çin, teknoloji geliştirme sürecinde her zaman dışa açılma ve işbirliği ilkesinde ısrar ediyor. Dünyanın en büyük gelişmekte olan ülkesi olarak Çin'in bilim ve teknoloji seviyesi gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığında hâlâ uzun bir mesafenin bulunduğunu söylemek mümkün. Ve Çin'in en önemli uluslararası bilim ve teknoloji sonuçlarını öğrenmesi gerektiğini biliyoruz. Diğer yandan insanlığın enerji güvenliği, iklim değişikliği ve uzay güvenliği gibi ortak sorunları daha yakın işbirliği kurulduğu takdirde çözülebilir.

İngiliz Nature dergisinde yayımlanan "2019'un en etkileyici 10 ismi" arasında CRISPR gen düzenleme aracını ilk kez insan üzerinde kullanan Çinli biyolog Deng Hongkui de yer alıyor. Bu, Çin'in teknolojik inovasyon alanında dünyada ilk sıralarda yer aldığını gösteren bir başka örnek.

Çin, bağımsız inovasyon ile dışa açıklık ve işbirliğini birleştirip küresel kalkınmayı ve teknolojik ilerlemeyi teşvik etmek için çaba harcamayı sürdürecek. Böyle bir açık fikirlilik, Çin'in bilimsel ve teknolojik inovasyonda başarı elde etmesinin sırrıdır.