"Bir Ülke, İki Sistem" Macao'da sistem güvencesi sağladı

  2019-12-17 11:50:55  cri

Macao'nun anavatana geri dönmesinin 20. yıldönümü, 20 Aralık'ta kutlanacak. Macao'da son 20 yılda toplumsal gelişme alanında büyük değişiklikler yaşanırken, Macaolu vatandaşların mutluluğu da sürekli arttı. Çin'in anakesiminden verilen destek ile "Bir Ülke, İki Sistem" ilkesinin uygulanması sayesinde, yüzölçümü 33 kilometrekareyi ve nüfusu 640 bini bulan Macao Özel İdari Bölgesi, küresel rekabette güçlenerek, kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla (GSYİH) açısından dünyanın ikinci büyük turizm ve eğlence merkezi haline geldi.

Ekonomi her geçen gün büyüyor

Macao ekonomisinde, anavatana dönmeden önceki son dört senede eksi büyüme yaşandı. Macao'nun GSYİH'sı 1999'da 51 milyar 872 milyon Macao patakasıydı. Yönetimin bütçe fazlası ise 320 milyon patakaydı. Macao anavatana geri döndükten sonra, ana kesimle entegre kalkınma sonucunda da ekonomisi de yeniden toparlandı. Macao'nun GSYİH'sı geçen yıl, 444 milyar 700 milyon patakayı ve yönetimin bütçe fazlası ise 53 milyar 870 milyon patakayı buldu.

Macao ekonomisi, 2003'te yaşanan SARS salgınından büyük zarar gördü. Çin merkezi hükümetinin uyguladığı bireysel seyahat politikası sayesinde Macao ekonomisinin karşılaştığı baskı da hafifledi. Ana kesimde gerçekleşen ekonomik kalkınmayla birlikte Macao ekonomisi de ivme yakaladı. Dünyanın en zengin bölgelerinden biri haline gelen Macao'da kişi başı GSYİH, anavatana dönmeden önce 15 bin dolar iken, bu rakam bugün 83 bin dolara yükselerek ABD ve Japonya'yı geçti.

Macao'da ekonominin son yıllarda çok yönlü bir şekilde geliştirilmesiyle birlikte, ekonomik ve endüstriyel yapı da düzeltildi; böylece risklere karşı yetkinlik de gözle görülür şekilde yükseltildi.

Diğer yandan, Guangdong-Hong Kong-Macao Büyük Körfez Bölgesi Kalkınma Planı'nın hazırlanması, Macao'nun dinamik ve büyük küresel rekabet gücüne sahip bir numaralı körfez bölgesi olması açısından da yeni fırsatlar yarattı.

Halkın yaşam koşulları iyileşiyor

Macao anavatana dönmeden önce, bölgede güvenlik, finans ve yüksek işsizlik oranı gibi ciddi sorunlar yaşanıyordu. Macao anavatana döndükten sonra, bölgede siyasi istikrar sağlandı ve güvenlik durumu düzeltildi. Bununla birlikte bölgeye birçok dış yatırım çekildi. İşsizlik oranı yüzde 6,3'ten, geçen yıl yüzde 1,8'e düştü.

Macao Özel İdari Bölgesi Beş Yıllık Kalkınma Planı'nda (2016-2020), halkın yaşam koşulları öne çıkarıldı. Planda sosyo-ekonomik kalkınmaya yönelik en önemli 21 projeden 16'sı halkın yaşam koşullarını düzeltmeyi amaçlıyor.

Öte yandan, avantajlı politika desteği sayesinde Macaolu vatandaşların ömrü ortalama olarak 80 yılı aşmış durumda. Emekli maaşı, eğitim, sağlık, ulaşım ve diğer hususları kapsayan sosyal güvenlik harcamaları da geçen yıl 18,05 milyar patakaya ulaştı.

Hukuki sistem inşası düzeltiyor

Kısaca Temel Yasa olarak adlandırılan "Çin Halk Cumhuriyeti Macao Özel İdari Bölgesi Temel Yasası", Macao'da yasal yönetimin zeminini oluşturuyor.

Merkezi hükümet 20 yıldır, "Bir Ülke, İki Sistem" ilkesi doğrultusunda, Macao yönetiminin özerlik kapsamındaki işlerine dahil olmayarak, yasal idareye büyük destek veriyor. Macao'nun anavatana dönmesinden bu yana bölgede 627 idari düzenlemenin yanı sıra, Macao Yasama Konseyi tarafından 290 yasa çıkarıldı. Özellikle 2009'da hazırlanan Ulusal Güvenliği Koruma Yasası, bölgede uzun vadeli güvenlik için sağlam bir zemin oluşturdu.

Macao'nun tecrübesi, Anayasa ve Temel Yasa'nın otoritesinin kararlı bir şekilde korunmasının ve "Bir Ülke, İki Sistem" ilkesinin kararlı bir şekilde uygulanmasının, bölgenin uzun vadeli güvenliği için en iyi sistem güvencesinin sağladığının bir kanıtıdır.