BRICS ülkelerinden işbirliğini güçlendirme vurgusu

Zirveye Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Matamela Cyril Ramaphosa ve Brezilya Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro katıldı.

Zirvede "Ekonomik Büyüme İçin İnovasyon Odaklı Bir Gelecek Yaratalım" teması altında BRICS işbirliği ve önemli küresel konularda görüş alışverişinde bulunuldu ve geniş mutabakat sağlandı.

Xi Jinping, zirvede yaptığı konuşmada, BRICS ülkelerinin çok taraflılığın korunması ve istikrarlı güvenlik ortamının oluşturulmasında sorumluluk üstlenmeleri gerektiğinin altını çizdi.

Çağın reform ve yenilik fırsatlarını iyi değerlendirerek, yeni sanayi devrimi kapsamındaki ortaklık ilişkilerini güçlendirmelerinin önemine işaret eden Cumhurbaşkanı Xi, beşeri ve kültürel değişimlerin sürekli derinleştirilmesi gerektiğini söyledi.

Çin'in bu yolda üzerine düşen yükümlülüklerden söz eden Xi, dışa açılmayı genişleterek Kuşak ve Yol inşasını yüksek kaliteli şekilde hızlandıracaklarını ve diğer BRICS ülkeleriyle Asya-Pasifik'in ve insanlığın kader ortaklığının kurulması için ortak çaba harcayacaklarını ifade etti.

Aynı gün BRICS Zirvesi kapsamında basına kapalı bir oturum da gerçekleştirildi.

Xi Jinping oturumda yaptığı konuşmada ise BRICS ülkeleri arasındaki işbirliği ve uzlaşmanın insanlığın ilerlemesi ve küresel eğilimlerle örtüştüğüne dikkat çekerek, "BRICS işbirliği rastlantısal görünebilir, ancak tarihi bir zarurettir." dedi.

Xi, BRICS'in güçlenmesinin, küresel düzenin ayarlanma hızı, boyutu ve derinliğini etkilediğini, küresel siyasi ve ekonomik haritaları kökten değiştirdiğini söyleyerek sözlerine şöyle devam etti:

"Bu dünyada doğumundan itibaren başarılı olan bir ülke yoktur. Aynı şekilde başkaları üzerinde üstünlük kurma şeklinde bir kalkınma modeli de yoktur. Özellikle küreselleşmenin derinleştiği bir dönemde, bir grup kişinin diğer gruplara karşı çıktığı bir düzen olmamalı. Herkes herkese mutluluk getirmeli. Çok taraflılık geliştirilmeli; eş deyişle küresel işler, tüm dünya ülkeleri tarafından istişare ile yürütülmeli, bir ülke veya bir avuç ülkenin kararına bağlanmamalı."

Cumhurbaşkanı Xi Jinping, konuşmasında Çin'in küresel ticarete ilişkin tutumu hakkında da değerlendirmede bulundu.

Çin'in Dünya Ticaret Örgütü'nde gerekli reformu desteklediğine ve DTÖ'nün çekirdek değerleriyle temel kurallarında ısrarcı olduğuna dikkat çeken Xi, gelişmekte olan ülkelere daha fazla destek sağlanması gerektiğini vurguladı.

Refaha kavuşmanın ön şartının istikrar olduğuna işaret eden Xi, birçok gelişmekte olan ülke veya bölgedeki siyasi kaosun meydana gelmesinde dış güçlerin rol oynadığını ifade etti.

BRICS'in üye ülkelerine bu konuda her zaman tetikte olmaları, stratejik koordinasyonu güçlendirmeleri, risklerle meydan okumaları birlikte göğüslemeleri ve ulusal egemenlik, güvenlik ve kalkınma çıkarlarını kararlılıkla korumaları çağrısında bulunan Xi, şunları söyledi:

"BRICS ülkeleri görev ve aciliyet bilincini kuvvetlendirmeli, çeşitli alanlarda işbirliğini güçlendirmeli ve beş üye ülkenin halkları için, yeni yükselen piyasalarla gelişmekte olan ülkeler için ve hatta tüm dünyanın barışı ve kalkınması için katkı sunmalıdır. Böylece daha parlak bir geleceğe kucak açabiliriz"

Zirveye katılan liderler, küresel durumda belirsizliklerin arttığına, ticari korumacılığın ve tek taraflılığın baş gösterdiğine işaret ederek, bu durumun BRICS üye ülkelerinin egemenliği ve güvenliğine tehdit oluşturduğunu kaydettiler.

Bu bağlamda BRICS üye ülkelerinin stratejik ortaklık doğrultusunda koordinasyon ve işbirliğini güçlendirip, BM Tüzüğü'nü ve uluslararası hukuk temelindeki küresel düzeni korumaları gerektiği ifade edildi.

BRICS ülkeleri, adil, şeffaf ve çok taraflılığa dayalı bir küresel sistemin teşkil edilmesi için çabaları yoğunlaştırma ve yeni yükselen piyasalarla gelişmekte olan ülkelerin ortak çıkarlarını koruma konusunda mutabık kaldı.

Ülkelerin kendi seçtikleri kalkınma yollarına destek verilmesi, anlaşmazlıkların diyalog yoluyla çözülmesi, küresel stratejik güvenlik ve istikrarın korunması için daha büyük rol oynanması gerektiğine de vurgu yapıldı.

Ayrıca yatırım ve ticaret alanında daha büyük kolaylık sağlama; bilim ve teknolojide inovasyon, dijital ekonomi, enerji, finansman, kapsamlı bağlantı ve biyolojik çeşitliği koruma gibi alanlarda işbirliğini kuvvetlendirme ile beşeri ve kültürel değişimi sıkılaştırma kararı alındı.

Beş lider, BRICS işbirliği mekanizmasını güçlendirme ve böylece ortak kalkınma ile refaha kavuşma konusunda hemfikir olduklarını beyan ettiler.

BRICS Zirvesi'nin bitiminde "11. BRICS Liderler Zirvesi Brasilia Deklarasyonu" yayımlandı.