Beijing'in deniz yıldızı ve Zaha Hadid

Çin'in havacılık endüstrisini dönüştürecek Daxing havalimanı, Çin'in yükselişinin simgelerinden biri kabul ediliyor. Dünyanın en büyük tek terminalli havaalanı olan, 700.000 metrekarelik (98 futbol sahası) havalimanının sahip olduğu son teknolojiden övgüyle söz ediliyor.

Beijing şehir merkezinin 46 kilometre güneyinde bulunan ve 80 milyar yuan (11,7 milyar dolar) bütçeye mal olan havalimanı, Beijing'de ikinci uluslararası havaalanı olarak hizmet verecek. Yeni havalimanı Başkent Uluslararası Havaalanı'nda artan baskıyı azaltmak üzere tasarlandı. Biri askeri kullanıma ait olmak üzere 7 pistle, yeni havalimanı yılda 100 milyondan fazla yolcu taşıyacak ve böylece Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Hartsfield-Jackson Atlanta Uluslararası Havalimanı ile aynı kapasiteye sahip olacak.

Tasarım, tüm yolcuları, merkezdeki büyük bir avluya yönlendirmektedir. Bu özelliğin geleneksel Çin mimarisiyle uyumlu olduğuna işaret ediliyor. Merkezi bir noktaya işaret etmek, Çin'de hemen bütün geleneksel mimari tiplerde görülebilir. Beijing'in siheyuan tarzında da tüm yapının merkezi noktası ana avludur.

Bu projenin arkasında elbette dev bir mühendis ve inşaat ordusu var. Ancak bir ismi ayrıca zikretmekte fayda var. Projenin mimari, Irak asıllı İngiliz vatandaşı Zaha Hadid.

Pritzker Mimarlık Ödülü'nün 2004'te aldığında, bu ödülü kazanan ilk kadın mimar oldu. Ancak kendisi "kadın mimar" veya "Arap mimar" olarak anılmak istemiyor. Zaha Hadid bir mimar.

2008 yılında Forbes tarafından dünyanın en güçlü 100 kadını arasında 69. sırada gösteriliyor. Forbes, kendisinden "hırslı ve üretken çalışmalarıyla tanınan" bir mimar olarak bahsediyor.

Kariyerinin başlangıcında çizdiği birçok proje hayata geçememiş. Zamanın ötesinde çizimler yapan mimar, asıl sıçramasını daha sonra yapıyor.

Başlıca çalışmaları arasında Londra 2012 Olimpiyatları için tasarladığı su merkezi, ABD'deki Michigan State Üniversitesi Sanat Müzesi, Roma'daki MAXXI Müzesi, Çin'in Guangzhou şehrindeki Opera Evi ve ve Beijing Daxing Uluslararası Havaalanı gösteriliyor. Hadid'in Roma'daki modern sanat müzesi Maxxi'nin tasarımı, Barok emsallerine uzak bir görünüme sahipti ve şehirdeki nadir modern yapılardan biri oldu.

The Guardian'dan Deyan Sudjic'e göre Hadid "önce hayal eden, sonra kanıtlayan, mekanın radikal yeni yöntemlerle çalışabileceğini kanıtlayan bir mimardı."

Zaha Hadid, 31 Ekim 1950'de Irak'ın başkenti Bağdat'ta üst sınıf bir ailede doğdu. Bağdat o dönemde Zaha Hadid'in yetişmesini şekillendiren kozmopolit bir modern fikir merkeziydi. Öğrencilerin Fransızca okuduğu bir Katolik okuluna gitti. Beyrut'ta Amerikan Üniversitesinde matematik okudu. 31 Mart 2016'da Miami'deki bir hastanede kalp krizinden öldü.

Ölümünün ardından New York Times'ta çıkan makalede Zaha Hadid'in "mimari geometriyi özgürleştirdiğinden" bahsedilecekti. Geometri onun elinde benzeri görülmemiş göze çarpan yeni alanların yanı sıra "duygusal muğlaklık" için bir araç haline geldi. Eserleriyle sanatın belirsizliğini yüceltti.

Kaçınılmaz olarak hayranlık kazandığı kadar eleştiriler de aldı. Bakü'ndeki 250 milyon dolarlık kültür merkezi, ailelerin bölgeden tahliye edilmesine neden olduğunda insan hakları savunucularının protestolarının hedefi oldu.

Yüksek teknolojik özellikler

Gümrük yetkilileri yeni havalimanında göze çarpmayan denetimler yapılacağını belirtiyor. Yeni havalimanı yoluyla ülkeye giriş yapanların gümrük denetimlerinden geçerken bavullarını kontrol makinelerine koymaları gerekmeyecek. Uluslararası uçuşlardan ve Hong Kong, Macao ve Tayvan'dan gelen tüm valizler, bagaj karusellerine yüklenmeden önce yüksek hızlı CT tarama kontrol makineleri tarafından taranacak.

Tsinghua Tongfang tarafından geliştirilen yeni makineler, geleneksel CT tarama kontrol makinelerinin iki katı hızda tarama yapabiliyor. Makinelerde ayrıca, şüpheli valizleri iki saniye içinde işaretleyebilecek bir ileri teknoloji görüntü değerlendirme sistemi bulunuyor. Valizlerini aldıktan sonra yolcular karantina kapılarından geçer. Yolcuların bu kapılardan geçtiği saniye boyunca sensörler vücut ısısı hakkında veri toplar ve radyoaktif materyalleri test eder. Herhangi bir sorun tespit edilirse, geçiş yolunun her iki tarafındaki kapılar otomatik olarak kapanır ve gümrük memurları uyarıda bulunur.

Bir yetkiliye göre "Daxing havaalanındaki gümrük denetimlerini geçmek, parkta bir yürüyüş kadar keyifli olacak."

Çin'de havacılık

Çin Sivil Havacılık İdaresine göre, 1949'da ülkede çoğu küçük uçaklarla idare edebilen 36 havaalanı vardı. 2019 yılının Haziran ayı itibariyle bu sayı 236'ya yükseldi. Geçtiğimiz on yılda Çin'de her yıl yaklaşık 7 yeni havaalanı hizmete girdi. Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra ticari uçuşlar için açılan ilk havaalanı olan Beijing Başkent Uluslararası Havalimanı, 1958 yılında açıldığında sadece 2 bin 500 metrekarelik bir piste sahipti ve yaklaşık 100.000 metrekareyi kaplayan bir terminali vardı.

Çin'deki havaalanları 2018'de 1,26 milyar yolcu seyahati gerçekleştirdi. Çin, 61 ülkeden 167 şehre bağlanan 844 rotalı uluslararası bir havacılık ağı kurmuş durumda.

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği'nin öngörüsüne göre, 2024-25 itibariyle Çin dünyanın en büyük sivil havacılık pazarı olacak ve Çin pazarındaki hava yolcu hacmi 2037'ye kadar 1,6 milyar seviyesine ulaşacak. Çin önümüzdeki 20 yılda 200'den fazla ilave havaalanı inşa etmeyi hedefliyor ve 2035 yılına kadar toplam 450 civarında havaalanına ulaşması bekleniyor. Dünya standartlarındaki havaalanlarının Yangtze Nehri Deltası bölgesinde, Beijing-Tianjin-Hebei bölgesinde, Guangdong-Hong Kong-Macau Büyük Körfez Bölgesi'nde ve Chongqing-Chengdu şehir kümelerinde inşa edileceği belirtiliyor.

SOHO Kulesi

Beijing'de bir başka Zaha Hadid imzası taşıyan yapı 2014 yılında kullanıma açılan Wangjing SOHO kulesidir. Burası dünyada bir kadın tarafından tasarlanan en yüksek üçüncü yapı olarak da biliniyor! Üç eğrisel asimetrik gökdelen kompleksinden oluşan projenin mimarı Zaha Hadid'e göre bu yapı "Beijing'e hem bir hoş geldin hem de bir vedadır."

Wangjing SOHO toplam 364,169 metrekarelik ofis alanına sahiptir. Başkent Havaalanından kent merkezine girerken insanın gözüne çarpan ilk eser olması hesaplanmıştır. Hadid, Wangjing SOHO'yu Kuş Yuvası ve yeni CCTV binası ile Pekin mimarisinin yeni bir dönüm noktası haline getirmek için fantezi ve gerçeküstücülükle dolu bir tasarım konseptini kullandı.