Çin-Kanada ilişkileri, Ottowa'nın rehinesi olmamalı

  2019-09-12 19:49:33  cri

Çin Halk Cumhuriyeti ve Kanada ilişkilerinin gerildiği son günlerde Kanada'nın Çin'e yeni büyükelçi ataması ikili ilişkilerin yeniden şekillenmesi için bir adım olarak görülüyor. Kanada'nın eski Çin Büyükelçisi John McCallum, iki ülke arasında diplomatik krize neden olan Huawei CFO'su Meng Wanzhou'nun tutuklamasına yönelik yaptığı eleştirilerden ötürü istifa etmek zorunda kalmıştı. Çin Dış İlişkiler Üniversitesi Uluslararası Güvenlik Çalışma Merkezi'nden Ling Shengli, yeni büyükelçi ataması ve Çin-Kanada ilişkilerinin gidişatını Global Times gazetesi için değerlendirdi. Sizler için alıntılıyoruz:

Eski bir McKinsey yöneticisi olan Dominic Barton, Çin Halk Cumhuriyeti'ne yeni Kanada Büyükelçisi olarak atandı. Atamanın hemen ardından, Kanada Başbakanı Justin Trudeau Çin'i "keyfi tutuklamalar" yaparak, siyasi hedeflerin peşinde bir araç olarak kullanmakla suçladı.

Batılı gözlemcilerin "rehine diplomasisi" olarak nitelendirdikleri uygulamadan endişe duyduklarını söyledi. Yaklaşan 2019 seçimleri öncesinde Kanada hükümetinin henüz Çin politikasını tam olarak anlayamadığı anlaşılıyor.

ÇİN-KANADA İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEME Mİ GİRİLİYOR?

Çinli teknoloji devi Huawei'in baş finans sorumlusu Meng Wanzhou'nun tutuklanması, Çin-Kanada ilişkilerini en düşük seviyeye getirdi ve her iki ülkenin çıkarlarına zarar verdi. Kanada'nın yeni Çin büyükelçisi bir kariyer diplomatı değil, fakat ekonomik iş birliğine odaklanan ilişkiler için hayati öneme sahip olan geniş Çin piyasası bilgisine sahip.

Kanada'nın yeni büyükelçi olarak Barton'ı seçmesi Çin'le ekonomik ve ticari ilişkileri düzeltmeye niyetli olduğunun bir göstergesi gibi. Fakat, iki taraflı ilişkilerin iyileştirilmesini teşvik etmek için yeni büyükelçiye bir ümit olarak kullanmak gerçekçi olamaz.

Çin-Kanada ilişkileri düzlüğe çıkabilir mi? Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Geng Shuang, yeni büyükelçi Barton'ın ilişkileri "normal" hale getirmede aktif bir rol oynamasını umduklarını söyledi. Beijing ayrıca Ottawa'yı hatalarını düşünmeye, Çin'in duruşunu ve endişelerini ciddiye almaya çağırdı.

TRUDEAU'NUN TUTUMU

Ne yazık ki, Trudeau'nun sözleri Çin'in endişelerini ele almadı. Beijing'i "keyfi tutuklamaları" siyasi hedeflerin peşinde koşmak için bir araç olarak kullanmakla suçladı. Çin Halk Cumhuriyeti, Çin yasalarını meşru sınırlar içinde ihlal eden birkaç Kanadalıyı gözaltına alırken, Meng, ortadaki hiçbir suç veya ihlal yokken gözaltına alınmıştı. Kanada'nın hukuk ve adalet anlayışı nerede?

Trudeau Çin'i eleştirmesine rağmen, Çin ile gerginliği artırmak istemediğini ve Beijing'in Barton'ın Kanada büyükelçisi olarak atanmasına hızlı bir şekilde onay verdiğini belirtti.