Kötü niyetli kur oyunu dünyaya zarar veriyor

ABD Hazine Bakanlığı 6 Ağustos'ta Çin'i "kur manipülatörü" olarak listeledi. Çok taraflı ticaret kurallarına aykırı olan bu eylem, ABD'ye ağır sonuçlar getirebilir.

Günümüzde tek taraflılık ve ticaret korumacılığı boy gösteriyor, tüm dünya ekonomileri için düşüş tehlikesi artıyor.

Dünyanın iki büyük ekonomisi ve küresel değer zincirinin merkezi olan Çin ve ABD'nin toplam gayri safi yurt içi hasıla tutarı, dünyada toplamın yüzde 40'ını oluşturmaktadır. İkili ekonomi ve ticaret, küresel ekonomik büyüme perspektifiyle sıkı bağlantılıdır.

ABD'nin Çin'e yönelik başlattığı vergi oyunu, sadece iki taraf arasındaki ticareti zayıflatmakla kalmayıp küresel ölçekte yatırımı ve tüketimi sarstı.

ABD, kısa süre önce 2016 yılında açıklanan kur politikaları denetim listesinde belirlenen standartlara açık bir şekilde aykırı olarak Çin'i "kur manipülatörü" listesine koydu.

ABD'nin diğer ülkeleri rasyonel olmayan gerekçelerle etiketleme davranışı, dünyaya son derece kötü bir örnek oluşturdu. Böylece ekonomik kalkınma ortamı kötüleşecek.

Dünyada ekonomi gelişme tarihine bakıldığında, herhangi bir ülkede kurun büyük çaplı dalgalanması, ekonominin büyümesi ve ülkenin gelişmesine ölçülemez derecede büyük etkiler yaratır.

Yılın ilk yarısında dünya çapında faiz oranını azaltmak yoluyla ekonomik büyümeyi artıran ülkelerin sayısı 10'u aştı.

ABD'nin şu an kur oyununu çıkarması şüphesiz ki uluslararası para sisteminin istikrarını ciddi şekilde olumsuz etkileyecek.

Çin-ABD ekonomik ve ticari ilişkilerinde gerginliğin tırmandığı bir dönemde, ABD'de bazı kişiler, Çin'i kur manipülatörü ilan ederek bir taşla iki kuş vurma niyetinde. Bu zihniyet hem gelecek aşamada Çin menşeli ürünlere ek vergi uygulamak için bahane arayıp Çin ekonomisine baskı vermeye çalışıyor hem de bu fırsatla kendi siyasi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla FED'e para politikasını gevşetme baskısı yapıyor. Ancak bu kişilerin planının gerçekleşmesi zordur: Aksine ABD bu davranışının sonucuna katlanmak durumunda kalacak.

ABD'de tüketim ekonomiyi motive eden güçlerden biri olarak görülüyor ve nispeten ucuz mallarla yüksek tüketim seviyesi korunuyor. ABD'de bazı kişiler, Çin'i Renminbi'nin değerini artırmaya zorluyor ve Çin'in ihraç ettiği malların fiyatının yükselmesini sağlamayı amaçlıyor. Ancak bu davranış, aynı zamanda ABD işletmelerinin kar alanını daraltarak tüketim mallarının pahalılaşmasına yol açacak. Nihai olarak da ABD'deki tüketicileri ve ABD'nin çeşitli düzeylerdeki eyaletlerin tüketim vergi gelirini etkileyecek.

En son rakamlara göre, Temmuz ayında ABD'de tarım dışı sektörlerde elde edilen yeni iş olanakları sayısı bir önceki aya göre azaldı, imalat dışı endeks 53,7'yi bularak piyasanın beklediği 55,5 ve Haziran ayındaki 55,1'in altında kaldı.

Kamuoyunda, Trump yönetiminin "kur kartını" oynadıktan sonra ABD'de ekonomik gerileme riskinin arttığı savunuluyor.

Wall Street Journal gazetesinde yer alanda haberde, kur yöntemine başvurmanın, ticaret savaşının ABD üzerindeki ekonomik zararını daha yüksek düzeye çıkaracağı belirtildi. Haberde, Çin'in "kur manipülatörü" olarak belirlenmesiyle finans piyasasına çirkin bir mesaj verildiği, bunun ABD'de yapılan vergi reformu ve denetimin gevşetilmesinden elde edilen sonuçları yok edeceği ve ABD ekonomisine daha büyük risk getireceği ifade edildi.

ABD eski hazine bakanı Lawrence Summers, Çin'in "kur manipülatörü" olarak belirlenmesinin realiteye uymadığını ve bundan dolayı hükümetin itibarının zedeleneceğini söyledi.

Gitgide daha çok Amerikalı uzman ve gözlemci, Renminbi (RMB) kurunda son dönemde görülen dalgalanmanın, ABD'nin ortaya koyduğu, Çin ürünlerine ek vergi uygulama tehdidine karşı gösterdiği normal bir tepki olduğunu savunuyor. Bu kesim, RMB kuru konusunda daha makul bir tavır gösteriyor.

1997 yılında Asya finans krizinden 2008 yılındaki küresel finans krizine ve 2018 yılında ABD'nin başlattığı ticari sürtüşmeye kadar, Çin piyasanın belirlediği döviz kuru sisteminde ısrar ediyor. Beijing ne RMB'yi devalüe ediyor ne de kuru bir siyasi araç olarak kullanıyor.

Amerika'da bazı kişiler, RMB kurunu nasıl eleştirirse eleştirsin, uluslararası toplumu kandıramıyorlar. Bunlar hem ekonomik gerileme hem de ulusal itibarı kaybetme olmak üzere çifte bedel ödeyecekler.