Çin'de kötü niyetli davranışlar karşısında cezalar artacak

Çin'de kötü niyetli davranışların önlenmesi ve ağır şekilde cezalandırılması için kredi sistemine dayalı bir piyasa düzenleme mekanizması oluşturuluyor.

Çin Devlet Konseyi Genel Ofisi, kısa süre önce, sosyal kredi sisteminin inşasının hızlandırılması için krediye dayalı yeni bir denetim mekanizması kurulmasına ilişkin önerilerin yer aldığı bir belge yayımladı.

Belgede, sağlam ve yeni bir denetim mekanizması kurularak denetim ve yönetim kapasitesi ile seviyesinin sürekli yükseltilmesi gerektiği kaydedildi. Piyasaya yönelik düzenlemelerin standartlaştırılarak iş ortamının iyileştirilmesi suretiyle yüksek kaliteli kalkınmanın hızlandırılması da öneriler arasında yer aldı.

Çin Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu Başkan Yardımcısı Lian Weiliang, dün başkent Beijing'de yaptığı açıklamada, sosyal kredi sistemiyle ilgili denetim ve sınıflandırma çalışmalarına hız katılması gerektiğini belirtti.

Çin'de son yıllarda sosyal kredi sisteminin inşasında çarpıcı başarılar elde edildi. Devlet Konseyi'nce yayımlanan önerilerde, piyasadaki tüm aktörlerin faaliyetlerinin öncesi, mevcut durumu ve sonrasına dair tüm süreçleri kapsayacak yeni bir denetim mekanizmasının kurularak geliştirilmesi talep edildi.

Denetimlerde kredi sınıflandırmasının uygulanması gerektiğine işaret eden Lian, şunları söyledi:

"Kredi denetimlerinin amacı, taahhütlerini yerine getirenlerin gördükleri zarar ve baskıların azaltılması, taahhütlerini yerine getirmeyenlerin ise gerekli bedelleri ödemesini ve baskı görmesini sağlamak. İyi krediye ve düşük risk notuna sahip piyasa aktörleri için 'rastgele' kontrollerin oran ve sıklığı azaltılacak; yasalara aykırı davranan ve yüksek risk notu bulunanlar için ise hem kontrol sıklığı artırılacak hem de bu aktörler sıkı denetim yapılacakların yer aldığı listeye alınacak. Özetle, yasalara uyanlar 'rahatsız edilmeyecek'; ancak yasaları ihlal eden ve taahhütlerini yerine getirmeyenlere 'başlarının üzerinde bir kılıç asılıymış gibi' baskı uygulanacak."

Devlet Konseyi tarafından yayımlanan önerilere göre, güvenilmez piyasa varlıklarının ilgili karnelerinin kamuoyuyla paylaşılacağını ve faaliyetlerinin kısıtlanabileceğini dile getiren Lian Weiliang, bu aktörlerin "kara listeye" alınmanın yanında, hem farklı bölgelerde hem de farklı sektörlerde cezalandıracaklarını ifade etti. Lian, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Özellikle işaret edilmesi gereken nokta şu: Bu öneriler arasında gıda, ilaç, ekolojik ortam, proje kalitesi, üretim güvenliği, kreş, huzurevi ve kent güvenliği gibi halkın can ve mal güvenliğini doğrudan ilgilendiren alanların sıkı denetim yapılacak alanlar olarak belirlenmesi yer aldı. Ayrıca, büyük kayıplara yol açan piyasa aktörlerinin piyasaya girişlerinin yasalar doğrultusunda geçici ya da kalıcı şekilde yasaklanması da teklif edildi."