Yorum: Çin'in ABD'li şirketlere yaptırım kararı ulusal çıkarları koruma amaçlı

ABD yönetimi, geçtiğimiz günlerde Taiwan'a 2 milyar 220 milyon dolar tutarında silah satılması kararını aldı. Çin Dışişleri Bakanlığı, önceki gün konuyla ilgili yaptığı açıklamada, ülkenin temel çıkarlarını korumak için Taiwan'a silah satan ABD'li şirketlere yaptırım uygulanacağını bildirdi.

ABD, bu girişimiyle uluslararası hukuku, "Tek Çin" ilkesini ve Çin ile ABD arasındaki üç ortak bildiriyi ihlal ediyor. Taiwan'a silah satılması, olağan bir ticari faaliyet olmadığı gibi, Çin'in egemenliğine ve güvenliğine büyük zarar veren bir eylem.

Bu bağlamda, Çin'in söz konusu ABD'li şirketlere yaptırım uygulamasının da bu durum karşısında atılan meşru ve yasal bir adım olduğunu vurgulamak gerekiyor. Çin hükümeti ve Çinli şirketler, ülkenin çıkarlarını zedeleyen yabancı şirketlerle asla ve asla işbirliği yapmamakta kararlı.

Çin ile ABD arasındaki diplomatik ilişkilerin kuruluşundan bu yana geçen 40 yılda, Washington yönetimi, üç ortak bildiriye ve Tek Çin ilkesine saygı göstererek, Taiwan'ın Çin'in bir parçası olduğunu kabul etmesine ve Taiwan'a silah satışını azaltmayı taahhüt etmesine rağmen, Taiwan ile İlişkiler Yasası gibi sözde iç düzenlemeleri kullanarak adayla resmî temaslarını ve askerî ilişkilerini devam ettiriyor. ABD, bu girişimleriyle Çin'in iç işlerine açıkça müdahale etmiş oluyor.

Kısa süre önce ABD Kongresi'nde onaylanan "2020 Mali Yılı Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası"nda da Taiwan'a silah satılması teşvik edildi. Taiwan adasına silah satışı, Çin-ABD ilişkilerinin gelişmesinin önündeki önemli bir engel hâline geldi.

Taiwan'a silah satışı, elbette bölgenin güvenliğinin korunması için değil; ABD yönetimi ile silah şirketleri arasındaki çıkar ilişkileri tüm dünyanın malumu. Elindeki bazı eski silahları Taiwan'a satan Washington, bir yandan Çin'e baskı uygulamaya çalışırken, bir yandan da bu işten yüklü miktarda maddi kazanç sağlıyor.

Ancak, Çin'in egemenliğini ve iç işlerini ciddi bir şekilde ihlal eden bu girişime izin vermeyen Çin hükümeti, Taiwan'a silah satan ABD'li şirketlere 2015 yılında da yaptırım uygulamıştı. Beijing'in dört yıl sonra aldığı karar da ülkenin egemenlik ve toprak bütünlüğünün korunmasındaki kararlılığı gösteriyor.

ABD yönetiminin Taiwan'a silah satışını kabul etmesi, bölgedeki barış ve istikrarı bozacağı gibi, Çin ile ABD arasındaki işbirliğine de zarar verecek. Çin'in egemenlik ve toprak bütünlüğünü koruma konusundaki tutumu net ve asla değişmeyecek. Çin'in egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve güvenliğine zarar veren herhangi bir şirket ya da şahıs bunun bedelini ağır ödeyecek.