Yorum: Çin ve ABD sorunlarını ancak eşitlikçi diyalogla çözebilir

  2019-06-20 19:01:49  cri

Çin ve ABD liderleri, önceki gün gerçekleştirdikleri telefon görüşmesinde Osaka'da düzenlenecek G20 Zirvesi'nde tekrar buluşacaklarını teyit ederek, iki ülkenin ticaret heyetleri arasındaki temasların sürdürülmesini kabul ettiklerini belirttiler. Bu haber, dünyanın endişelerini öteledi, küresel piyasaları canlandırdı.

Ticaret sürtüşmesinin tırmanması ve ekonomik belirsizliklerin artması gibi faktörlerden etkilenen Dünya Ticaret Örgütü, küresel ticaret hacmiyle ilgili büyüme tahminini yüzde 3,7'den 3,6'ya indirdi. Dünya Bankası da küresel ekonomik büyüme beklentisini bu yıl ve önümüzdeki yıl için sırasıyla yüzde 2,6 ve yüzde 2,7'ye düşürdü. Sorumlu bir ekonomi olarak Çin, küresel ekonomik büyümeyi ve halkın çıkarlarını korumak için her zaman istişare ve müzakereyi ilk seçenek olarak ele alıp ticaret sürtüşmesine en kısa sürede bir çözüm bulmak amacıyla ABD ile iletişim kurmaya istekli davranmaktadır.

Hal böyleyken, ABD Ticaret Temsilcisi Robert Lighthizer, Çin ve ABD liderlerinin telefon görüşmesinin akabinde Senatoda ve Temsilciler Meclisi'nde beklenmedik açıklamalarda bulundu. Lighthizer, Senatodaki açıklamasında, ticari anlaşmazlıkların diyalog ile çözülemediğini söyledi. Çin ile müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanması durumunda ne yapılacağının sorulması üzerine Lighthizer, ek gümrük vergilerinden daha iyi bir yöntem duymadığını dile getirdi. Lighthizer, Temsilciler Meclisi'ndeki açıklamasında ise sorunu ikili ilişkileri iyileştirmek ve ABD'nin rekabet üstünlüğünü korumak suretiyle çözeceklerini kaydetti.

Lighthizer'in arka arkaya iki gün farklı tutum sergilemesi, bir yandan ticari müzakereleri yeniden başlatıp Çin ile ilişkilerini iyileştirme arzusunu yansıtıyor. Diğer yandan ek gümrük vergileri baskısının devam edeceği sinyalini veriyor. Bu, sorunu çözmeyi hedefleyen bir tutum değildir.

Geçen bir yıl bazı gerçekleri kanıtlamıştır. Ticari sürtüşme konusunda Amerika'nın başvurduğu aşırı baskı yöntemleri Çin'e hiçbir şekilde etki etmemektedir. ABD, bu yöntemleriyle ne şimdi ne de gelecekte başarılı olacaktır.

"Saygı, dürüstlük, eşitlik, karşılıklı yarar" Çin'in müzakerelerde benimsediği anahtar kelimeler. ABD tarafının Çin'in temel endişelerini şimdiye kadar daha iyi anlamış olması gerekir. Çin'in kırmızı çizgilerinin geçilmemesi ve sınırlarının zorlanmaması gerektiğini kavramış olmalıdır.

İki liderin Osaka'da yapacağı görüşmeye 10 günden az bir süre kalmıştır. Eğer ABD, müzakereleri sürdürürken ek gümrük vergisi ile baskılardan vazgeçmezse ters etki yaratacaktır. Çin ve ABD sonuna kadar eşitlik temelinde diyaloğu devam ettirip, birbirinin makul kaygılarına önem verdiği takdirde sorunlarını çözebilir.