Xi, SİÖ Bişkek Zirvesi'de konuştu

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Kırgızistan'ın başkentinde düzenlenen SİÖ Bişkek Zirvesi'ne katıldı ve burada bir konuşma yaptı.

Xi konuşmasında, "Shanghai ruhu"nun Shanghai İşbirliği Örgütü'nün (SİÖ) çekirdek değeri ve ortak düşüncesi olarak sürdürülmesi gerektiğini belirtti.

Xi, Çin'in geçen seneki Qingdao Zirvesi'nde ortaya koyduğu kalkınma, güvenlik, işbirliği, medeniyet ve küresel yönetişimle ilgili düşüncelerin, SİÖ'nün işbirliği kavramını zenginleştirdiğini hatırlattı.

"Şu anda, uluslararası durum çok değişken; ancak barış, kalkınma, işbirliği ve ortak kazanç şeklindeki çağdaş akımın ilerleyişi durdurulamaz." diye konuşan Xi, "Shanghai ruhu"nun örgütün çekirdek değeri ve ortak düşüncesi olarak sürdürülmesi gerektiğini söyledi. Xi örgütün gelişmesiyle birlikte "Shanghai ruhu"nun da sürekli güncellenmesi gerektiğine işaret etti.

"SİÖ'nün karışık durumlarla başa çıkma yeteneği geliştirilmeli"

Shanghai İşbirliği Örgütü'nün (SİÖ) karışık durumlarla başa çıkma yeteneğinin yükseltilmesi gerektiğini vurgulayan Xi, örgütün "üç şer güç" ile mücadeleyi yoğunlaştırarak, terörizm ve aşırıcılık güçlerinin tekrar yükselmesini önlemek için çabalama çağrısı yaptı.

Xi, "Shanghai İşbirliği Örgütü Aşırıcılıkla Mücadele Antlaşması"nın yürürlüğe girmesi fırsatının değerlendirilerek, aşırıcılıkla mücadele işbirliğinin güçlendirilmesi ve aşırıcı düşüncelerin yayılmasının önlenmesi çağrısında bulundu.

SİÖ-Afganistan İrtibat Grubu'nun gücü arttırılarak, Afganistan'ın bir an önce barış, uzlaşma, istikrar ve kalkınmaya kavuşturulması için yapıcı rol üstlenilmesini talep eden Xi, Çin'in Afganistan'ın barışçıl şekilde yeniden yapılanması için mümkün olan bütün yardımı sağlamaya devam edeceğini vurguladı.

"SİÖ ekonomilerinin açıklığı, iletişimi ve kaynaşması daha da hızlandırılmalı"

Ticaret ve yatırım serbesti ile kolaylığı konularında daha çok sistematik düzenlemenin hayata geçirilmesinin altını çizen Xi, bölge ekonomilerinin açıklığı, iletişimi ve kaynaşmasının ilerletilmesinin de önemine değindi.

Xi, Kuşak ve Yol inisiyatifinin, üye ülkelerin kalkınma stratejileri ve Avrasya Ekonomik Birliği gibi bölgesel işbirliği inisiyatifleriyle derinlemesine kenetlenmesinin sağlanması gerektiğinin altını çizdi.

Xi, demiryolu, karayolu, petrol ve doğalgaz boru hatları gibi altyapı projeleriyle bağlanırlık seviyesinin yükseltilmesinin yanı sıra, dijital ekonomi, e-ticaret, yapay zeka ve büyük veri gibi alanlardaki işbirliğinin büyüme noktalarının geliştirilmesi gerektiğini dile getirdi. Xi ayrıca modern tarım alanındaki işbirliğin güçlendirilmesi için de Sha'anxi eyaletinde SİÖ Tarım Teknolojileri İletişim ve Eğitim Pilot Bölgesi'ni kurmaya hazır olduklarını aktardı.

"SİÖ bölgesindeki 'medeniyet zenginliğine' değer verilmeli"

Xi konuşmasında, SİÖ bölgesindeki "medeniyet zenginliğine" değer verilerek, ilgili ülkelerin halkları arasındaki dostluğa ve ortak kalkınmaya kalıcı itici güç sağlanması gerektiğine dikkat çekti.

Xi, "Bölgedeki kültür, eğitim, turizm, spor, medya gibi alanlardaki işbirliği sürekli derinleştirilerek, kadın ve gençler arasındaki iletişim de yoğunlaştırılmalı" diye konuştu.

Xi ayrıca, "Bütün taraflar, son zirvede onaylanan yerel işbirliği belgelerini tamamen yerine getirerek, yerel işbirliğini beşeri ve kültürel işbirliğinde yeni bir parlak nokta olarak yaratmalı" şeklinde bir öneride bulundu.

"Uluslararası düzen daha adil ve makul hale getirilmeli"

SİÖ'nün gereken uluslararası sorumlulukları yerine getirerek, uluslararası düzeni daha adil ve makul hale getirmesini arzuladığına vurgu yapan Xi, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"SİÖ'nün koordinasyon ve işbirliğini güçlendirerek, çekirdeğinde BM'nin yer aldığı uluslararası sistemi, çok taraflığı ve serbest ticareti ilerletmesi gerekiyor. Gözlemci ülkeler ve diyalog ortakları, çeşitli alanlardaki işbirliğine katılma konusunda teşvik edilmeli. SİÖ'nün, başta BM olmak üzere uluslararası ve bölgesel örgütlerle temasları yoğunlaştırarak, yine uluslararası ve bölgesel işlerde daha aktif rol oynamasını umuyoruz. SİÖ, dünyada kalıcı barış ve ortak refah sağlanması için çalışmalı."

Dönem başkanlığı çalışmalarını başarılı bir şekilde tamamlanmasından dolayı Kırgızistan'ı tebrik ettiğini kaydeden Xi, örgütün devlet başkanları konseyi başkanlığını devraldığı için Rus mevkidaşı Vladimir Putin'i kutladığını sözlerine ekledi.