Xi-Putin görüşmesinden yeni dönemde ilişkileri geliştirme kararı

Çin ve Rusya, yeni dönemde kapsamlı stratejik işbirliği ve ortaklık ilişkisini daha da geliştirme konusunda anlaştı.

Söz konusu karar, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile Rus mevkidaşı Vladimir Putin arasında dün Moskova'da yapılan görüşmede alındı.

Görüşmede iki lider, iyi komşuluk ve karşılıklı kazanç işbirliği ilkeleri doğrultusunda yeni dönemde kapsamlı stratejik işbirliği ortaklığının geliştirilmesi konusunda fikir birliği sağladı.

Xi: Çin-Rusya ilişkisi tarihinin en iyi döneminde

Xi görüşmede, Çin-Rusya ilişkilerinin yüksek düzeyde sürekli, istikrarlı ve sağlıklı şekilde gelişerek, tarihinin en iyi dönemine ulaştığına dikkat çekti.

Xi, "Her iki taraf da karşı tarafın kendi esas çıkarlarını korumasına destek veriyor, karşıklı olarak sağlam siyasi ve stratejik güven besliyor. Her alanı kapsayan ikili işbirliğini geliştirmenin yanı sıra, uluslararası meselelere ve küresel yönetişime aktif olarak katılarak, dünya barışı ve istikrarı ile uluslararsı adaleti koruma konusunda yapıcı rol oynuyor" diye konuştu.

Bu yılın Çin ile Rusya arasında diplomatik ilişki kurulmasının 70. yıldönümü olduğunu anımsatan Xi, 70 yıl öncesinin hem bir kilometretaşı, hem de yeni bir başlangıç noktası olduğunu söyledi.

Xi, Çin'in Rusya ile birlikte iki ülke arasındaki yüksek düzey siyasi ilişkinin olumlu etkilerini güçlendirmeye, iki ülkenin halklarının ikili işbirliğinden daha fazla fayda görmesini sağlamaya ve küresel ilişkiler için daha fazla "Çin-Rusya çözüm planı" sunmaya hazır olduğunu vurguladı.

Günümüz dünyasında belirsizliklerin artması karşısında, mevcut ilişkinin güçlendirilmesinin iki tarafın karşılıklı strateji tercihi haline geldiğini vurgulayan Xi, ikili ilişkiler için şu önerileri sundu:

-İki taraf stratejik iletişim ve işbirliğini arttırmalı;

-İki ülke, ikili ekonomik ve ticari işbirliğinin niteliğini yükselterek, ekonomi, ticaret, yatırım, enerji, bilim, teknoloji, havacılık ve uzay, tarım ile finans alanlarındaki işbirliğini güçlendirmeli;

-Kuşak ve Yol inisiyatifinin Avrasya Ekonomik Birliği'yle kenetlenmesi sağlanmalı;

-Beşeri ve kültürel temaslar yoğunlaştırılmalı;

-BM Güvenlik Konseyi'nin iki daimi üyesi olarak Çin ve Rusya, uluslararası toplumla birlikte, çekirdeğinde BM, temelinde uluslararası hukuk kuralları olan uluslararası sistem ile çok taraflı ticaret sistemini korumalı, insanlık için kader ortaklığı kurulmasına yeni katkılar yapmalı.

Putin: Çin-Rusya strateji işbirliği küresel güvenliğe katkı sunuyor

Putin ise görüşmede, diplomatik ilişki kurulmasından bu yana geçen 70 yılda, iki tarafın ortak çabaları sonucunda ikili ilişkilerin tarihinde eşi görülmemiş bir seviyeye çıkarıldığının altını çizdi.

Kapsamlı ve verimli temasların sürdürüldüğüne dikkat çeken Putin, "Rusya ile Çin'in kapsamlı stratejik işbirliği ve ortaklık ilişkileri, iki ülkenin halklarına yarar getirdiği gibi, küresel güvenlik ile stratejik istikrarın korunmasına da katkıda bulunuyor" dedi

Putin, "İki ülke, önemli uluslararası ve bölgesel sorunlar üzerindeki koordinasyon ve işbirliğini güçlendirerek, tek taraflılık ile ticarette korumacı tedbirlerin dünyaya getirdiği sınamalarla birlikte mücadele etmeli. Böylece dünya barışı ve istikrarını korumalı. Rusya, Çin'le ticaret, ekonomi, tarım, finans, bilim ve teknoloji, çevre koruma, telekomünikasyon ile altyapı alanlarındaki işbirliğini güçlendirmenin yanı sıra, yerel temaslar, eğitim, kültür ve turizm alanlarındaki iletişimi yoğunlaştıracak" ifadesini kullandı.

Rusya'nın Çin'e yeterli petrol ve doğalgaz sağlamanın yanı sıra, daha fazla soya fasulyesi gibi tarımsal ürünler ihraç etmeye hazır olduğuna dikkat çeken Putin, Avrasya Ekonomik Birliği'nin Kuşak ve Yol inisiyatifiyle kaynaşmasını sağlayacaklarını ifade etti.

Xi ve Putin görüşmede ayrıca, iki ülkenin farklı kuruluşlarından yetkililer tarafından birçok alanı kapsayan ikili işbirliği projeleri ile ilgili raporları dinledi. İki lider, Kore Yarımadası'ndaki durum, İran nükleer sorunu ve Venezuela gibi iki tarafı ilgilendiren uluslararası ve bölgesel sorunlar üzerinde de fikir alışverişinde bulundu. Xi le Putin, BM, Shanghai İşbirliği Örgütü, BRICS, Asya Pasifk Ekonomik İşbirliği ve G20 çerçevesindeki işbirliğinin güçlendirilmesinin yanı sıra, çok taraflılık ile uluslararası ilişkilerin temel kurallarının ortaklaşa korunması konularında da anlaşmaya vardı.

Görüşmenin ardından iki lider, ikili ilişkileri güçlendirmeyi ve küresel stratejik istikrarı pekiştirmeyi hedefleyen iki önemli ortak bildiri imzaladı.

İkili kapsamlı stratejik işbirliği ve ortaklık ilişkisini geliştirmeyi hedefleyen bildirilerde, Çin ve Rusya'nın birbirine daha kararlı ve güçlü şekilde stratejik destek vereceği ifade edildi. İki ülkenin, karşı tarafın kendi yolunu izlemesi ve kendi çekirdek çıkarlarını savunmasını destekleyeceği aktarılan bildirilerde, Çin ile Rusya'nın birbirinin güvenliği, egemenliği ve toprak bütünlüğüne garanti sağlayacağı şeklindeki hedefler ileri sürüldü.

Bildirilerde, bu hedeflere ulaşılması için iki tarafın ilgili alanlarda karşılıklı güvene dayalı işbirliğini daha da güçlendireceği vurgulandı. Çin ile Rusya'nın kalkınma stratejilerinin kenetlenmesi konusunda sıkı eşgüdümde bulunulacağına ve ekonomi, ticaret ile yatırım alanlarında karşılıklı yarara dayalı işbirliğinin genişletileceğine işaret edildi.

Küresel stratejik istikrarı pekiştirmeyi amaçlayan bildirilerde ise, uluslararası güvenlik ortamının ciddi tehditlerle karşı karşıya kaldığı bugünlerde, Çin ve Rusya'nın karşılıklı stratejik güveni derinleştirerek, küresel ve bölgesel stratejik istikrarı kararlılıkla savunacağı belirtildi.

Bildirilerde, "Bazı ülkelerin jeopolitik veya ticari çıkarlar nedeniyle kendi taleplerine göre mevcut silah kontrolünü ve kitle imha silahlarının yayılmasının önlenmesi sistemini bozmayı hedefleyen eylemleri çok tehlikeli" ifadesine yer verildi.

Nükleer silahların yayılmasının önlenmesi sisteminin güçlendirileceğine de dikkat çekilen bildirilerde, Çin ve Rusya'nın İran Nükleer Anlaşması'nın şartsız olarak yerine getirilmesinde eskiden olduğu gibi gelecekte de ısrar edeceği dile getirildi.

İki lider, birçok ikili işbirliği anlaşmalarının imzalanmasına da tanıklık etti.

Liderler birlikte basının karşısına çıktıktan sonra, Great Wall Motors'un Rusya'nın Tula bölgesindeki fabrikasında üretilen otomobillerinin sergisini ziyaret etti ve Moskova Hayvanat Bahçesi'nde panda pavyonunun açılış törenine katıldı.

Xi Jinping ve Putin dün akşam ayrıca, Moskova Tiyatrosu'nda diplomatik ilişki kurulmasının 70. yıldönümünü kutlamak amacıyla hazırlanan konferansa katıldı ve daha sonra sanat gösterileri izledi.