Çin'de yabancı yatırımlar için hukuki teminat güçleniyor

İlk taslakta yabancı yatırımlara dönük "ulusal muamele artı negatif liste" uygulamaları kesinlik kazanırken, ikinci taslakta ise söz konusu uygulamalara dair somut düzenlemelere yer verildi.

Çin'de son yıllarda serbest ticaret pilot bölgelerinde yabancı yatırımların piyasaya girişi konusunda negatif liste sistemi kuruldu. Çin Komünist Partisi 19. Genel Kongresi'nde sunulan raporda, yabancı yatırımlara "ulusal muamele artı negatif liste" uygulanması kararlaştırılmıştı. Bu karar doğrultusunda Aralık 2018'de meclise sunulan "Yabancı Yatırımlar Kanunu"nun ilk taslağında da söz konusu uygulamalara yer verilmişti.

Çin Ulusal Halk Meclisi Anayasa ve Hukuk Komisyonu Başkanı Li Fei, bu konuda şunları kaydetti:

"Çin hükümeti, yabancı yatırımlara 'ulusal muamele artı negatif liste' uygulama kararı aldı. Ulusal muamele, yabancı işletmelerin kuruluş ve genişleme aşamalarında Çinli işletmelerle eşit muameleye tabi olmaları anlamına geliyor. Negatif liste ise Çin hükümetinin özel alanlarda yabancı işletmelerin Çin piyasasına girişi konusundaki bir uygulaması. Yani hükümet, negatif liste haricindeki yabancı yatırımlara ulusal muamele uygulayacak. Negatif liste de Çin Devlet Konseyi'nce belirlenecek. Ayrıca, Çin'in taraf olduğu anlaşmalarda yabancı yatırımlar hakkında özel uygulamalar mevcutsa bunlara da sadık kalınacak."

İkinci taslakta kanunun içeriği belirlendi

ÇUHM Daimi Komitesi üyelerinin yaptığı değerlendirmelerde, Yabancı Yatırımlar Kanunu'nun Çin'in dışa açılma sürecini genişletme ve yabancı yatırım çekme konularındaki ihtiyaçlarına verilen önemi gösterdiği fikri hâkimdi. Üyeler, özellikle yabancı yatırımcılara Çinli işletmelerle eşit muamelede bulunulması gerektiği kanısında.

ÇUHM Anayasa ve Hukuk Komisyonu Başkanı Li Fei, kanunun ilk taslağı üzerinde üyelerin söz konusu değerlendirmeleri doğrultusunda değişikliklere gidildiğini ifade etti. Li Fei, yapılan düzenlemeler ile ilgili şunları söyledi:

"Yabancı Yatırımlar Kanunu'nun ilk taslağının 9'uncu maddesi şöyle belirlendi: Özel yasal düzenlemeler dışında Çin hükümetinin yerli işletmelere yönelik destek politikaları, eşit şekilde yabancı yatırımcılara da uygulanacak. İkinci taslakta ise bu maddedeki 'özel yasal düzenlemeler dışında' ibaresi kaldırıldı. Bunun yanında, 14'üncü maddede yapılan değişiklikle de yabancı yatırımların hükümetin avantajlı politikalarından eşit şekilde faydalanabilecekleri vurgulanmış oldu."

Adil rekabet ortamının korunması için Yabancı Yatırımlar Kanunu'nun ikinci taslağına yabancı yatırımların yerli işletmeleri satın alması konusunda tekelcilik karşıtı denetimlere ilişkin hükümler de eklendi. Buna göre, yabancı yatırımların Çin işletmelerini satın alma yoluyla gerçekleşen birleşmeler, Çin Halk Cumhuriyeti Tekel Karşıtı Kanunu'nda yer alan ilgili denetim uygulamalarına tabi tutulacak.

Yabancı Yatırımlar Kanunu'nun ikinci maddesi, 13. ÇUHM Daimi Komitesi 8. Genel Kurul Toplantısı'nda gözden geçirildikten sonra yıllık meclis toplantısına sunulacak.