Çin'de yabancı yatırım yasası ortaya getirilecek

Çin'in en yüksek yasama organı Çin Ulusal Halk Meclisi Daimi Komitesi dış yatırım yasası taslağını gözden geçirmeye başladı.

Çin'in dış yatırım alanındaki temel düzenlemeleri içeren taslak, yabancı yatırımın artırılması ve korunmasına önem vererek ülkenin yeni dönemde dışa açılma boyutunu genişletmeyi amaçlıyor.

Yasa yürürlüğe girdiğinde, yerli-yabancı ortak girişimler, hisse dışı ortak girişimler ve tamamen yabancı sermayeli girişimlerle ilgili mevcut üç yasanın yerine geçecek.

Yabancı yatırım, sosyal ve iktisadi dönüşümde itici güç

Ekim 2018 itibariyle Çin'de dış yatırımlı işletmelerin sayısı 950 bini buldu. Reel olarak değerlendirilen yabancı sermaye hacmi 2,1 trilyon ABD Doları olarak kaydedildi. Yabancı yatırım, Çin'in ekonomik ve toplumsal gelişmesini hızlandıran önemli bir güç haline geldi.

Reform ve dışa açılma politikasının uygulandığı 40 yıllık süreçte, ülkede hem yabancı şirketlerin hem de yerli ve yabancı işletmelerin ortak sermayeli faaliyetlerini düzenleyen yasal altyapı oluşturuldu. Bu altyapı, şirketlerin faaliyetlerine yasal teminat sağladı.

Çin Adalet Bakanı Fu Zhenghua konuyla ilgili olarak şunları söyledi:

"Çin'de dışa açılma süreci ve yabancı sermayeyi değerlendirme çalışması yeni bir döneme girdi. Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi ve Çin Devlet Konseyi, ticaret ve yatırım serbestleştirme ve kolaylaştırma seviyesini yükseltme politikasını ortaya koydu. Çin ayrıca yabancı sermayeye yurt içi sermayeyle eşit davranılması ve negatif liste yönetim sistemini kapsamlı şekilde uygulamaktadır, aynı zamanda piyasaya girişleri kolaylaştırarak kapsamlı dışa açılma düzeni oluşturulması kararı aldı. Daha önce oluşturulan yabancı sermayeyle ilgili yasalar, dışa açılan yeni ekonomik sisteme uyum sağlayamadı. İşte bu nedenle yeni durumda dışa açılmanın daha da geliştirilmesi ve yabancı sermayenin etkin bir şekilde değerlendirilmesine güçlü hukuki güvence sağlanması gerekiyor."

Çin Komünist Partisi 18. Merkez Komitesi 3. Genel Kurul Toplantısı'nda yerli ve yabancı sermayeyle ilgili yasaların birleştirilmesi, yabancı sermayeye dair hukuk sisteminin iyileştirilmesi için açık istekler ortaya koyuldu ve yabancı sermayeyle ilgili temel yasanın oluşturulmasının, 2018 yasama gündemine dahil edilmesi kararlaştırıldı.

Yabancı yatırım yasa tasarısı, yasama organının incelemesine ve onayına sunuldu. Adalet Bakanı Fu Zhenghua, yasa tasarısının reform sürecinde elde edilen tecrübelere dayanarak yabancı sermayenin yönetiminde belli yenilikler gözettiğini ifade etti.

Yabancı yatırımın aktif şekilde ilerletilmesi amacıyla, yasa tasarısında ülkede yüksek seviyeli yatırım serbestleştirilmesi ve kolaylaştırılması politikasının uygulanması, yabancı yatırımın geliştirilmesi mekanizmasının mükemmelleştirilmesi, istikrarlı, şeffaf ve öngörülebilen yatırım ortamının oluşturulması kararı alındı. Yasa tasarısında ayrıca yabancı sermayenin ülkeye girmesinden önce yurt içi sermayeyle eşit muamele görmesine ve negatif liste yönetim sisteminin uygulamasına vurgu yapıldı. Yasa tasarısına göre, yerli işletmelerin gelişmesini destekleyen politikalar, aynı zamanda yabancı sermayeli işletmeler için de uygundur; yabancı işletmeler, standart çalışmalara ve kamu satın alımına eşit şekilde katılabilir; yabancı işletmeler, yasal bir şekilde hisse senetleri ve diğer menkul kıymetleri piyasaya sunabilir ve diğer yöntemlerle finansman yapabilir; Çin'deki çeşitli düzeydeki hükümet kurumları ve diğer ilgili birimler, yabancı yatırıma hizmet seviyesini yükseltmelidir.

Yasa tasarısında ayrıca yabancı yatırımcıların meşru hak ve çıkarlarının korunmasıyla ilgili maddeler belirlendi.

Adalet Bakanı Fu Zhenghua şunları da ekledi: "Yabancı girişimcilerin mülkiyet haklarının korunması güçlendirilecek. Yabancı yatırım empoze edilemez. Yasaya göre, yabancı işletmelere eşit ve rasyonel tazminat verilmeli; Çin, yabancı yatırımcı ve işletmelerin fikri mülkiyet haklarını korumaktadır ve idari yönetimle zorla teknoloji transferi yapmamalıdır." ifadesini kullandı.

Öte yandan, yasa tasarısında dışa açılmanın artırılması ve risklerin önlenmesi arasındaki ilişkiler ele alınarak yabancı yatırım yönetimi için gereken politikalar belirlendi. Meselâ yabancı yatırımcılar, negatif listede yasaklanan alanlara giremez; yabancı yatırımcılar yatırım yaparken belirlenen koşulları karşılamalı; negatif listenin dışındaki alanlar Çinli şirketler ve yabancı şirketlere eşit muamele ilkesine göre yönetilmeli.

Ayrıca Çin'de yabancı yatırım bilgilerini rapor etme sistemi oluşturulmalı. Ulusal güvenliğinin korunması amacıyla, yabancı yatırımlar için güvenlik inceleme sistemi de belirlendi.