Mesleki eğitim, Xinjiang'da uyum ve istikrara güç katıyor

"Mutluluk, barışın hâkim olduğu ülkede doğmak ve savaş ateşinin zulmünden uzak olmaktır. Mutluluk, istikrarlı bir toplumda yaşamak, çocuklarınızın yüzlerinde gülümseme görmektir. Mutluluk, Parti'nin (ÇKP) ve devletin iyiliğine minnettar olmaktır."

Ses kaydı, Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'ne bağlı Yutian (Keriye) ilçesinde yer alan Mesleki Eğitim Merkezi'nde eğitim gören kursiyerlere ait. Kursiyerler, "Mutluluk nedir" konulu Çince dersinde işlenen bir metinden bir parça okuyorlar. Kursiyerlerin doğru telaffuzları, samimi duyguları ve yüksek moralle okumaları, Çin Komünist Partisi (ÇKP) ve Çin hükümetine olan içten teşekkürlerini ve güzel yaşam beklentilerini yansıtıyor.

20. yüzyılın 90'lı yıllarında bölücülük, radikalizm ve terörizmden oluşan "üç kötü güç" mensupları, Çin'in Xinjiang bölgesinde binlerce terör saldırısı düzenledi, çok sayıda masum sivil ve yüzlerce polisin ölmesine, hesaplanamaz mal kaybına sebep oldu. Bu tüyler ürpertici terör saldırıları; Xinjiang'ın huzurunu, güvenli ortamını, düzenini, dayanışma ve ilerleme atmosferini bozdu, Xinjiang'da yaşayan çeşitli etnik gruplara mensup vatandaşların temel insan haklarını ihlal etti.

Xinjiang yerel hükümeti, terörizm ve radikalizmin yayılmasını önlemek ve bu küresel sorunu kökünden çözmek için aktif arayışlara girişerek hukuk temelinde bölge çapında açtığı mesleki eğitim merkezlerinde eğitim programlarını başlattı. Bu merkezlerde eğitim alan kursiyerler, esas olarak terörizm ve radikalizmden etkilenerek suçlara karışan, hafif cezai hüküm verilen veya cezadan tamamen muaf tutulan kişilerden oluşuyor. Eğitim programı sayesinde bu kişilerin dil becerileri yükseldi, hukuk bilinci arttı. Ayrıca radikalist düşüncelerden kurtulan ve bir ila iki farklı mesleki beceri edinen kursiyerler, hem eğitim görüyorlar, hem de istihdam ediliyorlar.

Yutian'de yer alan mesleki eğitim merkezinde öğrenim gören Guharnisa Ahemattohti, CRI muhabirine verdiği demeçte şunları kaydetti:

"Eğer mesleki eğitim merkezine gelmesem, üç kötü güç yandaşlarının işlediği suçlara karışabilirdim, radikalist düşüncelerden etkilenmeye devam ederek, kötü işlere bulaşabilirdim. Ancak şimdi buradayım ve gördüğüm eğitim sayesinde büyük değişim geçirdim. Hayatım günden güne güzelleşti. Geleceğime güvenle bakabiliyorum."

Kursiyerlerden Risalat Mamat ise duygularını şöyle ifade etti:

"Eğitim aldıktan sonra birçok konuda bilgi edindim. Merkeze gelmeden önce ne yasaya uyuyor, ne uymuyor, hangi eylem doğru, hangisi yanlış ayırt edemiyordum. Burada aldığım eğitim sayesinde, yasaları öğrendim ve yaptığım hataları kavradım. Bana yeni bir hayat verdiği için Parti'ye (ÇKP) ve hükümete içtenlikle teşekkür etmek istiyorum. Zamanımı mutlaka en etkin şekilde değerlendireceğim, sıkı çalışacağım ve vatansever, mesleğine sadık, dürüst ve iyi bir Çin vatandaşı olmak için çaba harcayacağım. "

Çince yeterliliği ön şart

Xinjiang'da mesleki eğitim, kursiyerler için ücretsiz. Eğitim merkezlerinde verilen dersler arasında Çince dilbilgisi, hukuk ve yönetmelikler ile mesleki beceri yer alıyor. Çince yeterliliği, hukuk bilinci ve mesleki becerinin artırılması için bir ön şart. Çok sayıda kursiyer, gördüğü eğitim sayesinde Çince konusunda önemli ilerleme kaydetti, çağdaş kültür ile aralarındaki mesafeyi kapattı. Hotan Mesleki Eğitim Merkezi'nde eğitim gören kursiyer Arzigul Mutalip bu konuda şöyle konuştu:

"Mesleki eğitim merkezine gelmeden önce Çinceyi çok az biliyordum. Çince kitapları okuyamıyordum. Burada 8 ay eğitim gördükten sonra 3 bin Çince karakter öğrendim. Çin Merkez Televizyonu'nun 'Günün Haberleri' programını artık izleyebiliyorum. Kitap okuyabiliyorum, çağdaş kültürel bilgileri de kavradım. Dostlarımla iletişim kurmak benim için artık son derece kolay, eğitimimi tamamladıktan sonra güzel iş fırsatlarını da kolaylıkla bulabilirim."

Hukuk bilincini artırmak en önemli hedeflerden biri

Kursiyerlerin hukuk bilincini artırmak, vatandaşlık bilincini yükseltmek, Mesleki Eğitim Merkezi'nin en önemli hedeflerinden biri. Kursiyerlerin çoğu, Xinjiang'ın terörizm ve radikalizmden ciddi oranda etkilenen güney kesiminden geliyor. Çince seviyesi düşük, hukuk bilinci zayıf olan bu kursiyerler, kolaylıkla radikalizmden etkilenebiliyorlar. Kursiyerler, mesleki eğitim merkezlerinde Ceza Hukuku, Ulusal Güvenlik Hukuku, Terörizmle Mücadele Yasası, Xinjiang'ın Radikalizmden Arındırılmasına Dair Yönetmelik, Evlilik Kanunu ve Zorunlu Eğitim Yasası gibi kanunları kavradılar. Yutian Mesleki Eğitim Merkezi'nde eğitim gören kursiyer Eli Metusun bu konuda şunları kaydetti:

"Daha önce yasaları bilmediğim için son derece pişmanım. Bizim ülkemiz hukuk devletidir. İslam kurallarını devlet yasaları olarak görmemeliyiz. Buradaki eğitim sayesinde daha önce yaptığım hataları kavradım. Bizim gibi gençler, aşırıcılıktan kolaylıkla etkileniyor, iyiyi kötüyü ayırt edemiyor. Burada gördüğüm eğitimle fark ettim ki, bir adım atmadan önce o adımın yasalara aykırı olup olmadığını bilmeliyiz, sonuçlarını da iyi kavramalıyız. Yani biz sadece kendimizden sorumlu olmakla sınırlı kalmayıp, aynı zamanda çevremizdeki tüm insanlar için sorumlu bir tavır sergilemeliyiz. Biz uyumlu bir aile istediğimiz gibi uyumlu bir toplum da istiyoruz."

Xinjiang'daki mesleki eğitim merkezlerinde yerel şartlara göre, basım, elektronik ürün, konfeksiyon, inşaat, güzellik, gıda ve e-ticaret gibi birçok konuda mesleki beceri dersleri verilmekte. Kurs merkezleri, ayrıca bazı işletmelerle işbirliği yaparak sınıflara üretim hatları kurdu. Böylece kursiyerler öğrendikleri teorik bilgileri pratiğe dökme imkânına kavuştu.

Metursun Barat, merkezin yoğun desteği sayesinde diğer onlarca kursiyerle birlikte bir e-dükkân açarak internet üzerinden kursiyerlerin ürettiği kekleri satmaya başladı. Barat'ın ticareti şu anda son derece iyi durumda. Günde 100'den fazla sipariş alan ve 4 bin yuanı aşkın gelir elde eden Metursun Barat CRI mikrofonuna şöyle konuştu:

"Şimdi internet üzerinden kursiyerlerimizin yaptığı kekleri satıyoruz. Ürünlerimizi, Xinjiang'ın yanı sıra Çin'in iç kesimlerine de satıyoruz. Ticaretimiz günden güne iyileşiyor Bu tabii ki Parti (ÇKP) ve hükümetin sağladığı yardımların bir sonucu. Bu nedenle Parti'ye ve hükümete teşekkürü borç bilirim."

Abdusamat Matxirip, Yutian Mesleki Eğitim Merkezi'nde eşiyle birlikte eğitim görmekte. Kurs merkezinde yer alan çay fabrikasında çalışan Matxirip, eğitimin kendisine getirdiği değişimi şöyle anlattı:

"Eğitim merkezine gelmeden önce sabit bir gelirimiz yoktu. Oradan buradan bulduklarımızla geçiniyorduk, belli bir hedefimiz de yoktu. Eğitim merkezinde beceri kazandım, iş fırsatı buldum, yani sabit bir işim ve gelirim var artık. Hukuk bilincim de arttı. Eşimle birlikte aylığımız dört bin yuan oldu. Yıllık gelirimiz ise 50 bin yuan civarında olacak, böylece gelecek yıl yoksulluktan kurtulabiliriz. Hayatımız daha da güzelleşecek."

Xinjiang'daki mesleki eğitim merkezleri, kursiyerlerin gelenek ve görenekleri ile yaşam alışkanlıklarına saygı göstermeye önem vermekte. Konaklama, tedavi ve yemek gibi konularda yüksek standartlı hizmet sağlamakta. Kurslarda etnik danslar ve şarkılar, Pekin Operası, Çin kaligrafisi ve resim sanatı gibi temalı sınıflar kurularak kursiyerlerin boş zamanları da zenginleştirilmekte. Kursiyerlerden Adalat Eziz, Yutian Mesleki Eğitim Merkezi'nde aldığı eğitimle ilgili olarak şunları söyledi:

"Eğitim merkezindeki şartlardan son derece memnunum. Örneğin, yatakhanemiz çok iyi, geniş ve ışık alıyor. Klima var, kış günleri ılık, yaz günleri ise serin. Dershaneler de geniş ve temiz, hem de ileri teknolojili donanımlar var. Yemekhanede verilen yemekler de çok güzel. Öğretmenlerimiz bize kendi çocukları gibi davranıyorlar. Hastalanırsak, bizi zamanında hastaneye götürüyorlar. Onlara da teşekkür etmek istiyoruz."

Mesleki eğitim çalışmaları, Xinjiang'da yaşayan çeşitli etnik gruplardan da büyük destek gördü. Azınlıklar arasındaki uyum ve toplumun istikrarı daha da güçlendi. Xinjiang'da son 21 ayda herhangi bir terör veya şiddet olayı meydana gelmedi. Vatandaşların mutluluğu ve güvenliği arttı. Böyle bir ortamda eğitim gören kursiyerlerin gelecekten beklentileri de yükseldi. Yutian Mesleki Eğitim Merkezi'nde eğitim gören kursiyer Risalat Mamat bu konuda şunları dile getirdi:

"Mesleki Eğitim Merkezi'nden mezun olduktan sonra, Anayasa ve hukuka sadık kalacağım, vatanımın birliği ve milli dayanışmanın korunmasına katkı sağlayacağım. Xinjiang'da uzun vadeli istikrar ve huzurun korunması için güçlü adımlar atacağım."