Çin-Güney Afrika işbirliği: Geleneksel dostluk temelinde yeni ufuklar

Çin ve Güney Afrika, geleneksel dostluk ilişkileri temelinde yeni dönemde kapsamlı stratejik ortaklığı ilerletecek.

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa arasında dün Pretoria'da gerçekleştirilen görüşmede, üst düzey karşılıklı ziyaretleri artırma, karşılıklı siyasi güveni pekiştirme, kalkınma stratejilerini kenetleme, somut işbirliğini ilerletme ve kültürel değişimi artırma kararları alındı. Böylece iki halkın ikili işbirliğinden daha fazla kazanç elde etmesi sağlanacak.

Ramaphosa, görüşmeden önce Çin Cumhurbaşkanı Xi için büyük bir karşılama töreni düzenledi.

Xi Jinping ve Cyril Ramaphosa görüşmenin ardından ortak basın toplantısına katıldı ve görüşme içeriği hakkında bilgi verdi.

Xi Jinping, Çin ve Güney Afrika'nın hem gelişmekte olan önemli ülkeler hem de yeni kalkınmakta olan pazarlar olduklarına dikkat çekerek, iki ülkenin samimi dostluk, karşılıklı güven ve yakın bağlar içeren bir "yoldaş artı kardeş" ilişkisi tesis ettiğini belirtti.

"Çin ile Güney Afrika arasında diplomatik ilişki kurulmasından bu yana 20 yıl geçti. 20 yılda iki taraf samimi dostluk, eşitlik ve karşılıklı güven prensipleri izleyerek işbirliği, ortak kazanç ve ortak kalkınma için çaba gösteriyor. İkili ilişkiler, ortaklıktan stratejik ortaklığa ve daha sonra kapsamlı stratejik ortaklığa sıçradı. Çin'e özgü sosyalizmde yeni bir döneme girilirken, Güney Afrika da kendi kalkınma yolunda yeni bir yolculuğa çıktı. İkili ilişkiler yeni bir tarihsel dönüm noktasında bulunuyor."

Xi Jinping Güney Afrikalı mevkidaşıyla verimli bir görüşme gerçekleştirdiğini söyledi. Xi, iki tarafın karşılıklı siyasi güveni derinleştirmesi ve Kuşak ve Yol inisiyatifi ile Çin-Afrika İşbirliği Forumu çerçevesinde işbirliğini güçlendirmesi çağrısında bulundu. Ekonomi ve gelişen sanayi alanlarında ortak çalışmalar yürütülebileceğine dikkat çeken Xi, halklar arası iletişim kanallarının zenginleştirilerek turizm alanındaki işbirliğinin pekiştirilmesi önerilerinde bulundu.

Xi, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Çin ve Güney Afrika, büyük etkiye sahip. İki taraf hem gelişmekte olan ülke hem de yeni kalkınmakta olan büyük pazarlar. İki ülke uluslararası ve bölgesel sorunlarda benzer fikir ve tutuma sahip. Stratejik koordinasyonu güçlendirmeli, çok taraflılığa destek vermeli, çok yönlü ticaret sistemini korumalıyız, uluslararası ilişkilerin demokratikleşmesinden yana olmalıyız, Çin olarak, Güney Afrika, Orta Afrika ve gelişmekte olan ülkelerin ortak çıkarlarını savunuyoruz."

Ramaphosa, iki ülkenin 20 yıl önce diplomatik ilişkileri başlatmalarından bu yana ilişkilerin sürekli geliştiğini söyledi. Ramaphosa, iki ülke ilişkilerinin, sıradan ikili ilişki tipinin ötesinde önemli stratejik öneme sahip olduğunu ve bölgesel ve çok taraflı düzeylerde verimli işbirliği gerçekleştirmelerinin iki halka fayda sağladığını belirtti.

"Cumhurbaşkanı Xi ile Birleşmiş Milletler gibi çok taraflı çerçevelerde birbirimize destek verme ve eşgüdüm sağlama kararı aldık. Bu vesileyle, Güney Afrika'nın BM Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) daimi olmayan üye olmasına verdiği destekten ötürü Çin'e bir kez daha teşekkür ediyorum. 2019 yılında itibaren BMGK daimi olmayan üyesi olarak Çin ile birlikte küresel işlerde BM'nin çekirdek rol oynamasını ilerleteceğiz."

Türkiye'nin BRICS'le ilk üst düzey teması: Erdoğan da katılıyor

Xi Jinping, Güney Afrika ziyareti sırasında 25-27 Temmuz'da Johannesburg'da düzenlenecek 10. BRICS zirvesine katılacak. Xi, BRICS işbirliğinin "İkinci altın on yılında" olduğunu ve bu dönemin özel bir öneme sahip olduğunu söyledi.

BRICS dünyanın beş büyük gelişmekte olan ekonomisi olan Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'yı bir araya getiriyor. Bu dönemki BRICS zirvesine Türkiye'de İslam İşbirliği Teşkilatı dönem başkanı sıfatıyla davet edildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, BRICS Zirvesi çerçevesinde 27 Temmuz'da gerçekleştirilecek "BRICS Artı" oturumuna katılacak. Erdoğan'ın zirveye katılımı, Türkiye ile BRICS arasındaki ilk yüksek düzeyli temas olacak. Erdoğan'ın toplantılar sırasında bazı ikili görüşmeler yapması da planlanıyor.

Xi: Beijing zirvesini dört gözle bekliyorum

Xi basın toplantısında "BRICS işbirliğinde büyük resme bakmalı, stratejik ortaklıklarımızı sürekli olarak sağlamlaştırmalı, çok taraflılığı destekleme konusunda yüksek ve net bir mesaj vermeli ve ortak bir dünya ekonomisi inşa etmeliyiz" ifadesini kullandı.

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ayrıca Afrika ülkeleriyle dayanışma ve işbirliğini güçlendirmenin Çin'in uzun vadeli ve sağlam bir stratejik seçimi olduğunu ve Çin-Afrika İşbirliği Forumu Beijing Zirvesi'nin Çin-Afrika dayanışması ve işbirliğini güçlendirmek için tarihi önem taşıdığını vurguladı.

"Bir ay sonra, Cumhurbaşkanı Ramaphosa ile birlikte Çin-Afrika İşbirliği Forumu Beijing Zirvesi'ne başkanlık edeceğiz. Afrika ülkeleriyle Çin-Afrika dostluğunu ve işbirliğini ilerletecek planları saptamayı dört gözle bekliyorum. Yeni dönem ve ortak bir gelecekle birlikte daha yakın bir Çin-Afrika topluluğu kurmak için el ele vereceğiz."

İki devlet başkanı görüşmenin ardından çok sayıda işbirliği anlaşmasının imzalanmasına tanıklık etti.