Çin: Lancang-Mekong mekanizması işbirliğini daha ilerleteceğiz

Lancang-Mekong İşbirliği 2. Liderler Toplantısı dün Kamboçya'nın başkenti Phnom Penh'de düzenlendi. Çin Başbakanı Li Keqiang, Kamboçya, Laos, Tayland, Myanmar ve Vietnam olmak üzere beş ülkenin liderleriyle birlikte Lancang-Mekong işbirliğinin gelecek aşamadaki planlamasını oluşturdu.

Toplantı sırasında, Çin, Lancang-Mekong ekonomik gelişme kuşağının yaratılması ve Lancang-Mekong ülkelerinin kader ortaklığının inşası için birkaç somut çağrıyı ortaya koyarak toplantıya katılan ülkelerden övgüler topladı. Toplantıda gelecekte Lancang-Mekong işbirliğine yön veren beş yıllık eylem planı onaylandı.

Uzunluğu 5 bin kilometre olan Lancang-Mekong Nehri, kuzeyden güneye akarak Çin, Myanmar, Laos, Tayland, Kamboçya ve Vietnam'dan geçiyor.

Mart 2016'da bölgedeki 6 ülkenin ortaklaşa inşa ederek paylaştığı Lancang-Mekong İşbirliği Mekanizması resmen başlatıldı. Bundan sonraki iki yılda bu mekanizma, bölgedeki en dinamik ve verimli işbirliği mekanizmalarından biri oldu.

Çin Başbakanı Li Keqiang, dünkü toplantıda Çin'in Lancang-Mekong mekanizması çağrısında bulunmasının esas amacını yineledi:

"Lancang-Mekong Nehri'nin yukarı ve alt kesimleri arasında yer alan ülkelerin ilişkilerindeki sorunların etkin bir şekilde çözülmesi, bu ülkelerin birbirinin çıkarlarına önem vererek ekonomi ve kültür alanlarındaki işbirliğini pekiştirip kader ortaklığını oluşturmalarını arzu ediyoruz. İstikrarlı bir ortama ihtiyaç duyan Çin ve Lancang-Mekong Nehri kıyılarındaki diğer 5 ülke işbirliğinde birbirini tamamlama rolü oynamakta. İşte bu nedenlerle Çin, bu mekanizmaya çağrıda bulundu."

Lancang-Mekong İşbirliği Mekanizması'nın başlatılmasından bu yana iki yılda, Çin'in kurduğu Lancang-Mekong İşbirliği Özel Fonu, 6 ülkedeki 130'den fazla işbirliği projesine sermaye desteği sağladı.

Çin'in sağladığı 10 milyar yuanlık ayrıcalıklı kredi ise bölgedeki altyapı inşası ve endüstriyel işbirliği alanlarındaki birçok projeye destek sağladı. Çin'in tıbbi tedavi, sağlık, eğitim ve tarım gibi alanlardaki işbirliği, çeşitli ülkelerdeki halklara somut yararlar getirdi.

Rakamlara göre, 2017 yılında Çin'in Lancang-Mekong'daki 5 ülkeyle toplam ticaret hacmi 200 milyar ABD Doları'nı aştı. Çin ve bu ülkeler arasındaki personel alışverişi 30 milyon kişiye yaklaştı.

Toplantı sırasında Çin, su kaynağıyla ilgili işbirliği ve su tesisleri inşasının güçlendirilmesi gibi endüstriyel işbirliğinin yerine getirilmesi, tarım alanındaki işbirliğinin genişletilmesi, insan kaynakları alanındaki işbirliğinin yükseltilmesi, tıbbi tedavi ve sağlık işbirliğinin ilerletilmesiyle ilgili bir dizi çağrıyı ortaya koydu. Li Keqiang, toplantıdan sonra basın mensuplarına şu bilgileri verdi:

"Lancang-Mekong mekanizmasının kalıcı başkanı olan Çin, gereken sorumlulukları üstlenecek. Adı geçen 5 ülkenin pirinç ve meyve gibi tarım ürünlerinin ithalindeki işbirliğini güçlendireceğiz. Geçen iki yılda Mekong Nehri kıyısındaki ülkelerden 12 bin öğrenci, Çin hükümetinin verdiği bursları kazandı. Gelecekte bu sayı daha da artırılacak. Çin, tıbbi tedavi ve sağlık alanında işbirliğini gerçekleştirerek, ilgili ülkelerdeki kalp hastalarıyla katarakt hastalarına ücretsiz muayene sağlayacak."

Çin tarafı, toplantıda ayrıca dijital ekonomi, çevre koruma, sağlık, gümrük ve gençlik gibi alanlardaki işbirliğinin genişletilmesini ortaya koydu. Çin, toplantı sırasında diğer beş ülkeyle birlikte 2018-2022 yıllarını kapsayan "Lancang-Mekong İşbirliği Beş Yıllık Eylem Planı" ve "Lancang-Mekong İşbirliği Projeleri 2. Listesi" gibi belgeleri gözden geçirerek onayladı.

Toplantıya katılan liderler, Çin'in ortaya koyduğu çağrıların Lancang-Mekong Nehri kıyısındaki ülkelerin uzun vadeli çıkarlarına uygun olduğunu belirttiler. Toplantının evsahipliğini üstlenen Kamboçya Başbakanı Hun Sen, Çin'in oynadığı öncü rolü takdirle değerlendirdi:

"Lancang-Mekong İşbirliği Mekanizması'nın sağlamlaştırılması amacıyla, toplantıda iki sonuç belgesi fikir birliğiyle onaylandı. Birincisi 'Lancang-Mekong İşbirliği 2. Liderler Toplantısı'nın Phnom Penh Deklarasyonu' ve 'Lancang-Mekong 5 Yıllık Eylem Planı'. İkincisi de 'Lancang-Mekong İşbirliği Projeleri 2. Listesi'. Çeşitli alanlarda kaydedilen başarılardan gurur duyuyoruz. Lancang-Mekong işbirliğinin geleceğine son derece iyimser bakıyoruz. Bu fırsatla Lancang-Mekong Nehri kıyılarındaki ülkeler adına Çin'e bu kapsamdaki öncülüğü için teşekkür etmek istiyorum."