Xi Jinping-Moon Jae-in Zirvesi

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Çin'e resmi ziyarette bulunan Güney Kore (Kore Cumhuriyeti) Cumhurbaşkanı Moon Jae-in ile dün Beijing'de görüştü.

Geçen mayıs ayında cumhurbaşkanı seçilen Moon Jae-in'in ilk Çin ziyareti, Çin ile Güney Kore arasında diplomatik ilişkilerin tesis edilmesinin 25. yıldönümüne rastladı. Aynı zamanda Kore Yarımadası'nda gerginliğin tırmandığı bir dönemde gerçekleştirilmesi sebebiyle ziyaret, uluslararası toplum tarafından da yakından takip ediliyor.

Çin ile Güney Kore liderleri, görüşmelerinde ikili ilişkilerin doğru yönde istikrarlı geliştirilmesini sağlamada mutabık kaldı. İki lider, ayrıca Kore Yarımadası'ndaki durum hakkında fikir alışverişinde bulundu.

Güney Kore Cumhurbaşkanı Moon Jae-in, dün Xi Jinping tarafından Beijing'deki Büyük Halk Toplantı Salonu'nun önünde düzenlenen törenle karşılandı. Söz konusu ziyaret, geçen yıl THAAD füze sisteminin konuşlandırılmasıyla Çin-Güney Kore ilişkilerinin soğumasından sonra Güney Kore Cumhurbaşkanı'nın Çin'e yaptığı ilk resmi ziyaret niteliğinde.

Kısa süre önce iki taraf arasında THAAD meselesinin aşamalı çözümünde anlaşma sağlandı. Diğer yandan bu yıl, Çin-Güney Kore diplomatik ilişkilerinin kuruluşunun 25. yıldönümü. Bu açıdan Moon Jae in'in ziyaretinin ikili ilişkileri yumuşatıp yumuşatmayacağı merak konusu.

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Güney Koreli mevkidaşıyla görüşmesinde yaptığı konuşmada, KC ile ilişkilere büyük önem verdiklerinin altını çizerek, aralarındaki stratejik işbirliği ortaklığı ilişkilerinin doğru istikamette, sağlıklı ve istikrarlı gelişmesi için çaba göstermeye hazır olduklarını belirtti. Xi, konuşmasına şöyle devam etti:

"Daha evvel, malum sebeple Çin-Kore Cumhuriyeti ilişkilerinde iniş çıkışlar yaşandı. Ancak iki taraf bu kritik dönemden ders çıkardı ve birbirinin temel çıkarlarına saygı göstererek ikili ilişkilerin daha iyi geliştirilmesi konusunda fikir birliğine vardı. KC ile ilişkilere büyük önem veriyoruz. KC ile stratejik iletişim ve eşgüdümü güçlendirmek isteriz. İkili ilişkilerin birbirinin çıkarlarına saygı, karşılıklı yarar ve çifte kazanç temelinde doğru yönde, sağlıklı ve istikrarlı ilerlemesi için gayret göstermeye hazırız."

"İkili ilişkilerin yeni başlangıcını sağlam temellere kurmak isteriz"

Moon Jae-in, Çin'e ulaşmadan önce Çin basınına verdiği demeçte, ziyaretinin en büyük amacının iki ülke arasındaki siyasi güvenin tekrar kurulması olduğunu vurguladı. Xi ile görüşmesinde "siyasi güven" hususuna dikkat çekerek ikili ilişkilerin yeni başlangıcını sağlam bir zemin üzerine inşa etmeyi arzuladıklarını söyleyen Moon, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bugünkü görüşme ile Çin ve Güney Kore arasındaki stratejik işbirliği ve ortaklık ilişkilerini geliştirmeyi arzuluyorum. Sayın Xi Jinping, görüşmemizde samimi ve güven verici bir tutum içindeydi. Ulusal ilişkilerde yahut kişisel ilişkilerde olsun, güven son derece önemlidir. İki ülkenin yeni dönemdeki ilişkilerinin temelini Sayın Xi ile aramızdaki güven ve dostluk üzerine atmak isterim."

Seul ekonomik ilişkileri geliştirmede büyük beklentiler içinde

Beijing ile Seul'ün ekonomik temasları son derece yoğun durumda. Çin, Güney Kore'nin en büyük ticaret ortağı, en büyük ihracat pazarı ve ithalat kaynağı olmakla beraber yurtdışındaki en büyük yatırım hedef noktası konumunda. İkili ticaret hacmi, birkaç yıldır 200 milyar ABD Doları'nın üzerinde seyrediyor. Ancak ikili ilişkilerin soğuması ikili ticareti de olumsuz etkiledi. Moon Jae-in, beraberinde başta Samsung, Hyundai ve LG gibi 300 işletmenin temsilcisinin oluşturduğu "tarihin en büyük ekonomi heyeti"ni getirdi. Heyetin, Güney Kore liderinin Çin ziyareti sırasında Kuşak ve Yol inisiyatifinin önemli stratejik durağı olan Chongqing şehrine gitmesi, ekonomik işbirliğini güçlendirmek yönünde Seul'ün güçlü beklentiler içinde olduğu mesajını veriyor.

İki lider, görüşmenin ardından ekonomi, ticaret, yeşil sanayi, çevre ve enerji gibi alanlardaki işbirliği anlaşmalarının imzalanmasına tanıklık etti. Bu anlaşmalar arasında "Çin-KC Serbest Ticaret Bölgesi İkinci Aşama Müzakeresine Dair Mutabakat Zaptı" da yer aldı.

İki taraf Kore sorununda eş güdümü artıracak

Xi-Moon Zirvesi'nin dikkat çeken gündem maddelerinden biri de Kore sorunu. Xi Jinping, Çin ve Güney Kore'nin Kore Yarımadası'nda ortak çıkarlara sahip olduğunu, dolayısıyla bölgede çatışmayı önleyerek barış ve istikrarı koruma hususlarında temas ve eşgüdümü artırmaya devam edeceklerini söyledi. Xi Jinping, bu konuda şunları ifade etti:

"Kore Yarımadası, hassas ve kritik bir dönemdedir. Çin ve KC komşu ülkeler ve stratejik işbirliği ortakları olarak bölgede barışı koruma ve ortak kalkınmayı ilerletme konusunda geniş işbirliği ufkuna sahiptir."

Xi Jinping, Kore Yarımadası'nın nükleer silahlardan arındırılması hedefinin değişmez olması gerektiğini ve Yarımada'da savaş veya kaosun ortaya çıkmasına asla izin vermeyeceklerini vurguladı.

Kore Yarımadası'ndaki nükleer sorunun çözümünde barışçı yollara başvurmakta kararlı olduklarını vurgulayan Moon Jae-in, Yarımada'da barış ve istikrarı korumak için Çin'le el ele vermeye hazır olduklarını kaydederek şunları ekledi:

"Kuzey Doğu Asya'nın, hatta tüm dünyanın barışı ve güvenliğini tehdit eden Kore Yarımadası nükleer sorununun barışçı yollarla çözülmesini bekliyoruz. Yarımada'da kalıcı barış için somut önlemleri ele almaya hazırız."