20. yüzyıl başında Çin'de bir sinema şirketinin öyküsü

  2017-11-27 11:17:53  cri
Çin'de sinemanın gelişmesi Birinci Dünya Savaşı öncesinde başladı. 1920'li yılların ortasına gelindiğinde özel sinema şirketleri yükselişe geçti.

Bu yükselişin arkasında "Nan Fu Nan Qi" (Acemi Karı Koca) filmini çeken ve Çin sinemasını geliştiren öncüler vardı. 1922 yılının Mart ayında Zhang Shichuan, Zheng Zhengqiu gibi isimler, Shanghai'da Ming Xing Sinema Şirketini kurarak, ardı ardına "Gu Er Jiu Zu Ji" (Dedesini Kurtaran Öksüz), "Yu Li Hun" (Bembeyaz Armut Çiçeğinin Ruhu), "Huo Shao Hong Lian Si" (Honglian Mabedi Yanıyor) ve "Shi Zi Jie Tou" (Kavşak) gibi ünlü filmler çektiler. Japon saldırganlara direniş savaşının başladığı dönemden, Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurtuluşa kadar geçen 16 yıl içinde şirket 200'den fazla film çekerek, kendi döneminde Çin'de işletme süresi en uzun ömürlü sinema şirketi ve "hegemonya" kurmuş ilk şirket durumundaydı.

Ming Xing Sinema Şirketi'nden söz edilirken, efsane bir isim olan Zhang Shichuan dillerden düşmez. Zhang Shichuan, yeni şeyler düşünmeyi ve harekete geçmeyi seven biri. Aniden ortaya çıkan sezgiler ve gelişi güzel analizlere göre karar veren biri olmasından dolayı Zhang'ın, "maceracıların paradisi" olarak anılan bir kentte, Shanghai'da yolunu çizmesi kaçınılmazdı.

Zhang Shichuan'ın ömrü boyunca başarısızlıkları, başarılarından fazlaydı. 1913 yılında Xin Min Şirketini kurdu. Ancak ertesi yıl şirket, Birinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle iflas etti. 1916 yılında kurduğu "Huan Xian Sinema Şirketi" aynı yıl iflas etti. Zhang daha sonra "Xing Xing Shi Jie" lunaparkını kurarak lunaparkının ortasından geçen yolun altında bir geçit inşa ettirdi. Bu dev projenin hizmete girdiği günlerde izleyici kalabalığından dolayı çökme gibi hadiseler yüzünden çeşitli davalar ortaya çıktı, Zhang, bu projede büyük mali kayba uğradı.

Zhang, sadece ticaret alanında maceracı biri olmakla kalmadı, ayrıca başarılı bir film yönetmeniydi. "Nan Fu Nan Qi" filmini sadece keyif için çekti. Daha sonra arka arkaya ondan fazla kısa filme imza attı. "Yi Ye Bu An" (Huzursuz Gece) filminde omuz çekimi ve karton tekniği gibi zamanın ileri tekniklerini kullandı.

Zhang, şirketin genel müdürlüğünü yürüttüğü sırada, kemaranın arkasına geçmekten bir an olsun kendini alamadı, "Gu Er Jiu Zu Ji", "Huo Shao Hong Lian Si" ve "Ti Xiao Ying Yuan" gibi onlarca filmin yönetmenliği yaptı.

Zhang, filmin eğlence niteliğine ve ticari değerine büyük önem veriyordu. Ancak çıkarlarının peşine düşen bir tüccar değil.

Şirketin senaristi Zheng Zhengqiu, Zhang'un en yakın dostuydu. Zheng Zhengqiu, filmin eğitim işlevini öne çıkarmak istiyordu. Zheng'ın etkisiyle Ming Xing Sinema Şirketi'nin filmlerinin çoğu, toplumun kötülüklerine yönelik güçlü bir eleştiri taşıyan ve eğitim fonksiyonu yüksek filmlerdi. "Ming Xing Şirketi"nin başarısı, kamu yararı taşıyan filmler çekerek de pazarda gelir elde edilebileceğini göstermişti. O zamanki Çin'in şartlarında sosyal yaralara dokunan böylesi filmler, halkın beğenisini kazanıyordu.

Ming Xing Sinema Şirketi'nin hikayesi günümüzde Çin sinemasının işine yarayacak cinsten: Çin sineması bugün de ticari kaygılarını gözetirken, sinema tutkusunu yitirmeyen kafalara ihtiyaç duyuyor.