Shanghai Serbest Ticaret Bölgesi deneyimi ülkeye örnek

Çin (Shanghai) Pilot Serbest Ticaret Bölgesi, Çin genelindeki ilk serbest ticaret pilot bölgesidir. Bölgedeki başarılı uygulamalar ülke genelinde yaygınlaştırılmıştır.

Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi Genel Sekreteri ve Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Mayıs 2014'te Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi'nde yaptığı incelemede, serbest ticaret bölgesini büyük bir deneme tarlasına benzeterek, "bu alanda kaliteli tohumlar serpilerek, titizlikle ekim ve bakım yapılmalıdır, bu tarladan bol rekolte bekleyelim ve kaliteli tohumları yetiştirme deneyimini yaygınlaştıralım." diye konuşmuştu.

Son birkaç yılda Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi'nde cesaretle denemeler ve yenilik yapılarak, dünyada genel kabul gören, yüksek kriterlere dayalı yatırım ve ticaret kuralları oluşturuldu, başarılı uygulamalar ülke geneline yayıldı.

Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi 2013 yılında Eylül ayının sonunda törenle açıldı. Birkaç gün sonra, bölgeye işletmelerin girişine onay için "Tek Pencere" adı taşıyan online hizmet platformu hizmete girdi. İşletmelerin serbest ticaret bölgesine erişimini kolaylaştırmayı amaçlayan "Tek Pencere", zamana hayati önem veren işletmeler için büyük bir "getiri" oldu. Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi'ne bağlı Waigaoqiao Kapsamlı Hizmetler Merkezi'ndeki görevlilerden Wang Lianfeng, çalışmalarını şöyle anlattı: ses 1

"Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi'nin kuruluşundan önce, bir takım lisans belgesinin alınması için gereken işlemler en ideal durumda bile 29 gün içinde ancak bitirilebiliyor. Serbest ticaret bölgesi kurulduktan sonra, 'Tek Pencere' ilkesi gereğince tüm işlemleri sadece 4 gün içinde bitiriyoruz."

Xi Jinping Mayıs 2014'te Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi Waigaoqiao Kapsamlı Hizmetler Merkezi'nde incelemelerde bulundu. Wang Lianfeng Xi'ye, "Tek Pencere" uygulamasının beraberinde getirdiği büyük değişiklikler hakkında bilgi verdi. Genel Sekreter Xi Jinping incelemeden sonra yaptığı konuşmada, serbest ticaret bölgesinin inşasında eskiye göre daha hızlı gelişmeler kaydedildiğini belirtti. Wang Lianfeng, son yıllarda kendisinde derin izlenim bırakanın serbest ticaret bölgesinde her ay yeni bir uygulama çıkarıldığına dikkat çekti.

Özel misyon üstlenen Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi'nde Çin'de ilk olarak cesur bir deneme yapılarak, yabancı yatırımın girişine onay verilmeden önce "vatandaşlık muamelesi" artı "negatif liste" şeklindeki bir yönetim modelinin uygulanması kararlaştırıldı. Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi'nin negatif listesi 3 kere revize edildikten sonra, bugün listede yer alan sınırlama önlemlerinin sayısı önceki 190'dan 100'ün altına kadar indi. Ulusal ekonomiyi oluşturan sektörlerin yüzde 95'i yabancı yatırımlara açıldı. Ayrıca negatif listeye dayalı yönetim tarzı büyük kolaylık sağladı, onay sisteminden kayıt sistemine geçilerek, işletmeler için zaman tasarrufu oldu. İlgili işlemler eskiden 8 günü isterken, şimdi sadece 1 gün yetiyor. Shanghai Ticaret Komisyonu Başkan Yardımcısı Shen Weihua, konuyla ilgili ayrıntıları aktardı. Ses 2

"Kayıt sistemi çok etkili oldu. Açılmasından bu yıl Temmuz ayına kadar, pilot serbest ticaret bölgesinde kurulu yabancı yatırımlı işletmelerin sayısı 7 bin 860'ı buldu, sözleşme hacmi 91.3 milyar ABD Doları'na ulaştı. Bu arada yabancı işletmelerin yüzde 99'dan fazlası kayıt yöntemiyle kuruldu. Bu, çok etkili bir yönetim sistemidir."

Bu temelde, Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi'ndeki yabancı işletmelere sevgi gösteren, düşünceye dayalı hizmetler sunan ve soruna çözüm paketiyle destek sağlayan hizmetler sistemi oluşturuldu. Bu durum, yabancı yatırımlı işletmelerde derin izlenim bıraktı.

General Electric Company GE'nin Asya-Pasifik işletme Merkezi Eylül 2014'te Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi'nin Zhangjiang bölümünde açıldı. GE Çin Bölgesi CEO'su Duan Xiaoying, görüşlerini CRI muhabiriyle paylaştı. Ses 3

"Asya-Pasifik işletme merkezimiz 3 yıl önce Shanghai'da kuruldu. Bu merkez sadece Çin değil, GE'nin 8 çalışma grubunun Asya-Pasifik bölgesindeki tüm işletme çalışmalarına hizmet sağlıyor. Serbest ticaret bölgesinin desteğiyle, işletmelerden insan kaynaklarına, prosedürden ödemeye kadar, kendimiz için güzel bir konumlandırma yaptık."

Cesur deneme, titiz ekim ve bakımın sonucu, "deneme tarlası" olarak görülen Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi'nde Çin'in gerçek durumuna uygun, yeniden üretilebilen ve yaygınlaştırılabilen uygulamalar keşfedildi.

Shanghai Kalkınma ve Reform Komisyonu Başkan Yardımcısı Zhu Min, Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi'nin ülkenin diğer bölgelerine, benimsenebilen deneyim ve çalışma modeli sağladığını belirtti. Ses 4

"Yabancı yatırımcıların yatırımları için kayıt sisteminin uygulanması gibi yatırım alanındaki reform önlemleri ülke genelinde yaygınlaştırıldı. Malların önce serbest ticaret bölgesine girişine izin verilmesi, ardından gümrük muayenesi; gruplar halinde giriş yapanlar için tek gümrükleme gibi ticareti kolaylaştıran reform önlemleri, ülke genelinde aşamalı ve düzenli şekilde yaygınlaştırıldı. Sınır ötesi finansman sağlama, döviz kurunu piyasalaştırma olmak üzere, finans sistemindeki 23 reform sonucu yine kademeli şekilde tanıtıldı."

Çin'in bakanlar kurulu niteliğindeki Devlet Konseyi, bu yılın Mart ayında "Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi'ndeki Reformun Kapsamlı Şekilde Derinleştirilmesine Dair Taslak" yayımladı. Bu, Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi'nin kuruluşundan beri devlet tarafından çıkarılan üçüncü reform taslağı, bu nedenle serbest ticaret bölgesindeki reformun 3.0 versiyonu olarak nitelendiriliyor.

Zhu Ming, Shanghai Pilot Serbest Ticaret Bölgesi 3.0 versiyonunun, dünyanın en yüksek kriterleriyle kenetleme arzusunu ve çalışmalarını yansıttığını kaydetti. Ses 5

"Adı geçen taslakta menşe ülkesiyle ilgili önceden tespit sistemi, menşe ülkesinin kendiliğinden bildirim yapması sistemini önerdik. Bunlar, ticareti kolaylaştırmayı amaçlayan yenilik girişimi; aynı zamanda Ticaretin Kolaylaştırılması Anlaşması'ndaki en katı maddeler; önce hizmet ve önce işletme gibi denetleme anlayışının pratiklerdeki yansımasıdır. Yani uluslararası yüksek kriterleri benimsememizin amacı, bu kriterlerin arkasındaki anlayışı kavramakla hareketlerimizi iyileştirmemizdir."