CRI Türkçe Servisi 60 yaşında Bilgi Yarışması (1) -CRI Türkçe Servisi hakkında genel bilgi

3 Aralık 1941'de Çin'in Japon işgaline karşı verdiği mücadele esnasında Yan'an'da Xinhua Radyosu kuruldu. Her gün 15 dakikalık Japonca yayınlar yapan Xinhua Radyosu, Çin'de uluslararası radyo yayıncılığının da kapısını açmış oldu.

Radyo, daha sonra Beijing Radyosu ismini, 18 Nisan 1978'de ise Çin Uluslararası Radyosu (CRI) ismini aldı. CRI, bugün 65 dilde tüm dünyaya yayın yapan ve dünya çapında en fazla dilde yayın gerçekleştiren bir medya kuruluşu.

CRI bünyesindeki en köklü ve en etkili departmanlardan biri olan CRI Türkçe Servisi ise 21 Ekim 1957 tarihinde faaliyetlerine başladı. CRI Türkçe Servisi hakkında

CRI Türkçe Servisi'nin kuruluşunun 60. yıldönümünü kutlarken, öncelikle servisimizde görev yapmış eski kuşakların unutulmaz anılarından bahsetmek gerekiyor.

İlk yıllar, Türkçe Servisi için epeyce zorlu bir dönemdi. Çin'de Türkçe bilen fazla kişi bulunmadığından, yayınların tamamı yabancılar tarafından yapılıyordu. Bu durum, Çin hükümetinin de dikkatini çekti. Dönemin başbakanı Zhou Enlai, o zamanki adıyla Beijing Radyosu'nun Türkçe Servisi'nde en kısa süre içinde yerli spiker ve yayıncı kadrosu oluşturulması için bizzat talimat verdi.

Böylelikle Türkçe bilen Çinli kadro oluşturma çalışmaları hızlandırıldı. O dönem henüz öğrenci olan Rukiye Hacı, ana dili Uygurca ile Türkçe arasındaki akrabalıktan dolayı Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'nin Hotan bölgesinden Beijing Radyosu'na getirildi ve Türkçe spikerlik eğitimi alan ilk Çinli oldu.

Türk alfabesini dahi bilmeyen Rukiye Hacı, Türkçe Servisi'ndeki yabancı çalışanlardan Türkçe'yi kelime kelime, cümle cümle öğrenmeye başladı. Bu yoğun çabaların ardından Rukiye Hacı, kısa bir süre içinde Beijing Radyosu'nun ilk yerli kadın Türkçe spikeri oldu. Türkçe Servisi'nin diğer çalışanları da büyük emekler harcayarak, kısa sürede dil becerilerini geliştirdi. Böylece, Çin'in sesi Çinliler tarafından Türkiye'ye ve Türkçe konuşan diğer halklara duyurulmaya başlandı.

Türkçe Servisi'nin hızla gelişmesi devlet katında da memnuniyetle karşılandı. Başbakan Zhou Enlai, Rukiye Hacı ve diğer radyo spikerleri için verdiği yemekle uluslararası yayıncılığa verdiği önemi göstermiş oldu.

Rukiye Hacı'dan sonra Türkçe eğitimini tamamlayarak Beijing Radyosu'na giren Çinlilerin sayısı giderek arttı. Meşakkatli dönemler aşıldı, Türkçe Servisi git gide büyüyen ekibiyle günümüze geldi.

CRI Türkçe Servisi, bugün Çinli ve Türk çalışanlardan oluşan 20'den fazla kişilik kadrosunun çabalarıyla kısa ve orta dalgadan günde 1 saat yayın, Türkiye'de Yön Radyo'yla 2010 yılında başlatılan işbirliği kapsamında da 2 saat FM yayını yapıyor. Yayınlar, haber bültenlerinin yanı sıra, kültür ve turizm gibi temalı programlar ile müzik programlarından oluşuyor.

CRI Türkçe Servisi, internet üzerinden yayınlarını ise 2007 yılında Ankara Radyosu'nun kurulmasıyla başlattı. Bu sayede, Türkçe Servisi'nin yayınları dünyanın her yerinden Türkçe bilen izleyiciler için erişilebilir hâle geldi.

CRI Türkçe Servisi'nin ilk internet sitesi turkish.cri.cn Aralık 2003'te hizmete girdi. Çinli basın kuruluşları tarafından oluşturulan ilk Türkçe internet sitesi niteliğindeki turkish.cri.cn Çin'de ve dünyada meydana gelen önemli olayları ve yorumları anında aktarmanın yanı sıra, kültür, kültürel iletişim, turizm, toplum ve Çince öğrenim köşeleriyle Çin ile Türkiye arasındaki kültürel iletişimde önemli bir köprü rolü oynuyor.

CRI Türkçe Servisi'nin öncülüğünde 2010 yılında Türkiye'de hizmete giren internet sitesi www.silktrek.com ve 2014'te hizmete giren china.com'un Türkçe versiyonu da Çin'i dünyaya tanıtan önemli birer pencere oldu.

Çin ile Türkiye halkları arasındaki dostluğu artırmayı, iki ülke arasındaki dostça işbirliğini güçlendirmeyi amaçlayan bu adresler, yazılı, işitsel ve görsel dâhil olmak üzere multimedya yayıncılık metotlarıyla Türk halkının Çin'i tanımasını kolaylaştırıyor, Çin'e seyahat veya ticaret amaçlarıyla gelecek Türklere kaliteli hizmetler sunuyor ve Çince öğrenmek isteyenler için bir öğrenim ve iletişim platformu oluşturuyor.

CRI Türkçe Servisi, ayrıca 2006 yılından bu yana Yeni İpek Yolu adlı bir de gazete yayımlıyor.

CRI Türkçe Servisi, Türkiye'deki habercilik faaliyetlerini güçlendirmek maksadıyla da 1991 yılının sonlarında Ankara Gaziosmanpaşa'daki temsilciliğini hizmete soktu.

Sevgili dinleyiciler, CRI Türkçe Servisi'nin 60. doğum günü dolayısıyla düzenlediğimiz bilgi yarışmasının ilk bölümünü sunduk.

Şimdi sizlere CRI Türkçe Servisi ile ilgili 3 soru yöneltiyoruz.

1- CRI Türkçe Servisi hangi tarihte kuruldu?

2- CRI Türkçe Servisi'nin ilk kadın spikerinin adı nedir?

3- CRI'nın Ankara Temsilciliği ne zaman açıldı?