Çin-Avustralya işbirliğinde yeni fırsatlar

Çin Başbakanı Li Keqiang, dün akşam Avustralya'nın başkenti Canberra'ya ulaşarak beş günlük resmi ziyaretine başladı. Kamuoyunda, Çin başbakanının Avustralya'yı 11 yıl aradan sonra ziyaret etmesinin büyük önem taşıdığı yorumu yapılıyor.

Çin-Avustralya ilişkisi, son günlerde Avustralya kamuoyunda gündemi oluşturuyor. Bazı Avustralyalı uzmanlar, Li Keqiang'ın bu ziyaretinin yeni dönemdeki ikili ilişkilere güç katacağı görüşünü savunuyor.

Ziyaretin öncesinde Avustralya'da çıkan "The Australian" gazetesinde Li Keqiang imzalı "Çin-Avustralya ilişkilerini ilerletme" başlıklı bir makaleye yer verildi. Makalede Li Keqiang, bu ziyaretle iki ülkenin mevcut tehditleri tarihi fırsatlara dönüştürerek, ikili ilişkilere hatta dünya kalkınmasına itici güç katmasını umduğunu ifade etti.

Bu görüş aynı zamanda Çin-Avustralya ilişkileri üzerine çalışmalar yapan Avustralyalı uzmanlar tarafından da destek görüyor.

Avustralya Ulusal Üniversitesi Asya Pasifik Fakültesi profesörlerinden Peter Drysdale tarafından kısa bir süre önce yazılan bir yorumda, Çin ve Avustralya'nın el ele vererek somut eylemlerle dünyaya "serbest ticareti koruma" ve "açık dünya ekonomisi oluşturma" konularında aktif sinyal göndermesi gerektiği vurgulandı.

Profesör Peter Drysdale, Çin Başbakanı Li Keqiang'ın Avustralya ziyareti fırsatının son derece önemli olduğunu belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:

"Mevcut uluslararası ve bölgesel durumda, Çin ve Avustralya birçok konuyu ele alabilir. Avrupa'da değişiklikler meydana geliyor. ABD'de de Trump'un başkan seçilmesinden sonra bazı değişiklikler yaşanıyor. Bunlar, Avustralya ve Çin'in uluslararası düzendeki çıkarlarını doğrudan etkileyecek. Dolayısıyla ziyaret kapsamında iki tarafın liderleri arasında yapılacak görüşmeler çok önemli."

2014 yılında Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping'in Avustralya ziyareti esnasında Çin-Avustralya ilişkileri stratejik ortaklık ilişkilerinden, kapsamlı stratejik ortaklık ilişkilerine taşındı ve ilişkiler yeni bir düzeye çıktı. Ancak ikili ilişkiler geride bıraktığımız son bir yılda Güney Çin Denizi meselesi ve Çinli sermayelerin Avustralya'da varlık alımında sıkça engellerle karşılaşması gibi sorunlardan bir hayli etkilendi.

Avustralya'nın önde gelen dış politika düşünce kuruluşlarından biri Lowy Uluslararası Politika Enstitüsü'nden Doğu Asya Uzmanı Peter Cai, Çin Başbakanı'nın bu ziyaretinin, ikili ilişkilerde büyük önem taşıdığını söyledi.

"Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping'in 2014 yılında ülkemizi ziyaret ederek ikili serbest ticaret anlaşmasına imza atmasından bu yana 3 sene geçti. İki ülke arasındaki üst düzey temasların çoktan yapılması gerekiyordu. ABD Başkanı Donald Trump, göreve başlar başlamaz Trans-Pasifik Ortaklık Anlaşması'nı ipal edeceklerini açıkladı. Bence, Li'nin ziyareti, stratejik bir fırsat yaratarak, Çin'in bölge ekonomisi için istikrarlı ve güvenilir bir lider olma imajı göstermesini sağlıyor."

Bu yıl, Çin ile Avustralya arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 45. yıldönümü kutlanıyor. İki taraf arasında her alanı kapsayan temas ve işbirliği yeni bir seviyeye ve genişliğe ulaştı. Li Keqiang'ın ziyaretinin, iki taraf arasında ekonomi, ticaret, siyaset ve kültür alanlarındaki işbirliğin derinleştirilmesine yeni fırsatlar sağlaması bekleniyor. Avustralya kamuoyunda, ziyaretin en dikkat çeken gündem maddelerinin ekonomi ve ticaret olduğu yorumları yapılıyor.

Avustralya Başbakanı Malcolm Turnbull, Çin Başbakanı Li Keqiang ile birlikte Çin-Avustralya serbest ticaret sözleşmesinin bundan sonraki işbirliği anlaşmasını açıklayacağını ifade etmişti. Avustralya'nın bunu dört gözle beklediğini söyleyen Peter Cai sözlerine şöyle devam etti:

"Avustralya'dan gelen taze gıdalar, kırmızı şarap ve et ürünleri Çin'de artık çok rağbet görüyor. Şimdi Avustralya daha fazla sektöre girmek istiyor. Örneğin, hizmet sektörü."

İkili ilişkilerin sürekli yakınlaşmasıyla birlikte, Avustralya Çin tarafından ileri sürülen "Bir Kuşak-Bir Yol" inisiyatifine de daha fazla önem vermeye başladı. Özellikle ülkenin kuzeyinde tarımla uğraşanlar, Çin'in "Bir Kuşak-Bir Yol" projesi ile Avustralya'nın "Kuzey Kalkınma" planlarının iyi bir şekilde kenetlenmesini bekliyorlar.

Profesör Peter Drysdale bu konuyla ilgili olarak, Avustralya hükümetinin "Bir Kuşak-Bir Yol" planına katılma konusunu bir an önce karara bağlaması gerektiğini belirtti.

"Bana göre, Bir Kuşak-Bir Yol konusunda Avustralya'nın adımı yavaş oldu. Aslında bu son derece önemli bir fırsat. İki taraf açık, bölgesel ve uluslararası çerçevede işbirliği ilişkileri oluşturabilir. Umarım, iki tarafın liderleri arasında "Bir Kuşak-Bir Yol" kapsamında ikili işbirliğinde mutabakata varılabilir."