ÇİN ULUSLARARASI RADYOSU
China Radio International
Çin Haberleri
Türkiye Haberleri
Dış Haberler

Çince Öğreniyoruz

Çin'de azınlık milliyetler

Türklerin gözüyle Çin

Spor

Bilim ve Sağlık
(GMT+08:00) 2007-07-18 16:36:42    
Kendi başına Türkçe ve Farsça öğrenen engelli Uygur genç

cri
    "Allah bize fakirlik ve dostluk verdi. Fakirlik umurumda değil. En yakın dostum sıkıntıya girdiğinde, ona yardım eli uzatmada geç kalmam..."

    Şirali Mahmut tarafından okunan Farsça bir şiir dinliyorsunuz. 1975'te Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'nin merkezi Urumçi'de bir Uygur ailesinin çocuğu olarak dünyaya gelen Şirali Mahmut, iki yaşında yakalandığı hastalık nedeniyle diğer çocuklar gibi normal yürüyemez hale geldi. Yaşıtlarıyla oynamasını engelleyen sakatlık, Şirali'nin kitap okumasına daha fazla zaman tanıdı. Şirali, kitap okuma alışkanlığından söz ederken şunları söyledi:

    "Küçük yaşlardan beri kitap okumayı severim. İlkokul birinci sınıfındayken teyzem, bana Binbir Gece Masalları'nı hediye etmişti. Kitapta anlatılan masallar, çok ilgimi çekmişti."

    Binbir Gece Masalları'nda kullanılan güzel dil ve anlatılan gizemli masallar, Şirali'de edebiyat sevgisi uyandırdı. Şirali, ilkokul beşinci sınıfa geçtiğinde Uygurca'yla şiir ve deneme yazmaya başladı, bazı eserleri gazetelerde bile yayımlandı.

    Daha sonra kendi başına standart Çince de öğrenen Şirali, basit çeviriler yapmaya başladı. Çeviri karşılığında ilk aldığı parayı annesine verirken, çok mutlu olduğunu söyleyen Şirali, sözlerini şöyle sürdürdü:

    "Ortaokuldayken, standart Çince'nin önemini anladım. O zamandan itibaren bir yandan Çince öğrenmek, bir yandan da aileme biraz maddi katkıda bulunmak için bazı Çince yazıları Uygurca'ya çevirmeye başladım. Ortaokuldan mezun olduktan sonra Çince'den Uygurca'ya çevirdiğim bir şiirin Urumçi Akşam Gazetesi'nin Uygurca baskısında yayımlanması karşılığında ilk kez çeviri parası aldım. Bu parayı büyük bir sevinçle anneme verdim. Annem de çok sevinmişti."

    Şirali, zamanla Uygurca ile Türkçe arasında büyük benzerlik bulunduğunu fark ederek, 1999'da Türkçe öğrenmeye karar verdi. Türkçe'yi iki yılda öğrenen Şirali, bunun ardından Farsça da öğrendi.

    Şirali Mahmut, şu anda Urumçi'deki bir muhtarlıkta standart Çince-Uygurca çeviri işleri yapıyor, zaman zaman da yabancılarla ilgili konularda tercümanlık yapıyor. Annesi Niyazhan, oğluyla büyük gurur duyduğunu belirterek şöyle konuştu:

    "Şirali, benim en büyük oğlumdur. Sakatlığına rağmen ailemizin bel kemiği oldu. Onunla çok gurur duyuyorum. Ailemiz de çok mutlu."

    Şirali, üniversiteye girip bilgi düzeyini daha da yükseltmenin en büyük hayali olduğunu belirterek şöyle dedi:

    "En büyük arzum, üniversiteye girerek, dil öğrenmektir. Eğer böyle bir imkanım olsa, eski Farsça'nın yanı sıra, İngilizce, Fransızca, Rusça ve Arapça da öğrenmek isterim."

    Sayın izleyiciler, bedensel engelli olmasına ve yalnızca ortaokulu bitirmesine rağmen, kendi başına Türkçe ve Farsça öğrenen Uygur genç Şirali Mahmut hakkında bilgi verdiğimiz Dünü ve Bugünüyle Xinjiang programının bugünkü sorumuz şöyle:

    "Şirali Mahmut, Xinjiang'ın hangi şehrinde yaşıyor?"

    Sorunun cevabını programımızda kolayca bulabilirsiniz. Cevabınızı mektup ya da elektronik postayla gönderin, ödülümüzü kazanın.