G-8 grubunun liderleri dün (7 Haziran) Almanya'nın Helligendamm kasabasında bir araya gelerek, iklim değişimi, enerji güvenliği, Afrika'ya yardım ve uluslararası ekonomik gelişmeler gibi konuları görüştü. Zirvede, fikir ayrılıklarının beklendiği birçok konuda sürpriz bir şekilde uzlaşma sağlandı.

    İlk olarak G-8 grubunda, iklim korumaya ilişkin somut adımlar atıldı. Liderler, bağlayıcı nitelik taşıyan sera gazı boşaltımını azaltma hedefleri saptayarak, 2050 yılına kadar sera gazı boşaltım miktarının 1990 yılına göre en az yüzde 50 oranında azaltılmasına karar verdi. Almanya Başbakanı Angela Merkel toplantıdan sonra G-8 liderlerinin, bu yılın sonunda Endonezya'nın Bali adasında düzenlenecek Birleşmiş Milletler (BM) Çevre Toplantısı'nda, BM çatısı altında küresel iklim değişimi sorununu ele almayı kabul ettiklerini açıkladı. Böylece G-8 grubu, ilk defa BM'nin iklim koruma alanındaki lider rolünü açıkça ifade etti. Zirveden önce Avrupa ve ABD sera gazlarını azaltma hedefleri konusunda ciddi fikir ayrılıkları yaşadığı için, birkaç saatlik bir toplantıda bu fikir ayrılıklarının giderileceğine dair bir beklenti yoktu. Bazı gözlemciler, fikir birliği sağlanmasını Almanya Başbakanı Merkel'e bağlayarak, Mekel'in "ısrarcı" tavır ve esnek diplomatik yöntemlerle ABD'yi ikna edebildiğini belirtti. Ancak bazı uluslararası örgütler, sekiz ülkenin vardığı anlaşmanın "net olmadığını", ABD'nin tutumunun kökten değişmediğini ifade etti. ABD'nin iklim değişimi konusunda daha güçlü önlemler alıp almayacağı, yıl sonundaki BM İklim Toplantısı'nda belli olacak.

    İkinci olarak, ABD ve Rusya son dönemde ABD'nin Orta Avrupa'da füze savunma sistemi konuşlandırması konusunda ciddi fikir ayrılıkları yaşarken, zirve toplantısında keskin bir değişiklik oldu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD Başkanı George W. Bush'la gerçekleştirdiği ikili görüşmede, Bush'u ve tüm dünyayı şaşırtan bir öneri ileri sürdü: ABD, İran'dan gelebilecek füze tehdidiyle başa çıkmak için, füze savunma sistemini İran'ın komşusu Azerbeycan'da konuşlandıracak. Böylece ABD'nin Orta Avrupa'da füze savunma sistemi konuşlandırmasına ihtiyaç olmayacak, Rusya'nın füzeleri de Avrupa'daki bazı yerleri hedef almayacak. Putin'in bu önerisi karşısında çaresiz kalan Bush, bu öneriyi "çok ilginç" bulduğunu, işbirliği yapmanın karışıklık çıkarmaktan çok daha iyi olduğunu belirtti. İki lider, sorunun Putin'in 1 Temmuz'da ABD'yi ziyaret ettiği sırada tekrar görüşülmesi konusunda anlaşmaya vardı. Böylece ABD'nin füze savunma sistemiyle ilgili bir kavga, geçici olarak önlenmiş oldu.

    Üçüncü olarak, G-8 grubu, dünya ekonomisinin gelişmesini olumlu değerlendirdi. Toplantıdan önce bazı uzmanlar, dünya ekonomisindeki dengesizlik, Avrupa ve ABD'nin ticaret açığı, yeni ekonomik toplulukların ticaret fazlası ve Asya paralarının değer kazanması gibi sorunların acil şekilde çözülmesi gerektiğini belirtti. Ancak G-8 grubunun liderleri, toplantıdan sonra yayınladıkları açıklamada, dünya ekonomisinin işleyişinin iyi olduğunu kaydetti. Çeşitli ekonomik bölgelerde daha dengeli bir büyüme görüldüğü ifade edilen açıklamada, ABD ekonomisinin sürdürülebilir gelişme sağladığı, Avrupa ve Japonya ekonomilerinde de büyüme potansiyeli yakalandığı belirtildi. Açıklamada, hızla gelişen Asya ülkelerinin esnek kur politikası uygulamada attığı ilk adımlar da olumlu değerlendirildi.

    G-8 grubu, gelişmekte olan ülkelerle diyalogun güçlendirilmesi konusunda fikir birliğine vardı. Sekiz ülkenin liderleri, küreselleşme sürecini yeni gelişen büyük ekonomik topluluklarla birlikte planlamaları gerektiğini savundu.

    Tabii zirve toplantısında bazı sorunlarda fikir birliğine varılamadı. Örneğin Kosova'nın nihai statüsü konusunda Rusya ve ABD arasındaki fikir ayrılığı sürdü; Darfur sorununda Bush, uluslararası toplumun etkili önlemler almamasından şikayet ederek, ABD'nin tek taraflı hareket edeceğini iddia etti. Bunlara rağmen kamuoyunda, zirvede beklenmeyen bazı ilerlemeler kaydedildiği, bunun G-8 grubunun küreselleşme sürecini hızlandırma ve gelişmekte olan ülkelerle birlikte gelişme yönündeki siyasi iradesini yansıttığı görüşü hakim.