Çin hükümeti kısa süre önce beş yıl sürecek eski kitap sayım projesini başlattı. Proje uyarınca ülkedeki eski kitapların sayısı, değeri ve korunma durumuyla ilgili bilgiler toplanacak, eski kitaplar listesi çıkarılacak, profesyonel onarım elemanları yetiştirilecek ve dijitalleştirme çalışmaları yürütülecek.

   Çin'in yazılı kayıt tarihi 4000 yıl önceye dayanıyor. Eski Çin'de kitaplar kağıdın yanı sıra bambu ve ipek gibi malzemelerin üzerine basılıyordu. Biz ise bugün eski kitap olarak genellikle kağıt kitaplardan bahsedeceğiz. Söz konusu sayım kapsamına giren Çince ve etnik grupların dillerinde 1912 yılından önce basılan kitaplar, genel olarak kütüphane ve müze gibi kuruluşlarda saklanıyor, bazıları ise kişilerin ellerinde bulunuyor. Uzmanlar, bu tür eski kitapların sayısının 30 milyondan fazla olduğu tahminini yaptılar. Geçmişte bu kitapların bazıları savaş nedeniyle farklı derecede zarar görürken, bazıları da böcek ve sararma gibi olumsuz koşullardan etkilendi. Bu kiapların korunma şartları da çok farklı. Eski kitapları koruma şartlarını iyileştirerek ve personel yetiştirerek, değerli eski kitapların korunmasının geliştirilmesi, acil bir görev haline geldi.

   Sayım çalışmaları için bir dizi kriter hazırlandı. Çin Kültür Bakanlığı'nın kütüphanelerden sorumlu yetkilisi Liu Xiaoqin, bu konuda şunları belirtti:

   "Yörelere göre saklama koşulları arasında büyük fark söz konusu. Daha önce bu konuda ortak bir kriter yoktu. Koşulu iyi olan yerde sabit sıcaklık ve nem oranı korunuyor, böcek ve tozlardan etkilenme de önleniyor; koşullu yeterli olmayan yerde ise kitaplar dağınık şekilde raflara koyuluyor."

   Liu Xiaoqin, değerlendirme yapıldıktan sonra dereceler tespit edilince merkezi hükümetin özel fon ayırarak birinci ve ikinci derecedeki ve yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan eski kitapları onartacağını ve diğer kitapların korunması çalışmalarını da güçlendireceğini söyledi.

   Eski kitap onarım uzmanı Du Wei, eski kitapları korumanın uzun bir tarihi kavram olduğunu, bugüne kalan çok sayıda kitabın yüzlerce, hatta bin yıllık geçmişi olduğuna işaret etti. Du Wei, zamanla olan doğal tahrip dışında eski kitapların korunmasının günden güne ciddileşen çevre kirliliği gibi yeni tehlikeyle karşı karşıya bulunduğunu hatırlatarak şunları belirtti:

   "Eski kitapların korunması yönündeki ciddi talep karşılanmalı, yani onarım ve koruma önlemleri mutlaka eski kitapların korunmasının yararına olmalı. Hava kirliliği ve çevre koruma gibi sorunlarla ilgili olarak yeni koruma önlemleri alınmalı. Bilimsel önlemleri kullanıp kullanmama, eski kitapların korunup korunmaması ile yakından ilgili."

   Çin'de kitap onarım personeli sayısı 100'ün üzerinde. Bu kişilerin çoğu sistemli eğitim görmedi. Onarım tekniği ustalar tarafından aktarılarak bugüne kadar sürdü. Bu personelin bilgilerinin ve onarım yaklaşımlarının yenilenmesine ihtiyaç var. Özellikle eski kuşak onarım ustaları emekli olduktan sonra, genç onarım personeli yetiştirmedeki yetersizlik daha belirgin hale geldi. Eski kitapların onarımı ve korunması da bundan ciddi şekilde etkilendi.

   Bunun için eski kitaplara yönelik sayım çalışması kapsamında yeni personelin yetiştirilmesine de önem verilecek. Çin Devlet Kütüphanesi ise bu çalışmanın üssü olacak. Kütüphanenin Kitap Onarım Grubu Başkanı Zhang Ping, eski kitapları derecelendirme ve personel yetiştirme gibi çalışmaları üstlendiklerini belirterek, şunları söyledi:

   "Üstlendiğimiz eğitim çalışmasının ilki, tahrip olan eski kitapları derecelendirmek, ikincisi, mevcut personelin onarım tekniklerini tespit etmektir."

   Çin Devlet Kütüphanesi'nden uzmanlar, eski kitapların onarımı için kıstaslar ortaya koydular. Örneğin eski kitap onarıldıktan sonra eski görünüşü korunmalı, yani onarım izleri görülmemeli. Uzmanlar, bu konuda tecrübe biriktirdiklerini ve eski kitaplara yönelik sayım çalışması vesilesiyle ülke genelindeki onarım personeliyle tecrübe teatisi yapmaları için bir platform sağlanmasını istediklerini belirttiler.

   Yetkili Liu Xiaoqin, sayım çalışmasıyla eski kitaplar için kategoriler oluşturularak, bundan sonra eski kitapların korunmasının daha düzenli şekilde yapılması ve sağlıklı koruma sistemi oluşturulması şeklindeki nihai hedefin gerçekleştirilmesini istediklerini söyledi.

   Liu Xiaoqin, eski kitap koleksiyonu yapan bir vatandaşın ilgili birimlere gidip kaydolma ve derecelendirmesini teşvik edeceklerini, piyasa denetimini güçlendirip yasa dışı şekilde yurt dışına gönderilen eski kitapları geri almak için uluslararası kuruluşlarla işbirliğini güçlendireceklerini ve yabancı koleksiyon kuruluşlarındaki eski Çin kitaplarını kayıt altına alacaklarını sözlerine ekledi.