Çin'deki azınlık milliyetlerin çoğu şarkı söylemeye ve dans etmeye yatkındır. Bu milliyetler üretim ve yaşamlarından yola çıkarak, çeşitli şarkı ve dans biçimleri yaratmışlardır.

    Dinlediğiniz bu parça, Tibet milliyetinin Xianzi dansı müziğidir. Bugünkü programda, Xianzi dansının memleketi olarak kabul edilen, Çin'in güneybatısındaki Sichuan eyaletinin Batang ilçesine giderek, bu özel danstan söz edeceğiz.

    Sichuan eyaletinin batısında bulunan Batang ilçesinde 10 binlerce Tibetli yaşıyor. Batang ilçesi küçük bir ilçe olmasına rağmen, dans ve şarkılarıyla ün salmıştır. Batang ilçesine girdiğinizde, yolların iki yanında yer alan dükkânlardan ve evlerden yükselen Xianzi dans müziğini duyabilirsiniz. Batanglıların hepsinin Xianzi dansı oynayabildiğini ve bazı ailelerin Xianzi dansını kuşaktan kuşağa aktararak, "Xianzi ailesi" haline geldiğini söyleyebiliriz.

    50 yaşındaki Tashi, dördüncü kuşak Xianzi dansı aktarıcısıdır. Tashi, Xianzi dansının birçok çeşidini oynayabilmesinden dolayı başdansçı olmanın yanı sıra, koyun derisinden yapılan iki yaylı "Erhu" adlı çalgıyı da hem yapabiliyor hem de çok iyi çalıyor. Tashi, ailesinden söz ederken gururlanarak şunları söyledi:

    "Benim büyük büyükbabam, Batang'da tanınmış bir Xianzi sanatçısıymış. Anneannem ise, küçük yaşlardan itibaren Xianzi dansı oynamayı çok severmiş. Annem de çok iyi bir Xianzi dansçısıdır. Ben sekiz yaşlarımdan itibaren, anneannem ve annemden Xianzi dansını öğrenmeye başladım."

    Batang Xianzi dansının tarihi, bin yılı geçer. Xianzi dansı "Erhu" adlı çalgının eşliğinde oynanır. Erhu çalgıcısı, bir yandan dansın ritmini, diğer yandan da şarkı sözlerini ve müziği belirler. Tibetliler, Erhu'dan çıkan bu ezgiler eşliğinde, çember oluşturarak ve elbiselerinin uzun ve geniş kollarını sallayarak dans eder.

    Xianzi dansı Tibetlilerin toplu halde yaşadığı Sichuan, Tibet ve Yunnan gibi bölgelerde çok yaygındır. Batang ilçesinin merkezinde bulunan Jinxianzi meydanında, her gün akşamüstü yediden yetmişe herkes bir araya gelerek şarkı söyler ve Xianzi dansı oynar. Yılda bir kez düzenlenen Yangle Bayramı, Batanglılar için Xianzi dansı gösterisi sunabilecekleri "altın günler"dir.

    Boş zamanlarda toplu halde Xianzi dansı oynama, Batanglıların başlıca eğlence etkinliklerinden biridir. Batanglılar farklı durumlarda farklı dans eder.

    Dinlediğiniz bu parça, tanınmış Batang Xiuanzi sanatçısı tarafından bestelenen "Xibuliemo" adlı Xianzi dansı müziğidir.

    Bundan beş yıl önce Batang ilçesine, Çin Kültür Bakanlığı tarafından "Çin Milli Sanatı Xianzi Memleketi" unvanı verildi. Bu yıl ise, Batang Xianzi dansı, Çin'in "Manevi Kültür Mirasları" listesine alındı. Xianzi dansı oynanırken söylenen 10 bine yakın şarkı sözü ve bestesi, Batang'ın bin yıl içindeki siyasi, ekonomik, tarımsal ve kültürel gelişmesini yansıtıyor. Tibetli müzisyen Zeduo, Batang Xianzi dansının, yerel halkın mutlu yaşamını yansıtan bir müzikli dans olmakla kalmayıp, Çin milli sanatının hazinesi olduğunu da vurguladı.