ÇİN ULUSLARARASI RADYOSU
China Radio International
Çin Haberleri
Türkiye Haberleri
Dış Haberler

Çince Öğreniyoruz

Çin'de azınlık milliyetler

Türklerin gözüyle Çin

Spor

Bilim ve Sağlık
(GMT+08:00) 2006-11-01 19:56:31    
Taklamakan Çölü'ne "yeşil kuşak"

cri
    "Ölü deniz" olarak adlandırılan Taklamakan Çölü'nü boydan boya geçen Çöl Karayolu Koruyucu Orman Şeridi projesi, 28 Ekim günü Çin Devlet Gelişme ve Reform Komitesi uzmanlarının denetiminden geçti. Taklamakan Çölü'nde toplam uzunluğu 436 kilometre olan "yeşil kuşak" böylece tümüyle oluşturuldu.

    Xinjiang'ın güneyinde, Tarım Havzası'nın göbeğinde yer alan Taklamakan Çölü, 337 bin 600 kilometrekarelik genişliği ile Çin'in en büyük çölü konumundadır. Yıllık ortalama yağmur miktarı 10.7 milimetre olan Taklamakan'daki yıllık buharlaşma miktarı ise 3806 milimetreyi buluyor. Taklamakan Çölü'nde kışın eksi 19.3 dereceye düşen hava sıcaklığı, yazın 43.2 dereceye kadar varıyor. Burası, yılın yaklaşık yarısında kum fırtınalarının yaşandığı bir bölge.

    Xinjiang'ın güneyi ve kuzeyi arasındaki ulaşımı kolaylaştırarak, gelişmişlik düzeyi düşük güney Xinjiang bölgesinin kalkınma adımlarını hızlandırmak için Çin hükümeti, 1990'lı yılların başlarında Tarım Havzası'nda karayolu inşaatına başladı. Harcanan yoğun çabalardan sonra toplam 562 kilometre uzunluğundaki Tarım Havzası Çöl Karayolu 5 Eylül 1995'te hizmete girdi. Ancak çöl karayolunun uzun süre güvenli işleyişine ve uzun vadeli etkili bir kum fırtınaları önleme sisteminin oluşturulmasına ihtiyaç vardı. Bunun üzerine Çin Bilimler Akademisi Xinjiang Ekoloji ve Coğrafya Enstitüsü ile Soğuk ve Kurak Bölgelerde Çevre Araştırmaları ve Mühendislik Enstitüsü'nden uzmanlar, Taklamakan Çölü'nün göbeğinde deneme ağaçlandırma çalışmalarını başlattı.

    Aradan geçen 10 yıl içinde Çinli bilim adamları, kuraklığa ve tuzlanmaya dayanıklı 173 bitki çeşidinden Taklamakan Çölü'nde yaşayabilen 88 çeşidi belirlediler. Çöldeki deneme bölgelerinde yeraltından çıkarılan tuz oranı yüksek sularla gerçekleştirilen denemelerin başarılı olması üzerine Tarım Havzası Çöl Karayolu Koruyucu Orman Şeridi Projesi, 16 Ağustos 2003'te Çin hükümetinin onayıyla başlatıldı. Proje kapsamında her yılın bahar aylarında çöl karayolunun iki yanında geniş kapsamlı ağaçlandırma çalışmaları yürütüldü, 100'den fazla su kuyusu açıldı, sulama amaçlı olarak toplam uzunlukları on binlerce kilometreyi bulan borular döşendi. Toplam 200 milyon yuanlık yatırımla üç yıl süren çalışmaların sonucunda çöl karayolunun iki yanında uzunluğu 463 kilometre, genişliği de 72 ile 78 metre arasında değişen yeşil bir koridor oluşturuldu. 20 milyon adete yakın çalılardan oluşan ve toplam genişliği 3128 hektarı bulan bu "yeşil kalkan", Tarım Havzası Çöl Karayolu'nun güvenli işleyişinin garantisi oldu. Üstelik bu yeşil koridorun bakımı için gerekli olan yılda 15 milyon yuanlık harcamanın önemli bir kısmı, şeridi oluşturan ekonomik değere sahip çalılarla karşılanacak.

    Projeyi denetleyen Çin Devlet Gelişme ve Reform Komitesi'nin uzmanları, birçok ilke imza atan projenin çöllerde geniş kapsamlı ağaçlandırma çalışmaları ve ıslah projeleri için başarılı bir örnek oluşturduğuna dikkat çekerek, projeyi "yaşam için yasak bir bölgede yaratılan bir mucize" olarak değerlendirdiler.