Rice 17 Ekim günü Japonya, KC, Çin ve Rusya'yı kapsayan ziyaretine başladı. Ziyaretinin amacının, adı geçen ülkelerle KDHC'nin nükleer denemesinden sonraki durum ve Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin KDHC'ye yaptırım uygulanmasıyla ilgili kararının nasıl hayata geçirileceği konusunda fikir alışverişinde bulunmak olduğu öğrenildi. Öngörülen plana göre bu ayın sonlarında KC'yi ziyaret edecek olan Japonya Dışişleri Bakanı Aso Taro, Rice'ın isteği üzerine dün Seul'a giderek üç taraflı görüşmeye katıldı. Kamuoyunda, ABD'nin bu eyleminin müttefikleriyle eşgüdümü güçlendirmek yoluyla iki müttefikinin desteğini kazanarak, KDHC'ye daha büyük baskı yapılmasına elverişli koşullar yaratmayı amaçladığı savunuluyor.

    Gözlemciler, Rice'ın Japonya ve KC'den destek sözü aldığını belirtti. Rice ve Japonya Dışişleri Bakanı Aso Taro önceki gün Tokyo'da yaptıkları görüşmede, BM Güvenlik Konseyi'nin ilgili yaptırım kararının uygulanması için işbirliği yapma konusunda fikir birliğine vardı. Rice'ın dün sabah Japonya Başbakanı Abe Shinzo'yla yaptığı görüşmede BM Güvenlik Konseyi'nin kararının hayata geçirilmesinin sağlanması için Japonya, ABD ve KC arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi gerektiği vurgulandı. KC Cumhurbaşkanı Roh Moo-hyun dün öğleden sonra Rice'la görüştü. İki taraf, KDHC'yi nükleer plandan vazgeçmeye zorlamak için KC ve ABD'nin eşgüdümlü tutum ve önlem almasının önemini vurguladı.

    KC, ABD ve Japonya dışişleri bakanlarının dün gerçekleştirdiği görüşmede, KDHC'nin nükleer denemesinin Kuzeydoğu Asya bölgesi hatta dünya barışı ve istikrarına tehdit oluşturduğu gibi, nükleer silahların yayılmasının önlenmesi uluslararası sistemine de meydan okuduğu ifade edildi. Görüşmede, üç ülkenin KDHC'nin nükleer silaha sahip olmasına izin vermeceği, Kore Yarımadası'ndaki nükleer sorunun diyalogla barışçı şekilde çözülmesi için aralarındaki işbirliğini yoğunlaştıracağı vurgulandı. Üç ülke, Kore Yarımadası'ndaki gergin durumun yumuşatılması için, KDHC'nin stratejik karar alarak bir an önce 6'lı Görüşmeler masasına dönmesini istedi.

    Kamuoyunda Rice'ın Japonya ve KC'ye yaptığı ziyaret ve iki ülkenin dışişleri bakanlarıyla gerçekleştirdiği görüşmenin dört mesaj verdiği görüşü hakim. İlk olarak KDHC'nin yeni nükleer deneme yapmaması, aksi takdirde daha ciddi sonuçlarla karşı karşıya bulunacağı uyarısında bulunulması; ikinci olarak, ABD'nin Japonya ve KC'ye verdiği güvenlik sözünü tekrarlaması ve iki ülkeye nükleer himaye sağlaması; üçüncü olarak, üç ülkenin önlem alarak KDHC'nin gemi veya uçak aracılığıyla üçüncü tarafa nükleer silah ve malzeme satmasını önlemeyi kabul etmesi; son olarak da KDHC nükleer krizinin diplomatik yolla çözülmesi ve KDHC'ye şartsız olarak 6'lı Görüşmeler'e dönmesi çağrısında bulunulması.

    Ancak gözlemciler, KDHC'ye karşı yaptırım uygulanması konusunda KC'nin, ABD ve Japonya'nın katı tutumundan farklı olarak, uygun boyutlu yaptırım yapma tutumunu savunduğunu belirtiyor. KC Cumhurbaşkanı Roh Moo-hyun dün Rice'la görüşürken, BM Güvenlik Konseyi'nin kararına göre KDHC'ye yaptırım uygulayarak KDHC'nin 6'lı Görüşmeler'e dönmesini sağlamanın ve geçen yılın Eylül ayında varılan 6'lı Görüşmeler ortak bildirgesinin hayata geçirilmesinin büyük önem taşıdığını kaydetti.

    Aslında Kore Yarımadası'nın nükleer silahlardan arındırılması, nükleer silahların yayılmasının önlenmesi, KDHC nükleer sorununun diyalog ve görüşme yoluyla çözülmesi, yarımadada ve Kuzeydoğu Asya'da barış ve istikrarın korunması uluslararası toplumun ortak arzusudur. Üstelik şimdiye kadar KDHC dahil 6'lı Görüşmeler'in ilgili tarafları, 6'lı Görüşmeler'in Kore Yarımadası'ndaki nükleer sorunu çözecek etkili yol olduğu görüşündeler ve koşullar olgunlaşınca hemen 6'lı Görüşmeler'e dönmeye hazırlar. Ancak KDHC ile ABD'nin karşılıklı güven beslememesi ve zıt tutum almasından dolayı, 6'lı Görüşmeler çıkmaza gireli neredeyse bir yıl oldu. KDHC, 6'lı Görüşmeler'e dönmek için ABD'nin ekonomik yaptırımı kaldırmasını şart koşuyor ve ABD'yle dolaysız diyalog yapmayı teklif ediyor. Öte yandan ABD ise, 6'lı Görüşmeler çerçevesinde KDHC'yle görüşme konusunda ısrar etti ve bunun yanı sıra KDHC'ye yönelik ekonomik ambargoyu güçlendirdi. Şu aşamada ilgili taraflar temkinli ve soğukkanlı davranmalı, özellikle ABD ve KDHC karşılıklı olarak güven beslemeli. Ancak böyle bir ortamda durumun kötüleşme eğilimi önlenebilir ve 6'lı Görüşmeler yeniden başlatılabilir.