Lübnan'ın yeniden yapılanmasına yardım konulu uluslararası konferans, dün (31 Ağustos) İsveç'in başkenti Stockholm'de düzenlendi. Lübnan'ın yeniden yapılanması için tahmin edilenden daha fazla yardımın toplandığı konferansta, İsrail'in Lübnan'a yönelik ablukayı kaldırması da istendi.

    Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği ile 60'tan fazla ülke ve uluslararası yardım kuruluşunun temsilcilerinin katıldığı konferanstan sonra bir açıklama yapan İsveç Dışişleri Bakanı Jan Eliasson, öngörülen 500 milyon dolar yerine 940 milyon dolar yardım toplandığını açıkladı. Daha önce bazı ülkeler tarafından taahhüt edilen yardımlarla birlikte, Lübnan'ın yeniden yapılanmasında kullanılabilecek uluslararası yardım 1 milyar 200 milyon dolara yükselirken, ABD, Avrupa Birliği ve Körfez ülkeleri, en çok yardım taahhüdünde bulunan taraflar oldu.

    Lübnan Hizbullah Partisi güçleri ile İsrail arasında 12 Temmuz'da patlak verip 34 gün süren çatışmalar, Lübnan'da büyük kayba yol açtı. 1100'den fazla Lübnanlı sivilin ölümüne, 4000'den fazla kişinin yaralanmasına, yaklaşık 1 milyon kişinin yurtlarını terk etmek zorunda kalmasına yol açan çatışmalarda, 137 yol ve 107 köprü tahrip edildi. Lübnan hükümeti tarafından çatışmaların bitiminde açıklanan istatistikler, ülkenin çatışmalar dolayısıyla uğradığı doğrudan maddi kaybın 3 milyar 600 milyon olduğunu, dolaylı kaybın ise birkaç milyar doları geçtiğini gösterdi. Ülkedeki altyapı tesislerinin yeniden yapılandırılmasının 3-5 yıl alacağı tahmin ediliyor.

    Lübnan ve İsrail arasında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin kararı uyarınca ateşkes sağlanmasının hemen ardından İsveç, Lübnan'ın yeniden yapılanmasına yardım konusunu ele almak üzere Birleşmiş Milletler'in katkılarıyla uluslararası bir konferansa ev sahipliği yapacağını açıklamıştı. Stockholm'de düzenlenen konferansta toplanan yardımların, savaş nedeniyle evsiz kalanlara yardım, altyapı tesislerinin yeniden yapılandırılması, patlamamış olan bombaların temizlenmesi, petrol sızıntısından kaynaklanan kirliliğin giderilmesi ve diğer acil çözüm bekleyen sorunların çözümünde kullanılacağı öğrenildi. Konferansta, Lübnan'daki uzun vadeli yeniden yapılanma çalışmaları konusunda, tarihi daha sonra belirlenmek üzere yeni bir konferansın yapılması da kararlaştırıldı.

    Lübnan Başbakanı Fuad Siniora, Stockholm Konferansı'nda yaptığı konuşmada, İsrail'i sert bir dille kınayarak, İsrail ordusunun Lübnan'a yönelik bombardımanlarının ülkede iç savaşın sona ermesinden bu yana geçen 15 yılda harcanan çabaları tümüyle yok ettiğini belirtti. Uluslararası topluma ülkesinin yeniden yapılanmasına verdiği büyük desteklerden ötürü teşekkür eden Siniora, yardımları şeffaf bir biçimde kullanarak, tümüyle yeniden yapılanma çalışmalarında kullanılmasını güvence altına alacakları taahhüdünde bulundu. Konferansa Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan'ı temsilen katılan Genel Sekreterlik İcra Ofisi Başkanı Mark Malloch Brown da konferansta elde edilen sonuçlardan duydukları memnuniyeti ifade etti.

    Birleşmiş Milletler ve ev sahibi ülke İsveç dahil çeşitli tarafların temsilcileri, İsrail'in Lübnan'a yönelik hava, kara ve deniz ablukalarını kaldırarak Lübnan'ın yeniden yapılanmasına kolaylık sağlamasını da istediler. İsrail, çatışmaların patlak vermesinin hemen ardından Lübnan Hizbullah Partisi güçlerine yönelik dış yardımları kesmek için, Lübnan'a karşı kapsamlı abluka uygulamaya başlamıştı. İsrail'in ablukayı ateşkesten sonra da sürdürmesi, Lübnan'ın yeniden yapılanmasının önünde duran büyük bir engel. Dolayısıyla Stockholm Konferansı'nın bitiminde yayımlanan açıklamada, ablukaya son verilmesinin Lübnan'daki kısa vadeli yeniden yapılanma çalışmalarının başlatılması için atılacak önemli bir adım olduğu savunuldu.

    Gözlemciler, Stockholm Konferansı'nda elde edilen sonuçların uluslararası toplumun Lübnan'ın yeniden yapılanmasına yardım konusunda etkin bir tavır izlediğini gösterdiğini, ancak yardımların önemli bir kısmı uzun vadeli yardım taahhüdü şeklinde olduğu için, bunların yerine getirilip getirilmeyeceğini zamanın göstereceğini savunuyor. Yardım taahhütlerinin tümüyle yerine getirilmesi durumunda bile, Lübnan'ın ihtiyacını karşılamaktan çok uzak olacağına dikkat çeken gözlemciler, Lübnan-İsrail arasındaki ateşkesin son derece kırılgan olduğunu, dolayısıyla yeniden yapılanma konusundaki büyük belirsizliklerin sürdüğünü vurguluyor.