Çin'in en uzun nehri Yantze üzerindeki Üç Boğaz, eskiden beri şairleri ve turistleri çeken bir yer olarak kabul ediliyor. Bugün Üç Boğaz bölgesine giderseniz, yörenin güzel manzaraları ve dünyanın en büyük sulama projesi Üç Boğaz Barajı'nı görmenin yanı sıra Anka Kuşu Dağı'ndaki eski konutlar topluluğunu gezebilirsiniz.

    Anka Kuşu Dağı, Üç Boğaz Barajı'nın bir kilometre yukarısında yer alıyor. Tarihi eserleri korumak için Üç Boğaz Baraji'nın inşasından önce su altında kalacak 20'den fazla eski mimari yapıt Anka Kuşu Dağı'na taşındı. Bu yapıtlar, yörenin eski tipik mimarisini yansıttığı için büyük değer taşıyor. Örneğin, Jiangdu Tapınağı, Çin'de bulunan tek Yantze Nehri Tanrısı ve en iyi korunan nehir tanrısının anıldığı tapınaktı. Bu tapınağın 1000 yılı aşkın tarihi var. Üç Boğaz Barajı'nın bulunduğu Hubei Eyaleti Tarihi Eserler Müdürlüğü Tarihi Eserler Şubesi Başkanı Zhu Jianhua konuyla ilgili olarak şunları belirtti:

    "Yer yüzeyindeki tarihi eserleri taşımanın en önemli bölümü, eski yapıları Anka Kuşu Dağı'na yerleştirmekti. Bu eski eserler orijinal ortamlarından ayrılmak zorunda kaldı. Biz de ikinci alternatif olarak onları başka bir yere taşıdık. Yeni ortamı farklı olmasına rağmen eski yapıtları aynen taşıdık."

    Edinilen bilgiye göre, Anka Kuşu Dağı'na yerleştirilen eski yapıların sayısı ve boyutu Üç Boğaz Barajı bölgesinde yeni bir rekor oldu. Şu anda Anka Kuşu Dağında yeniden yapılanan eski yapıtlar devlet düzeyinde koruma altına alınmış durumda.

    Bilindiği gibi Yantze Nehri üzerinde kurulan Üç Boğaz Barajı dünyanın en büyük sulama projesidir. Projenin inşasıyla eş zamanlı olarak tarihi eserleri koruma projesi de uygulandı, bu da dünyanın en büyük tarihi eserleri koruma projesi oldu. Tarihi eserleri koruma çalışmalarının üçte biri ise Hubei eyaletinde yürütüldü.

    Çin'in eski uygarlıklarının önemli beşiklerinden biri olan Üç Boğaz bölgesinde 1000 yıldan fazla geçmişi olan tarihi kentler bulunuyor. Bu kentlerde çeşitli mimari özellikler taşıyan konut, tapınak, köprü ve anıtlardan yeraltı kalıntısı, mezar ve taş eşyalara kadar çok sayıda tarihi eser var. Bu tarihi eserler Eski ve Yeni Taş Çağı'ndan modern çağa kadar her dönemi kapsadığı için "Çin'in Genel Tarihi" olarak adlandırılıyor.

    1994 yılında Üç Boğaz projesinin başlatılmasından iki yıl önce baraj bölgesinde tarihi eserleri sayım çalışması yapıldı. Ondan sonra devlet bu tarihi eserlerin korunması için özel plan hazırladı. Bu plan uyarınca ülke genelindeki 100'den fazla arkeolojik birim Üç Boğaz Barajı bölgesindeki tarihi eserleri kurtarma ve koruma çalışmalarına katıldı. Hubei Tarihi Eserler Müdürü Shen Hainin, bu çalışmalarla baraj bölgesindeki tarihi eserlerin iyi bir şekilde korunduğunu belirterek, şunları söyledi:

    "Üç Boğaz Barajı bölgesinde koruma çalışmaları, önceden yapılan araştırmalar, devletin sağladığı yeterli yatırım ve tanınan yeterli zamandan dolayı iyi şekilde tamamlandı. Üç Boğaz Barajı'nın su biriktiği 1995-2004 yıllarında bölgede koruma çalışmaları yoğun şekilde sürdürüldü."

    Shen, yer yüzeyindeki korumanın yanı sıra baraj bölgesinde çok sayıda yeraltı eseri ortaya çıkarıldığını sözlerine ekledi. Örneğin, Liulinxi kalıntısında çıkarılan oymalı çizgiler, orijinal karakterleri araştıran uzmanların dikkatini çekti; Çok ince şekilde oyulan küçük bir insan heykeli, Çin'de şu ana kadar keşfedilen Yeni Taş Çağı'na ait heykellerinden biri olarak eski dönemin zanaatkarlık, insanların dini inancı ve zevklerinin araştırılması için değerli malzeme sağlandı; 500 yıl yaşanan bir kentin kalıntısı, bilim adamlarının 6. yüzyıl ile 11. yüzyıl arasındaki dönemin sosyal yaşamının incelenmesi için doğrudan kanıtlar sundu. Bu kalıntı, 2002 yılının en büyük 10 arkeolojik keşfi arasına alındı.

    Üç Boğaz Barajı bölgesinde çıkarılan tarihi eserler Çin hükümeti ve bilim çevresinin büyük ilgisini çekti. Bu eserleri korumak ve araştırmak için Yantze Nehri'nin yukarı kesimindeki Chongqing kentinde Çin Üç Boğaz Baraji Müzesi kurulurken, Anka Kuşu Dağı'nda da Üç Boğaz Barajı Tarihi Eserleri Koruma Merkezi oluşturuldu. Bunun yanı sıra eyaletin ilgili birimleri üç boyutlu maske tekniğiyle tarihi eserlerin çıkarılma, taşınma ve baraj bölgesinin tarihi ve kültürel değişimlerini yansıttılar. Bu çalışmadan sorumlu Prof. Tan Guoxin şunları belirtti:

    "Tarihi eserleri üç boyutlu sanal ortamda sergiliyoruz. Bunu yaparken Üç Boğaz Baraji'nı arka plan olarak kullanıyoruz. Eserlerin nerede ve nasıl çıkarıldığını, bu tarihi eserlerin kültürel etkisinin nereden geldiğini görebilirsiniz."

    Shen, Üç Boğaz Barajı bölgesindeki tarihi eserleri korumada bazı eksiklikler de bulunduğunu, örneğin teknolojik yetersizlik ve eserlere yönelik farklı değerlendirmelerden dolayı bazı değerli eselerin ebediyen su altında kalacağını dile getirdi.