ÇİN ULUSLARARASI RADYOSU
China Radio International
Çin Haberleri
Türkiye Haberleri
Dış Haberler

Çince Öğreniyoruz

Çin'de azınlık milliyetler

Türklerin gözüyle Çin

Spor

Bilim ve Sağlık
(GMT+08:00) 2006-05-08 12:00:20    
Eski Kun Operası'nın yeni cazibesi

cri

    Şeftali Çiçeği Desenli Yelpaze adlı Kun Operası kısa süre önce bu operayı sevenlerle buluştu. Operanın zarif ve etkileyici sözleri, süslü kostümü ve modern dekoru izleyicileri büyüledi.

    Şeftali Çiçeği Desenli Yelpaze adlı Kun Operası Qing Hanedanı döneminin başında tanınmış yazar Kong Shangren tarafından yazıldı. 17. yüzyılın ortalarında Ming Hanedanı döneminde Hou Fangyu adlı bilgin ile Li Xiangjun adlı fahişe arasındaki aşkı anlatan opera, Ming sonrası geçici yönetimin kuruluşundan çöküşüne kadar geçen kısa tarihi de yansıtıyor. Operanın sonunda Hou ve Li zorlukları aşarak, tekrar buluşurlar, ancak vatanın çöküşünden dolayı ikisi de kendini dine adar. 1699 yılında yazılan Şeftali Çiçeği Desenli Yelpaze, Kun Operası'nın başeserlerinden biridir. Operadaki devletin çöküşünden duyulan acı ve devletin her zaman her şeyin üstünde olduğu düşüncesi öteden beri Çinli aydınlar tarafından övülüyor.

    600 yıllık geçmişe sahip Kun Operası Çin'in geleneksel eski operalarından biridir. Kun Operası Çin'in klasik edebiyat, dans, şarkı, tiyatro, güzel sanatlar ve akrobasinin özünü yansıttığı için "tiyatro oyunlarının atası" olarak tanımlanıyor. Kun Operası, 2001 yılında Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü tarafından "İnsanlığın Sözlü ve Maddi Olmayan Mirasları Listesi'ne alınmıştı. Ancak yumuşak sözlerine rağmen, yavaş melodisinden dolayı hızlı bir tempoyla yaşanan dünyamızda Kun Operası'nın tutkunlarının sayısı fazla değil ve kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya bulunuyor. Şu anda Çin'de sadece altı Kun Operası topluluğu var ve bu topluluğun sergilediği opera sayısı da çok az.

    Şeftali Çiçeği Desenli Yelpaze'nin başarılı gösterisinden bahseden senarist Fang Tong, senaryonun yazarı Kong Shangren'in eserinden uyarlanarak hikayeyi net şekilde yansıttığını ve Kun Operası'nın doruğunun yaşandığı dönemdeki görkemini gösterdiğini belirterek şunları söyledi:

    "Bugün tekrar Şeftali Çiçeği Desenli Yelpaze'yi sahnelerken, 1699 yılındaki tarzı korumak zor bir iş. Çünkü eskiden genellikle 4 veya 5 akşamda ancak bitirilebilen 45 bölümlük operayı şimdi bir geceye sığdırmalıyız. Bu nedenle çok sayıda zarif ve etkileyici sözcük ve gösterileri kaldırmak zorunda kalıyoruz. Ancak bunu yaparken yazar Kong Shangren'ın ortaya koyduğu öz korundu. Acıyla biten bu hikayeyle yükseliş ve çöküş ayrımını anlatmak, barış ortamında yaşayan insanlar ve bu toplum için belli ölçüde önem taşıyor."

    Kısa süre önce gösterilen Şeftali Çiçeği Desenli Yelpaze adlı Kun Operası'nda Kun operasının tadını korunurken modern insanlara uygun içerik de katıldı. "Seyyar Müze"yi andıran sahnede yüzlerce el yapımı kıyafetler göz kamaştırdı, sahnenin ortasındaki seyyar bir platform ışıkların etkisiyle sanki su üzerinde gezen bir şarkı köşküydü.

    Bu güzel sahne izleyicileri çok etkiledi. Avusturya'dan gelen Ursula Wolte daha önce Çin'deki Kuzey Kun Tiyatrosu'nda bir süre çalışmıştı. Wolte, gösteriyi izledikten sonra şu değerlendirmeyi yaptı:

   "Gösteri çok başarılıydı. Çin'in bu geleneksel tiyatrosunda, özellikle sahne tasarımında cesaretli reform yapıldı. Oyuncular sahnede serbestçe sahne değiştiriyor, gösteri yapmadığı zamanlarda da sahnenin yanında oturup izleyicilere rahatlık hissi veriyor. Bu, Çin'in tiyatro tarihinde çok nadir görülen bir şey, sadece batı tiyatrolarında görmüştüm. Bunun geleneksel tiyatrolara uyarlandığı en başarılı bir gösteri oldu."

    Şeftali Çiçeği Desenli Yelpaze adlı operanın başrollerinin hepsini 20 yaşından küçük gençler oynadı. Operanın başrolünü oynayan Shan Wen, canlandırıdğı Li Xiangjun karakteriyle aynı yaşta, yani 16 yaşında. Bu gençler bu eski operaya canlılık kattılar.

 "Bir genç olarak bu operada, hem de başrol oynamak, gurur vericidir. Yaşlarımızdan dolayı belki operadaki karakterleri yansıtmadık, ancak hocalarımız bize hareketleri bizzat göstererek öğrettiler. Şeftali Çiçeği Desenli Yelpaze'nin sahne tasarımı ve ışıkları çok güzel."

    Kun Operası hocaların bizzat hareketleri göstererek öğrettikleri bir sanattır. Şeftali Çiçeği Desenli Yelpaze adlı operanın gösterisinde tarihe ve hocaların öğretimine saygı gösterildi. Operanın bitiminde yönetmen Tian Qinxin'in yönettiği "hocalara teşekkür töreni" sunuldu. Nefis müziğin eşliğinde genç oyuncular sahneye çıktı, sonra da hocalarını perde arkasından sahneye davet ettiler. Genç oyuncular ve hocaları sonunda izleyicileri selamladılar.

    Tian Qinxin, maddi medeniyetin günden güne geliştiği günümüzde bu uzun geçmişe dayanan Çin geleneğini sahnelemenin sanatçılarla birlikte izleyicilere de tekrar bu geleneği yaşatmayı amaçladığını söyledi.