Yasin Avaz, 1940 yılında Xinjiang'ın Kaşgar Bölgesi'ne bağlı Yangisar İlçesi'nde doğdu. 12 yaşında babasını kaybeden Yasin Avaz, ağabeyi ve ablasının yardımları sayesinde okulu tamamlayabildi. Ortaokuldayken edebiyata yoğun ilgi göstermeye başlayan Yasin Avaz, ailesinin maddi sıkıntısı yüzünden edebiyat eserleri alamıyordu. Evde kalan tek türkü kitabını ezberleyen Yasin Avaz, bu türkülerin etkisiyle şiir yazmaya başladı ve şiirleri yöredeki gazetelerde yayınlandı.

    Lise öğrenimini üstün başarıyla tamamlayan Yasin Avaz, yerel yönetim tarafından Beijing'deki tanınmış bir üniversiteye gönderilerek, Çin edebiyatını öğrendi. Üniversite yıllarında klasik ve modern Çin edebiyat eserlerini yakından tanıma imkanına sahip olan Yasin Avaz, özellikle Tang şiirlerini çok sevdi. Yasin Avaz, bu konuda şunları söyledi:

    "Tang şiirlerini okuyunca gizemli bir dünyaya girmiş gibi oluyordum. Bu şiirlerde tasvir edilen o güzel manzaraların, insanların ve hikayelerin hepsi, birer eşsiz tablo gibi gözümün önünde canlanıyordu. Ancak bazı şiirleri anlayamamıştım, bulabildiğim Uygurca çeviriler de ya yanlıştı, ya da şiirlerin anlamını tam olarak yansıtamıyordu. Bu nedenle şiirleri çevirmeye başladım."

    Yasin Avaz, 27 yaşında Beijing'deki Etnik Yayınevi'ne girdi. Boş zamanlarını kitap okuyarak, referansları araştırarak ve Tang şiirlerini inceleyerek geçiriyordu.

    Yasin Avaz'ın 300 Tang Şiiri'nden çevirdiği ilk şiir, ünlü şair Meng Haoran'ın Bahar Sabahı şiiriydi. Bu çevirinin tanınmış Uygur çevirmen Kerim Hoca tarafından takdirle karşılanması, Yasin Avaz için büyük bir teşvik oldu. Zamanla çevirdiği Tang şiirleri, Xinjiang'daki ortaokul, lise ve üniversitelerin Uygurca ders kitaplarına girdi. Çevirileri asıllarına daha uygun hale getirmek için Yasin Avaz, birçok referans kitabına ihtiyaç duyuyordu. Ancak o yıllarda Yasin Avaz'ın maaşı düşüktü, hemen hemen bütün parasını kitap için harcıyordu.

    1994 yılında Yasin Avaz, memleketi Xinjiang'a döndü ve burada Tang şiirlerini kendisi kadar seven Uygur kız Palivangül ile evlendi. Eşi, Yasin Avaz'ın çeviri çalışmalarının en büyük destekçisi oldu. Bu sayede Yasin Avaz, 10 yılı aşkın süre harcadığı çabalardan sonra 300 Tang Şiiri kitabının Uygurca çevirisini tamamladı. Bu duruma son derece sevinen Yasin Avaz, heyecanını gizleyemeyerek şunları söyledi:

    "Bu kitabın yayınlanması, beni çok sevindirdi. Kitap, oğlum gibidir. Bundan sonra Xinjiang'daki çeviri çalışmalarına daha büyük katkı yapacağım."

    Yasin Avaz'ın 300 Tang Şiiri çevirisinde Li Bai, Du Fu ve Bai Juyi dahil Tang Hanedanı döneminde yaşamış 62 şairin 310 eseri yer alıyor. Bu çevirinin yayınlanması, Çin'de geniş yankı yaptı. Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi Çevirmenler Derneği Başkanı ve Etnik Dil ve Yazı Çalışmaları Komitesi Başkanı Mehmet Eli, Yasin Avaz'ın çevirisi hakkındaki düşüncelerini şöyle dile getirdi:

    "Yasin Avaz'ın Tang şiirleri çevirilerinin dili, şekli, ahengi ve içerdiği duygular, son derece güzel. Tang şiirlerinin bütün güzelliğini yeniden canlandıran bu çevirileri okuduğunda, Li Bai'nin romantizmini, Du Fu'nun sakinliğini gerçek anlamda kavrayabiliriz. Bir Uygur olarak bu çevirileri okuyunca şiirlerin güzelliğini Çince asıllarından daha kolay anlayabiliriz."

    Toplumun kabulü ve eşinin desteği, Yasin Avaz için büyük moral güç oldu. Yasin Avaz, bundan sonra Çin'in batı kesiminin ekonomisini, kültürünü ve tarihini anlatan 100 Tang şiiri daha çevirerek, Uygurlarla Hanlar arasındaki kültürel değişime ve Uygurların Çin tarihindeki en seçkin şiirleri daha yakından tanımalarına katkı yapmayı arzuladığını kaydetti.

    Sevgili izleyiciler, Çin'in değerli kültürel miraslarından 300 Tang Şiiri'ni Uygurca'ya çeviren Uygur çevirmen Yasin Avaz hakkında kısaca bilgi verdiğimiz Dünü ve Bugünüyle Xinjiang programımızın bugünkü sorumuzu tekrarlayayım:

    "Yasin Avaz, hangi etnik gruba mensuptur?"

    Sorunun cevabını programımızda kolayca bulabilirsiniz. Cevabınızı mektup ya da elektronik postayla gönderin, ödülümüzü kazanın.