78. Oscar Ödülleri, Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) Los Angeles kentinde 5 Mart günü düzenlenen törenle sahiplerini buldu. En iyi film ödülü "Crash" filminin olurken, Çinli yönetmen Ang Lee "Brokeback Mountain" filmiyle en iyi yönetmen ödülünü aldı. Bu haber Çinlileri sevince boğdu. Çünkü Oscar ödülünü kazanmak, Çinli sinemacıların bir rüyasıydı. Bugün Çinli sinemacıların Oscar'a yönelik duygularından bahsedeceğiz.

    Sevgili dinleyiciler, dinlediğiniz bu müzik Çinli yönetmen Ang Lee'nin yönettiği "Brokeback Mountain" filminin müziği. Film birbirine bağlanan iki kovboyu anlatıyor. İkisi toplumsal baskılar altında ayrı ayrı evlenir. Ancak ikisi arasındaki aşk 20 yıl sürer. Bazı basın organları, filmi "eşcinsel destanı" olarak nitelendirdi. Ang Lee, bu görüşlere yanıt verirken, filminin konusu olan aşkın genel anlamda erkek ile kadın arasında sınırlı olmakla kalmaması gerektiğini belirtti.

    Çin'in Taiwan eyaletinde doğan Ang Lee geleneksel Çin kültürü ile büyüdü, gençken Amerika Birleşik Devletleri'ne gidip opera ve film sanatı öğrendi. Orada doğu ve batı kültürleri birleştirme tekniğini araştırdı. Ondan sonra Ang Lee, film çekerken, Batı'nın opera yöntemini Doğulu gözüyle kullandı. 2001 yılında Ang Lee'nin yönettiği "Kaplan ve Ejderha" adlı film, Akademi Ödülleri'nden En İyi Yabancı Film, En İyi Orijinal Müzik, En İyi Görüntü Yönetmeni ve En İyi Sanat Yönetmeni ödüllerini kazandı.

   Bir yabancı yönetmen Hollywood'da başarabilmek için, ait olduğu toplumun milli unsurları iyi şekilde değerlendirebilmeli. "Kaplan ve Ejderha" filminde Çin kültürünün cazibesi filmin konusuydu ve mükemmel şekilde yansıtıldı. Bazı sinema yorumcuları, Ang Lee'nin filminin Doğu ve Batı kültürler arasında bir köprü kurduğunu, çok sayıda yabancı izleyicinin Çin sinemasının "Kaplan ve Ejderha"dan başladığını düşündüklerini belirttiler.

    Çin yapımı bir film ilk defa 1955'te Oscar Ödülü kazandı. Çinli James Wong Howe'nin görüntü yönetmenliğini yaptığı "The Rose Tattoo" adlı film, 28. Oscar'da En İyi Görüntü Yönetmeni ödülünü kazandı. Ancak bunu izleyen 30 yılda Oscar heykelcilikleri Çinlilerden uzaklaştı. 1988 yılında "Son İmparator" adlı Çin filmi Akademi Ödülleri'nde En İyi Yönetmen ve En İyi Görüntü Yönetmeni de dahil 9 ödüle layık görüldü. Bu başarı, Çin sinemacılarının Oscar sevdasını yeniden alevlendirdi. Zhang Yimou ve Chen Kaige'nin de aralarında bulunduğu Çinli yönetmenler ondan sonraki 10 yılda büyük çaba harcadılar.

    1990'da çektiği bir filmi En İyi Yabancı Film ödülüne aday gösterilmesinden sonra, Zhang Yimou birkaç defa Oscar jürilerine filmlerini gönderdi, ancak maalesef beklenen sonucu alamadı. Chen Kaige'nın durumu da aynıydı.

    1980'li yılların başında Çin sineması canlanmaya başladı. Çinli yönetmenler de arayış niteliğindeki filmler çektiler ve yabancı film festivallerinde ödüller kazandılar. Zhang Yimou, 1991 ve 1992'de Venedik'te, 1994'da Cannes'da ödül alırken, yeni kuşağın diğer yönetmenleri de çok sayıda ödüller kazandılar. Fransa'da yayınlanan "Sinema Defteri"nin başeditörü Jean Michel Frodon, Çin sinemasının son 20 yılda dünya sinemasındaki etkisini değerlendirirken, şunları söyledi:

    "1980'li yılların başında Avrupa'da gösterilen Çin filmleri, Çin sinemasının dünyaya sunduğu bir armağan olarak kabul ediliyor. Dünya izleyicileri, Çin filmlerinden yeni yaşam tarzı, açı, müzik ve görüntüler gördü. Çin'den gelen bu yeni unsurlar Çin'in dünya sinemasına ve hatta dünya barışına olan katkısıdır."

    Çin filmleri Avrupa ve Asya'da düzenlenen uluslararası film festivallerinde çok sayıda ödül almalarına rağmen, Oscar ödüllerinden hep uzak kaldılar. 78. Oscar töreninden önce Çin İletişim Üniversitesi'nden Prof. Hu Ke bunun nedenini şöyle açıkladı:

    "Sinema düşüncesi çok önemli. Avrupalılar sanatta yaratıcılığı ve kültürde çeşitliliği teşvik ediyor. Bu özellikleri taşıyan bir film ilginç ve özel görülüyor. Özel olma, Avrupalılar tarafından çok beğenilir."

    Hu Ke, Çin sinemacılarının filmlerinin kültür seviyesini yükselterek ve dünya sinemasının trendini takip ederek sanatsal yaratıcılık ve mükemmellik konusunda çalışması gerektiğini belirtti ve Oscar ödüllerinin bir gün mutlaka Doğu'ya yöneleceğini söyledi. Bu konuda en iyi örnek, Ang Lee'nin "Brokeback Mountain"le geçen hafta 3 Oscar heykelciliğini elde etmesi oldu.