Sevgili dinleyiciler, Çin ekonomisinin büyümesiyle Çin sineması yurt dışında ilgi çekmeye başladı. Geride bıraktığımız 2005 yılında dünyanın 20'den fazla ülke ve bölgesinde Çin Film Günleri düzenlendi. Bunlara katılan 100'den fazla Çin yapımı filmden bazıları uluslararası film festivallerinde çeşitli ödüllere layık görüldü. Bugünkü "Kültür Gündemi" programında sizlere dünyaya açılan Çin sinemasını tanıtmak istiyorum.

    1970'li yılların sonunda Çin'de reform ve dışa açılma politikasının uygulamaya konulmasıyla, Çin'in sinema sektörü de canlanıp gelişmeye başladı.

    Sevgili dinleyiciler, dinlediğiniz müzik, "Sarı Toprak" adlı filmin müziğidir. Bu film 1980'li yıllarda çekildi. O dönemde sinemacılar yeni arayışlar içindeydiler. "Sarı Toprak", eskiye göre tamamen yeni bir yöntem kullanarak, Çin'in kuzeybatı bölgesinin sarı topraklarındaki zengin kültür birikimini ve orada yaşayan köylülerin hayata ilişkin yeni beklentilerini yansıtmaya çalıştı. Filmde uçsuz bucaksız sarı toprak, coşkun akan Sarı Nehir, kız almaya giden davulcular, güneşte yağmur için ayin, yerel halkın örf ve adetleri, gösteriliyordu. Film, Çinlilerin geleneksel kültürü tekrar gözden geçirmesine yol açtı. "Sarı Toprak", Hawaii Uluslararası Festivali de dahil 3 uluslararası festivalde ödüller kazandı. Bu ödüller Kültür Devrimi'nden ötürü 10 yıl durgunluk yaşayan Çin sinemasına güven verdi ve yabancı sinemacıların ilgisini çekti.

    "Sarı Toprak" filminin kameramanı Zhang Yimou ve yönetmeni Chen Kaige, o zamanlar Beijing Sinema Fakültesi'nden yeni mezun olan film teorisine sahip iki gençti. Chen Kaige, bu filmle ilgili olarak şunları belirtti:

    "O zaman gelenekleri bırakıp, yenileme düşüncemiz vardı. Gençken hep daha önceki sinemacılardan daha iyi olduğumuzu düşünüyorduk. Film çekmek ipek dokumak gibidir, hangi iğne, hangi ip, ne gibi rol oynadı bilmiyoruz. Ancak Çin sinemasında Çin milletinin güçlüklere boyun eğmeme özelliğinin önemli bir yeri var."

    Çin sinemasının dünyaya açılmasından bahsedilirken akla hemen Çin'in 5. kuşak yönetmenleri gelir. Zhang Yimou, bu yönetmenlerden biridir. Zhang Yimou, "Sarı Toprak" filmini çektikten sonra yönetmenliğe geçti. Zhang Yimou, 1987 yılında "Kırmızı Gaoliang (Çin süpürge darısı)" adlı filmi yönetti. Efsanevi bir aşk hikayesini anlatan film Çin'de büyük yankı uyandırdı. Milli karakterlerle dolu olan film aynı yıl Belin Film Festivali'nde Altın Ayı Ödülü'nü kazandı. Zhang Yimou'nun 1990 yılındaki yönettiği "Judou" Oscar Ödülü'ne aday gösterildi. Ondan sonraki birkaç filmi de Venedik Ve Gana Film Festivallerinde ödüller kazandı.

    Zhang Yimou, bir açıdan 1990'lı yıllarda Çin'in kültür kahramanı olarak kabul ediliyor. Zhang Yimou, Çin milletinin zengin kültür unsurlarının yansıtıldığı filmlerinden bahsederken, şunları söyledi:

     "Filmlerimde elimden geleni yaptım. En coşkun, en şiddetli ve en sıcak unsurları ifade etmeye çalıştım."

    Dünyada beğenilen ilk Çin filmi, Gongfu filmiydi. Son dönemde Çin yapımı Gongfu filmlerinde eskilerine göre öze ilişkin ilerlemeler oldu.

    Zhang Yimou'nun 2002 yılında çektiği "Kahraman" adlı filmde bundan 2000 yıl önceki Savaşan Devletler Dönemi'nden bir hikaye anlatılıyor. Filmde hızlı tempoya, karakterlere, görkemli manzaralara ve Gongfu gösterisine özen gösterildi. Film Ekim 2004'te oynandığı ilk gün 8 milyon 600 bin Amerikan dolarıyla gişe rekor kırdı ve bu rekoru ki hafta korudu. Amerika Birleşik Devletleri'nin Güney California Üniversitesi Doğu Asya Araştırma Merkezi'nde çalışan Prof. Stanley Rosen bu konuda şunları belirtti:

    "Çin filmleri özellikle Gongfu filmleri, ABD piyasasında büyük başarı elde ettiler. Kahraman ve Gongfu gibi filmler, tanınmış sinema yıldızları ve yönetmenlerle yabancı izleyicilerde güzel izlenim bıraktı. Zhang Yimou'nun filmleri yabancı izleyicileri tatmin etti, onlara göre başarılı bir Çin filmi, 'Kahraman' gibi Çin özelliğini taşımalı."

    Çin filmleri son yıllarda Asya'da da rağbet görüyor. Bununla birlikte Çin'in 6. kuşak yönetmenleri uluslararası sinema çevresinin ilgisini çekmeye başladılar. 1960'lı yıllarda doğan bu yönetmenler, filmlerinde daha serbest bir şekilde Çin'de son 20 yılda meydana gelen değişiklikleri, sıradan vatandaşların endişe ve dertlerini yansıtmaya çalışıyorlar, yönettikleri filmler de yurtdışında ödüller kazandı. Bu yıl Cannes Film Festivali'nde Jüri Ödülü'nü kazanan Wang Xiaoshuai'nin "Mavi Kırmızı" adlı filmi bunlardan biridir.