  Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) 6. Bakanlar Toplantısı 13 Aralık'ta Çin'in Hong Kong bölgesinde başladı. Toplantının ağırlık noktası, Dünya Ticaret Örgütü Doha Turu görüşmelerini hızlandırma ve bu görüşmelerin son tarihi olan 2006 yılının sonuna kadar bitmelerini sağlamak. Dünya Ticaret Örgütü Genel Sekreteri Pascal Lamy, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, tüm üyelere, Dohu Turu görüşmelerinin gerçek anlamda tamamlanması, küresel ticaretin gelişmesine elverişli koşullar yaratmak için görüşmeleri, dışa yönelik ve kararlı tavırla yapmaları çağrısı yaptı.
Kasım 2001'de, Dünya Ticaret Örgütü, Katar'ın başkenti Doha'da yeni tur çok taraflı görüşmeleri başlattı. Bu görüşmeler "Doha Turu" olarak adlandırılıyor. Görüşmeler, geniş alanları kapsayan ticari engelleri gidermeyi, gelişmekte olan ülkelerin gelişme ihtiyacını karşılamayı amaçlıyor. Taraflar arasında büyük fikir ayrılıkları bulunmasından dolayı, görüşmeler yavaş ilerledi. Dünya Ticaret Örgütü, Hong Kong toplantısında, Dohu turu görüşmelerinde kapsamlı anlaşmaya varılmasını umuyordu, ancak üyeler arasında tarım ticareti konusunda ciddi fikir ayrılıkları yaşanmasından dolayı, Dünya Ticaret Örgütü'nün ve üyelerinin Hong Kong toplantısından beklentileri azaldı.
Görüşme sürecini hızlandırmak için, Dünya Ticaret Örgütü Genel Sekreteri Pascal Lamy, 13 Aralık'ta toplantının açılışında yaptığı konuşmada, üyelerin, Dohu Turu görüşmelerini ortaklaşa hızlandırmaları gerektiğini, bu amacın risk göze alınmaya değer olduğunu vurguladı.
"Serbest ve adil ticaret için risklerin göze alınarak, Dünya Ticaret Örgütü'nün kuralları düzeltilerek, küresel ticaretin gelişmesinin hızlandırılması, Dohu Turu görüşmelerinin özüdür. Üyelere dışa dönük ve kararlı bir ruhla, Dohu Turu görüşmelerinde gerçek anlamda büyük gelişmeler kaydedilmesine ve herkesi sevindiren sonuçlar elde edilmesine çabalamalarını önerdim."
Lamy, bazı Dünya Ticaret Örgütü üyeleri için, taviz vermenin kolay bir iş olmadığına işaret etti. Lamy, ancak ticaret görüşmelerinde, bazen taviz verilmesi gerektiğini, biraz taviz verilmesinin, diğer üyelere büyük yarar getireceğini kaydetti. Lamy, üyelere görüşmeleri ilerletmeleri çağrısında bulundu.
Tarım sorunu, Doha Turu görüşmelerinin çekirdeğini oluşturan bir sorun olarak, diğer alanlardaki görüşmeleri ilgilendiriyor. Gelişmekte olan ülkeler, Avrupa Birliği (AB), Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve diğer zengin ülkelerin tarım sübvansiyonu ve gümrük vergisini azaltma oranının yeterli olmadığı görüşündeler. Gelişmekte olan üyelerden gelen suçlamaları azaltmak için, ABD ve AB'nin ticaret yetkilileri, üyelerin, yalnızca tarım konusunu tartışmamaları, diğer alanlardaki görüşmeleri de hızlandırmaları gerektiğini belirttiler. Yetkililer, gelişmekte olan ülkelerin, tarım dışı alanlarını dışa daha fazla açmaları gerektiğini savundular.
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Gelişme Konferansı Genel Sekreteri Supachai Panitchpakdi toplantıda, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan'nın yazılı iletisini okudu. Annan, iletisinde, gelişmiş ülkelere, tarım sübvansiyonu ve gümrük vergisini azaltarak, tarımsal ürünlere yönelik ticaret engellerini gidermeleri çağrısı yaparken, böylece gelişmekte olan ülkelerin köylülerine gelişme fırsat sağlanabileceğini belirtti. Annan, dünyadaki tüm yoksul ülkelerin geniş kapsamlı çok taraflı ticaret anlaşmasına ihtiyacı olduğunu kaydetti. Annan, şöyle devam etti:
"Son Hong Kong Bakanlar Toplantısı'nda hiçbir sonuç elde edilmemesi durumunda, dünyanın yoksulluktan kurtulmasını çok isteyen kesimler, hayal kırıklığa uğrayacak. Sorumluluğunuz, üyelerin liderlerinin Doha Turu görüşmelerini hızlandırarak, bu görüşmelerde yoksulluğun azaltılması taahhüdünün gerçekleştirilmesini sağlamaktır."
6 gün sürecek toplantıya, Dünya Ticaret Örgütü'nün 149 resmi üyesinin hükümet temsilcileri ile bazı uluslararası örgütlerin yetkilileri de dahil 5 bin 800'ü aşkın kişinin yanı sıra hükümet dışı örgütlerden 2 bin 100'ün üzerinde temsilci katıldı.
|
