|
"Dünyanın damı"nda bulunan Çin Tibet Özerk Bölgesi'nde yaşayan Tibet milliyeti geleneksel kültürünü bin yıllık süre içinde yarattı. Bu geleneksel kültür, astronomi, takvim hesaplaması, el sanatları teknikleri, tıp ve ilaç ile edebiyatı içermesinin yanı sıra, bölgesel ve milli özelliklere sahip konfeksiyon, süs eşyası ve resim sanatını da kapsıyor. Sevgili dinleyiciler, bugünkü Kültür Dünyasından programı doğrultusundaki "Çin Kültür Gündemi" bölümünde muhabirimiz ile birlikte Tibet'e giderek, Linzhi İlçe Lisesi'ndeki bir dikiş sınıfı açısından, Tibet'in modern topluma doğru her geçen gün daha büyük adımlar attığı bugünlerde, söz konusu geleneksel kültürün durumuna bakalım.
Tibet'in doğusunda bulunan Linzhi İlçe Lisesi'ndeki bir dershanede 37 öğrenci, öğretmenlerinin rehberliğinde, dikiş makinesiyle bölgeye özgün bir giyecek olan Gongbu elbisesini dikiyor. Dershanenin duvarına asılı karatahtada Gongbu elbisesi ile ilgili kesme resmi sergileniyordu, iki yanında da ondan fazla dikilip tamamlanmış Gongbu elbisesi asılıydı.
700 yıllık tarihe sahip olan Gongbu elbisesi, yakasız ve kolsuzdur, hırka gibi baştan geçirilerek giyilir. Elbisenin ön ve arka yanları bir bel kemeriyle bağlanır. Yaka ağzı ve bel kemeri zarif biçimde süslenir. Bu elbise eski İngiliz halk kahramanı Robin Hood'un giydiği elbiseye benzer, dağlık ve ormanlık ortamlarda yaşayanlara çok uygundur. Linzhi İlçe Lisesi Başkan Yardımcısı Lei Wanrong, lisenin Gongbu elbisesini dikme sınıfının kuruluş nedenlerine gelince muhabirimize şunları belirtti:
"Bugünlerde Gongbu elbisesini diken el sanatçıları çok azaldı. Okula bir elbise dikme ustasını davet etmemiz, öğrencileri dikiş tekniğine kavuşturmasının yanı sıra, Gongbu elbisesi ve süs eşyalarının da devam ettirilmesini sağlayabiliyoruz. Ustanın ünlü olması nedeniyle bu dikiş sınıfı da öğrencilerden ilgi görüyor. Dikiş sınıfın başarılı olduğunu söyleyebiliriz."
Gongbu elbisesini dikme tekniği konusunda öğrencilere öğreten usta Tibetli Ouzhu 60 yaşına basmak üzere. 13 yaşında Gongbu elbisesini dikme tekniğini öğrenmeye başlayan Ouzhu'nun şu an açtığı Gongbu elbisesi dükkanı çok işlek. Bir yıl önce İlçe Lisesi tarafından öğretmenlik yapmaya davet edilen Ouzhu, her gün okula giderek farklı sınıflardaki öğrencilere Gongbu elbisesini dikme tekniğini öğretir. Lise tarafından özel olarak görevlendirilen bir öğretmen de Ouzhu'nun derste anlattıklarını not alıyor. Sonuçta yoğun ders malzemesi de derlenmiş durumda. Ouzhu muhabirimize şöyle dedi:
"Tibetimizin bu geleneksel ulus kültürünün giderek kaybolmasından endişe ediyorum. Şu an öğrencilere öğretiyorum ve el sanatı tekniğimi sürdürmeye çalışıyorum. Bundan çok memnunum. Daha çok sayıda insanın Gongbu elbisesi yapacaklarını ve kendilerine özgü eserleri dikeceklerini umuyorum."
Ancak Linzhi İlçe Lisesi, Gongbu elbisesi dikim sınıfının kurulmasının başlangıcında, parasızlık gibi zorluklarla karşı karşıyaydı. Dikiş sınıfının kuruluşu için dikiş makinesi ve kumaşlara, ders malzemelerine ihtiyaç vardı. Ancak lisede bunları almak için para yoktu. Linzhi Bölgesi Eğitim Müdür Yardımcısı Ye Ling, lisenin zor durumda bulunduğu haberini alınca özel bütçe ayırmak suretiyle liseye destek verdi. Ye Ling konuyla ilgili olarak şunları kaydetti:
"Milli özelliğe sahip olan Gongbu elbisesinin dikimi, yöremizde gizil güçte bulunan bir iştir. Geleneksel kültürü, bu tarihi ve milli özümüzü devam ettirmediğimiz takdirde bu kültür ergeç bir gün kaybedilebilecekti"
Ye Ling, Linzhi İlçe Lisesi'nde Gongbu elbisesi dikim sınıfının kurulmasının, bir yandan bu elbisenin dikiş tekniğini sürdürmeyi sağlarken, öbür yandan da bu tekniğin, yerlilerin Gongbu elbisesini giymeyi sevmeleri ve piyasadaki satışının iyi olması nedeniyle, bölgedeki piyasayı da hareketlendireceği görüşünde.
|
