Tarihi kayıtlara göre, 13. yüzyılda İtalyan seyyah Marko Polo Shanxi eyaletine iki defa gelmişti ve Shanxi'nin hamur yemeklerini İtalya'ya tanıtmıştı. Günümüzde İtalyanların çok sevdiği makarnanın, Shanxi mutfağının özelliklerinden kaynakladığı teyit edildi.
Aslında Shanxililer her gün değişik hamur yemekleri yerler. Shanxi eyaletinde doğanlar memleketlerinden ayrıldıklarında her zaman Shanxi'nin hamur yemeklerini özlerler.
Memleketi Shanxi olan Bay Wang, uzun zamandır Beijing'de yaşıyor. Bize memleketinin hamur yemeklerinden bahsederken, şunları söyledi:
"Shanxi'nin hamur yemekleri sık sık aklıma gelir. Hatırladıkça mutlu olurum. Bu nedenle, Beijing'de her fırsat bulduğumda Shanxi hamur yemekleri yapılan restorana giderim. Fazla bir şey yemem. Ama her seferin ben yemekten daha fazla taksi parası öderim."
Shanxi eyaleti, Çin'in iç kısmında bulunuyor ve ılıman bir iklime sahiptir. Bu eyalet Çin'in ana ırmağı olan Sarı ırmağın bölgesinde yer almasından dolayı, buğday ve mısır gibi tahıllar için elverişli ortama sahiptir. Zengin hamur yemeklerinin malzemeleri, Shanxililerin hamur yemeği alışkanlığına yol açtı.
Her gün hamur yemeği yiyen Shanxililer değişik hamur yemekleri pişirirler. Bu konuda bize bilgiler veren Shanxili aşçısı Liu şöyle konuştu:
"Shanxi'nin hamur yemeklerinin çeşitleri çok fazladır. Buharda pişirilebilir, kızartılabilir, haşlanabilir vs... dolayısıyla Shanxi'de bir hamurun yüz yapılış ve yüz yeme tarzı vardır diye bir deyim yaygındır."
Shanxi hamur yemeklerinden bıçaklanan makarna, her Çinli tarafından bilinir. Bu makarnayı yapan aşçı, bir elinde hamur, öbür elinde bıçak tutar. Kazana bir metre kadar mesafede ayakta duran aşçı su kaynadığını görünce hemen hamur şeritlerini inanılmaz bir hızla bıçaklamaya başlar ve şekillenen hamur kazana düşer. Aşçı 3 veya 4 dakika sonra kazan içindeki hamur şeritlerini tabağa koyar ve makarnanın üstüne etli ve sebzeli değişik soslar eklenir.
Shanxililerin hamur yemeği yeme alışkanlıkları günlük yaşamın bir parçasıdır. Mesela Shanxililer doğum günü olduğunda uzun ömür anlamına gelen makarna ; yılbaşında yeni yılı kutlama makarnası; okula ilk giden çocuğa da çalışkan pidesi pişirirler.
Shanxi mutfağını bilmeyenler, her zaman sadece hamur yemekleri yiyen Shanxililerin besleme dengesizliği yaşayabilirler mi diye soru sorabilir,ler ancak Shanxi eyaletinde birkaç günü seyahat ettikten sonra bu endişe kendi kendine kalkar. Zaten Shanxi eyaleti Çin'de en fazla sağlıklı yaşlının yaşadığı eyaletlerinden biridir. Araştırmacı Liu Dancheng bunun sebeplerini şöyle anlattı:
" Shanxililer sofralarına hamur yemeklerinin yanı sıra salata ve havuç gibi sebzeler de koyarlar. Bunların dışında değişik etli ve sebzeli sos kullanırlar. Soslarda soya sosu, sarımsak, yeşil soğan, susam yağı ve çeşitli baharatlar kullanılır."
Yeni dışa açılan Shanxi eyaleti, konuklardan utanan güzel bir kız gibi, misafirler ile görüşmeyi bekliyor. Eğer Shanxi eyaletine gelme fırsatını bulursanız, Çin'in doğu kısmındaki yaşam alışkanlıklarını, değişik örf ve adetleri görebilirsiniz.
|