Bu yıl 22 Ocak günü, Çin'in ay takvimine göre Yeni Yılın – Bahar Bayramı'nın ilk günüdür. Çin'in geleneksel takvimindeki 12 burca göre, 22 Ocak gününden itibaren, Koç yılı ile vedalaşarak Maymun yılına başlayacak.
12 Burç, Çin takvimindeki yıllara göre sırayla verilen 12 hayvanın adıdır. Bunlar sırasıyla fare, öküz, kaplan, tavşan, ejderha, yılan, at, koç, maymun, horoz, köpek ve domuzdur. 12 burcun doğuşu, M.Ö. 6. yüzyıla kadar uzanıyor. 12 burç hakkında birçok efsane bulunmaktadır. Bazı tarihçiler, bunun Çin ulusunun eski yılları kaydetme yöntemi ile azınlık milliyetlerin yılları hayvanlarla adlandırma yönteminin bir kaynaşması olduğu görüşünü savunuyorlar.
Bazıları ise 12 burcun Çin'e Hindistan'dan girdiği görüşünü savunuyor. Bir iddiaya göre ise, 12 burcun seçilmesi ve sıralanması, hayvanların günlük hareketlerine göre saptanmıştır.
Çin'de M.Ö. 3. yüzyıldan itibaren bir gün 12 zaman birimi ile ifade edilmeye başlandı. Zi Shi, yani gece saat 23 ile ertesi sabaha karşı saat bir arası bir zaman birimi olarak kabul edilmiş. Bu süre farelerin en hareketli olduğu saatlerdir. Bunun için fare birinci sırada yer almıştır. Shen Shi, yani öğleden sonra saat 15 ile 17 arası maymunların en hareketli olduğu zamandır. Maymunlar bu saatler arasında yüksek sesler çıkarırlar. Bunun için maymun 9. sırada yer almış.
12 burç arasında insana en yakın olan maymunların akıllı, hareketli ve afacan tabiatı ve ayrıca ağaçlara tırmanma kabiliyeti, insanlar tarafından akıllı ve zeki kişileri överken kullanılır. Bu nedenle Çin'de maymun ile ilgili birçok masal vardır. Bunlardan en ünlüsü Maymun Kral Sun Wukong'dur. Sun Wukong, Çin'in 4 büyük klasik eserinden biri olan "Batıya Seyahat" adlı romanın karakteridir. Taştan doğan Maymun Kralı Sun Wukong, maymunların akıllı ve afacan olma gibi ortak özelliklere sahip olmanın yanı sıra dövüş kabiliyetine, şeytanı tanıyabilen keskin gözlere, 72 şekle bürünebilme ve bir takla atışta 9 bin kilometre öteye gidebilme gibi kabiliyetlere sahipmiş.
Çinliler maymunları çok sever ve maymunları maskot olarak kabul ederler. "Maymun" kelimesinin Çince , "soylu" kelimesinin karşılığı ile eşseslidir; bu kelime güzel ve mutlu sözlerinin karşılığı olarak kullanılıyor, ayrıca eski Çin'de soylu mahalli reis anlamında kullanılırdı.
Çinliler, zenginlik ve uğur getirsin diye maymunlara "Altın Maymun" derler. Çin'e özgü sevimli ve sarı tüylü Altın Tüylü Maymun, 1977'de Çin hükümeti tarafından pandalar ile birlikte "devlet hazinesi" olarak kabul edildiler. Altın tüylü maymunlar, Çin'in güneybatısındaki Yunnan, Sichuan ve Guizhou eyaletlerinde yaşıyorlar.
Bundan önce, 1980 yılına rastlayan Maymun yılında Çin'de satışa çıkarılan ilk maymun burcu pullar "Maymun pulu" olarak adlandırılır. O zamanlar fiyatı 0.08 Yuan olan bu pulların değeri günümüzde 30 bin misli artmış durumda.
"Bei Bei" adlı küçük sevimli maymun, Çin'de düzenlenecek 2004 Asya Futbol Şampiyonası'nın maskotu olarak seçildi.
Maymun yılı yaklaşırken Çin'de çeşitli maymun figürlü maskotların satışı arttı ve Maymun yılı dolayısıyla satışa çıkarılan anı külçe altınların hepsi tükendi.
Yalnız Çinliler değil yabancılar da maymunları çok seviyor. Avustralya da 2004 Maymun yılı dolayısıyla anı külçe altın ve gümüş paralar satışa çıkarıldı ve ilk olarak Çin'de piyasaya sürüldü. Özel olarak yaptırılan bu anı altınların şimdiye kadar dünyada piyasaya sürülen en ağır anı külçe altın olduğu bildirildi. Bunun yanı sıra, ABD'de de maymun pulları bastırıldı. Bu pulların üzerinde Çince olarak "Maymun Yılı" ve İngilizce olarak "Happy New Year" yani Yeni Yılınız Kutlu Olsun yazısı bulunuyor.
|