Wang Wei'nin, Çin'in tropikal kenti Haikou'da yaşayan sekiz yaşındaki kızı, hayatında hiç kar görmedi. Ancak küçük kızın  bir kardan adama sahip olma hayali var.

Wang, kızının dileğini yerine getirmek için binlerce kilometre seyahat etmek yerine internete girdi. Wang, Çin teknoloji devi Alibaba yönetimindeki bir e-ticaret platformu olan Xianyu'da, kardan adam dileğini 30 yuan (4.5 ABD Doları) karşılığında gerçekleştirebilecek bir mümessil buldu.

28 yaşındaki mümessil Li Bingxuan, Çin'in en kuzeyindeki Heilongjiang eyaletinin başkenti Harbin'den bir grafik tasarımcı. Geçen yıl Xianyu'da karla ilgili talep üzerine hizmetler sunan yarı zamanlı bir işe başladı.

Li, ilk siparişini, hizmet ayrıntılarını çevrimiçi yayınladıktan sadece birkaç saat sonra aldı.

Li gibi isteğe bağlı satıcıların sunduğu; alkollü bir müşteri için şoför bulmaktan, sahipleri evden uzaktayken evcil hayvanların bakımlarını üstlenmeye kadar çeşitli çevrimiçi hizmetler Çin'de popüler hale geldi.

Li, "Hiç kimsenin ilgi göstereceğini veya benimle bir anlaşma yapacağını beklemiyordum, ama oldu." dedi.

Wang'ın talebi üzerine Li, "Baban ve Annen seni seviyor!" yazan bir notla kırmızı şapka ve atkı takan bir kardan adam yaptı. Kardan adamın fotoğraflarını ve videolarını çekti ve onları Wang'a gönderdi.

Wang duygularını; "Kızım resimleri ve videoları görünce o gece çok mutluydu. Kardan adam bize çok neşe getirdi; kesinlikle buna değdi!" sözleriyle aktardı.

Li'ye göre, yarı zamanlı bir "mümessil" olarak çalışmak, ona iyi kârlar da getiriyor. Şimdiye kadar, günde 400 yuan'a varan kazançla yüzlerce sipariş aldı.

Li, "Masrafsız gelir elde etmeye yardımcı olabileceği için bu mümessil işinden zevk alıyorum. Arkadaşlarımı denemeye teşvik ettim." dedi.

Uzmanlar, gelişen talep üzerine ekonomiyi Çin halkının hızla artan tüketim gücüne ve Çin internet teknolojilerinin hızla çoğalmasına bağlıyor.

Örneğin, Çin'in talep üzerine çalışan şoförleri ele alalım. Söz konusu iş kolu ilk olarak 2003 yılında bir karayolu güvenliği yasasının alkollü araç kullanma için daha katı cezalar getirmesinden sonra ortaya çıktı. Sonraki yıllarda çok sayıda Çinli teknoloji şirketi bu tür hizmetleri sunmak için harekete geçti.

Sektördeki Çinli bir şirket olan eDaijia'nın büyük veri merkezi tarafından geçen yıl yayınlanan bir rapora göre, Eylül 2019 itibarıyla, Çin'de şoför kiralama hizmetleri için toplam sipariş sayısı 1 milyarı aştı.

Nanchang Üniversitesi Beşeri Bilimler Fakültesi'nde profesör olan Xu Yaquan, internet teknolojilerinin çeşitli taleplerle farklı yerlerden insanları en kısa zamanda birbirine bağladığını ve işlemlerin çevrimiçi yapılmasını sağladığını söyledi.

Çin İnternet Ağı Bilgi Merkezi tarafından Eylül ayında yayınlanan veriler, Haziran ayı itibarıyla Çin'in 940 milyondan fazla internet kullanıcısına sahip olduğunu gösterdi. Çin'deki internet kullanıcılarının yüzde 85,7’sini oluşturan çevrimiçi ödeme yapanların sayısı 805 milyonu ulaştı.

Uluslararası İşletme ve Ekonomi Üniversitesi Kamu Yönetimi Fakültesi'nde profesör olan Li Xiaojia, bu fenomenin yeni sosyal talepleri ve kesin sosyal iş bölümünü yansıttığını söyledi.

Taleplerin çeşitli olduğunu ve hizmetlerin buna bağlı olarak özelleştirilebileceğine değinen Li, “Yurtdışındaki birinden sizin için alışveriş yapmasını, evcil hayvanlarınıza bakmasını ve hatta çöplerinizi sınıflandırmasını isteyebilirsiniz.” diye konuştu.

Bu tür hizmetler, sosyal verimliliğin artırılmasında rol oynamaktadır ve hizmet sağlayıcılar daha tatmin edici bir yaşamın tadını çıkarırken, boş zamanlarında para kazanabilirler.

Bazı uzmanlar, ortaya çıkan ekonomi biçiminin geleneksel ekonominin klişesini kırdığına ve yeni iş fırsatları yaratmaya yardımcı olduğuna inanıyor. Ancak yine de söz konusu çevrimiçi hizmetlerin, insanların sınavda kopya çekmesi için işe alınması gibi yasa dışı eylemlere yol açabileceğine dair endişeler var. Çin hükümeti, tüketicilerin meşru haklarını sağlamak ve yeni ekonomi modelinin rasyonel gelişimini desteklemek için ilgili düzenlemeleri iyileştirmeye devam ediyor.