中国国际广播电台
“Henan Bangzi” diye
bilinen operanın resmi adı
Çin Halk Cumhuriyeti’nin
kurulmasından sonra Yu (Henan)
Operası olarak değiştirildi.
Çin’in Henan, Hebei,
Shandong, Shanxi, Hubei,
Ningxia, Qinghai ve Xinjiang
da dahil ondan fazla
eyaletinde yaygın olan Yu
Operası, Çin’in en çok
sevilen operalarından biridir.
Ming Hanedanı’nın
sonları ile Qing Hanedanı’nın
ilk dönemi arasında Henan
eyaletinin Kaifeng, Shangqiu,
Luoyang ve Luohe olmak üzere
4 bölgesinde dört usulde
gelişmiş Yu Operası esas
itibarıyla Yu Dong (Henan’ın
doğusu) okulu ve Yu Xi (Henan’ın
batısı) diye iki ana okula
ayrılır.
Yu Operası’nda
genelde Banhu (yaylı, iki
telli ve ince sesli bir nevi
saz), Erhu (yaylı, iki kıllı,
biraz daha kalın sesli bir çalgı),
3 kirişli saz, Pipa (ut), flüt,
Sheng (çok bambu borularından
yapma flüt) ve zurna gibi
geleneksel Çin müzik çalgıları
kullanılıyor.
Yu Operası, nefis müzik,
heyecanlı, coşkulu ve
duygulu söz ve şarkılarıyla
büyüleyici bir sanat gücüne
sahiptir. Halkın sade ve gerçek
hayatını yansıtan Yu Operası
popülerdir ve halk arasında
çok tutulur.
Son derece çekişmeli
entrikalarla dolu toplum yaşamındaki
önemli konu ve olayların
sergilendiği ve serbest bir
anlatım üslûbuyla oynanan
Yu Operası’nın müzik ve sözleri
uyum ve ahenk içinde düzenlenir
ve oyunlardaki karakterler
olduğu gibi ortaya koyulur.
1927 yılından önce Yu
Operası’nda kadın oyuncu
yoktu. Kadın oyuncu ortaya çıktıktan
sonra, Yu Operası’nda Chang
Xiangyü, Chen Suzhen, Ma
Jinfeng, Yan Lipin ve Cui
Lantian dahil olmak üzere 5
üslûp gelişti.
Birbirlerinden farklı olan 5
performans üslûbundan Chang
üslûbu, heyecanlı, denetsiz;
Chen üslûbu taze ve neşeli;
Ma üslûbu enerjik ve berrak;
Yan üslûbu ince, nazik ve
Cui üslûbu ise ağır ve zımnî
duygulu özellikler taşır.
Yu Operası, 1000’den
fazla geleneksel piyesten oluşan
bir repertuara sahiptir. Bu
piyeslerin çoğu, “Çin
Efsanevi Tarihi” (Fengshenbang),
“Üç Krallık Tarihi”,
“Wagang Köylü Ayaklanması”,
“Dürüst Yargıcı Baogong”,
“Yurtsever Yang Ailesi”,
“Yurtsever Yue Fei Ailesi”
gibi tarihi hikâyelerden ve
romanlardan uyarlanmıştır.
Bir kısmı da evlilik, aşk
ve ahlâk kuralları ile
ilgilidir.
Çin Halk
Cumhuriyeti’nin kurulmasından
sonra Yu Operası’nda yeni
gelişmeler kaydedildi.
“Chaoyang Deresi”,
“Delikanlı Xiao Erhe
evleniyor”, “Köyde Şenlik
Günü” (Halk şenleniyor,
at kişniyor), “Belâlı
Amcanın Aşkı”, “Kocaya
Sınav”(Shifu), “Meyve Kızardı”
gibi çok sayıdaki günlük
ve çağdaş yaşamı yansıtan
modern operalar ve yeni
derlenmiş tarihi operalar
yaratıldı.
|