Huang Di, Çin'deki yazılı tarih kayıtlarında ismi geçen ilk kavim lideridir. Bundan yaklaşık 2 bin yıl önce yazılan ve Çin tarihinin en önemli kayıtlarından biri olarak kabul edilen "Tarih Kayıtları"(Çince adı Shiji) adlı kitapta, soyadı Gongsun, adı ise Xuanyuan olan bu kavim liderinin, nüfuz alanının Sarı Toprak Yaylası olması nedeniyle "Sarı İmparator" anlamına gelen "Huang Di" olarak adlandırıldığı belirtiliyor. Huang Di liderliğindeki kavimin daha sonra Yan Di'nin liderliğindeki bir başka kavimle birleşerek ortak bir devlet kurmasıyla Çin tarihindeki ilk imparatorluk olan Xia Hanedanı kurulmuştu. Bu nedenle Çinliler, Huang Di ve Yan Di'yi ulusun ataları olarak kabul eder, kendilerini de "Yan Di ve Huang Di'nin çocukları" olarak adlandırırlar.
Huangdi Anıtmezarı
Efsanelere göre, Huang Di 118 yaşına girdikten sonra ülkeyi dolaşmaya başlamış. Henan eyaletine geldiğinde bir gün gökten gökgörültüsüyle birlikte inen sarı bir ejder, Huang Di'nin karşısında çıkıvermiş. Ejder, Huang Di'ye "Misyonunu yerine getirdin, artık benimle göğe dönme zamanın geldi" demiş. Tanrının emrinin reddedilemez olduğunu bilen Huang Di, ejderin sırtına binmiş ve göğe doğru uçmaya başlamış. Bu haberi öğrenen insanlar, Huang Di'yi dünyada tutmak için Sha'anxi eyaletine bağlı Qiaoshan dağında toplanarak ağlamaya başlamış. Halkı teselli etmek için Huang Di, ejderden yere kısa süreliğine inmesini istemiş. Halka veda edip tekrar ejderin sırtına binen Huang Di'yi halk bırakmak istememiş ve onu elbisesinden tutmuş. Buna rağmen Huang Di ejder tarafından göğe götürülmüş, geride elbisesi kalmış. Çaresiz kalan halk, onun elbisesini dağa gömüp bir anıtmezar kurmuş.
1992'de gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları sonucunda Huang Di Anıtmezarı, bugün yaklaşık 4 kilometrekarelik bir alanı kapsıyor. Dağların ve akarsuların kacağındaki yemyeşil orman içinde yer alan Huang Di Anıt Mezarı, giriş meydanı, Huang Di Tapınağı, anma meydanı ve Huang Di Mezarı olmak üzere dört bölümden oluşur.
Yaklaşık 10 bin metrekare genişliğindeki giriş meydanının zemini, nehirden çıkarılan ve Çin ulusunun 5 bin yıllık tarihini simgeleyen 5 bin taş parçasıyla döşendi. Huang Di Tapınağı'na girdiğimizde göze çarpan ilk manzara, göğe uzanan çok yaşlı bir selvi ağacı oldu.
İki ayak izi, Huang Di'ye aitmiş. Ayak izlerinin uzunluğu
Tarihi selvi ağacının hemen arkasında "Saygı Köşkü" anlamına gelen Chengxin Köşkü bulunuyor. Eski çağlarda Huang Di İmparatoru'nu anmaya gelen herkes, ancak burada kılık ve kıyafetlerini düzelttikten sonra tapınağın içine girebilirdi. Kökün biraz ilerisinde yer alan kocaman bir granit taşı üzerinde kocaman iki ayak izi görülüyor.
Geniş bir alanı kapsayan anıtmezarın iki yanında törenlerde çalınmak üzere yerleştirilen çan ve davullar var. İçinde Huang Di'nin heykeli bulunan anma salonunun önünde yer alan bu meydanda her yıl ataların anıldığı Qingming Günü'nde, devlet yöneticilerinin yanı sıra, dünyanın her köşesinden gelen Çinlilerin katılımıyla muhteşem anma töreni yapılır.
Anma Meydanı'ndan servis aracıyla dağ tepesinde bulunan Huang Di Mezarı'na geldik. Dağın eteğinden tepesindeki mezara 270 basamakla ulaştık. Basamakların iki yanı yemyeşil selvi ağaçlarıyla doluydu.
Anma Meydanı
Dağın tepesinin tam ortasında güneye bakan Huang Di Mezarı'nın yüksekliği 4 metre, çevresinin uzunluğu ise 50 metredir. Mezarın hemen yanındaki düz alandan baktığımızda, bütün anıtmezar bölgesi, gözlerimizin önünde bir tablo gibi serildi.
Bugün'yla devlet tarafından koruma altına alınan Huang Di Anıtmezarı ve Yan Di Tapınağı Çin ulusunun ruhsal simgeleri olarak kabul ediliyor.
