18. yüzyılın ortası, İmparatoru Qianlong yönetiminde Çin'in refah dönemiydi. Ancak feodal toplumun çöküş işaretleri de bu dönemde görülmeye başlandı. Çin edebiyatının klasik eserlerinden "Hong Lou Meng", "Kızıl Köşkün Rüyası" bu işaretlerle dolu...

Romanın en önemli İngilizce baskılarından biri 1970'lerde İngiliz Sinolog David Hawkes tarafından "The Story of the Red Stone" adıyla yayımlandı. Daha sonra Yang Xianyi ve eşi Gladts Yang tarafından hazırlanan "A Dream of Red Mansions" adlı baskı geldi.

Çinli yazar ve çevirmen Lin Yutang'ın (1895-1976) da bu romanı çevirdiği biliniyordu, ancak çevirinin tamamlanıp tamamlanmadığı ve nerede olduğu belirsizdi. Ta ki geçen hafta Japonya'dan gelen ilginç bir habere kadar...

Kitap, Japonya'da yerel bir kütüphaneden çıktı...

Tianjin'deki Nankai Üniversitei, romanın "Dream of the Red Chamber" adıyla hazırlanan yayımlanmamış bir Lin Yutang çevirisinin Japonya'da tespit edildiğini duyurdu.

Lin Yutang çevirisi, Waseda Üniversitesi'nde romanın Japonca çevirisi üzerine bir tez hazırlayan Nankai Üniversitesi doktora öğrencisi Song Dan tarafından bulundu.

Japon çevirmen Ryoichi Sato, bir kitabında Lin Yutang'ın kendisine 1973 yılında romanın İngilizce çevirisini gönderdiğini ve kendisinin de bu metin üzerinden romanı Japoncaya çevirmeye başladığını not ediyor. Sato'nun kitabında bu bilgiye rastlayan doktora öğrencisi Song Dan, hemen çevirmenin yakınlarıyla temasa geçti. Ancak Sato'nun ailesi, Lin'in çevirisini yerel bir kütüphaneye bağışlamıştı.

Song Dan daha sonra soluğu kütüphanede aldı, metni buldu, okudu ve fotoğraflarını çekti. Ancak çeviriyi kütüphane dışına çıkaramadı. Ayrıca Sato ailesinin isteği üzerine, çevirinin bulunduğunu da açıklayamıyordu.

Çeviri nasıl kayboldu?

Lin Yutang'ın kızı Lin Taiyi, 1989 yılında babasının çalışmalarıyla ilgili hazırlanan listeye neden bu çeviriyi eklememişti? Bu soru halen gizemini koruyor. Nankai Üniversitesi'nden profesör Liu Shicong'a göre, böyle uzun bir klasik metnin çevirisi çok uzun sürmüş olmalıydı ve ailenin bunun farkına varmış olması beklenirdi. Profesör Liu'ya göre, Lin Yutang'ın, çevirisini bastırmak yerine bir Japon çevirmene göndermeyi tercih etmesi de izaha muhtaç bir durumdu.

Song Dan, Lin Yutang'ın metninin, kelimesi kelimesine bir çeviri olmadığını belirtiyor. Lin, kendi tarzıyla, biraz da yorumlayarak metni İngilizceye çevirdi. Lin Yutang çevirisi hacim olarak orijinal metnin yaklaşık yarısı kadar.

Lin Yutang, Batı'dan en iyi bilinen ve etkili Çinli yazarlardan biriydi. My Country and My People and The Importance of Living adlı kitapları 1930'lı yıllar boyunca Batı'da çok satanlar arasındaydı.

Nankai Üniversitesi şu günlerde kitabın basılması için çalışıyor. Kültürlerarası iletişimde büyük bir usta olan Lin Yutang'ın çevirisinin, Batılı okurların klasik Çin romanını daha iyi anlamalarına yardımcı olacağı kuşkusuz.